سرکه سیب یکی از چاشنی‌های محبوب محسوب می‌شود. قرن‌هاست که مردم هم در آشپزی و هم در درمان خانگی برخی بیماری‌ها از آن استفاده می‌کنند. این سرکه دارای خواص بی‌شماری ازجمله خاصیت ضد میکروبی و آنتی‌اکسیدانی‌ست.
علاوه‌بر این، شواهد نشان می‌دهند که “سرکه سیب” احتمالا می‌تواند در کمک به لاغری، کاهش کلسترول، کاهش سطح قند خون، بهبود علائم دیابت و … به شما کمک کند. البته هنوز تحقیقات بیشتری برای اثبات این مزایا لازم است. در بخشی از کتاب راهنمای مردن با گیاهان دارویی اثر عطیه عطارزاده درباره این سرکه این‌طور نوشته‌شده:
«ما هر چند ماه یک‌بار در خانه دروازه دولت سیب‌هایی را که سید از دماوند آورده چهارقاچ می‌کنیم، دانه‌هایشان را درمی‌آوریم، آبشان را می‌گیریم و با کمی آب و مخمر و یک‌تکه نان جو، در دبه‌های شیشه‌ای می‌اندازیم و منتظر می‌مانیم تا شاهد کش‌آمدنشان باشیم. بعد از چهار هفته سیب‌های شیرین تبدیل به مایعی تیز و تند می‌شوند که معجزه لاغری و شستن قند و چربی اضافه خون است.»
این کتاب با این توصیف زیبا سرکه سیب را یک مایع جادویی می‌داند. البته ما به آن می‌گوییم یک مایع تقریبا جادویی. چرایی کلمه تقریبا را در انتهای همین مقاله برای شما توضیح می‌دهیم. پس اگر می‌خواهید از خواص و عوارض جانبی سرکه سیب باخبر شوید، تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
6 مورد از مهم‌ترین خواص سرکه سیب
همان‌طور که در مقدمه اشاره کردیم، این ماده خواص زیادی دارد. در این بخش می‌خواهیم شما را با ۶ مورد از خواص سرکه سیب آشنا کنیم. پس برای آشنایی بیشتر با این اکسیر معجزه‌گر، همراه ما باشید.
· فواید سرکه سیب و اسیداستیک
این نوع سرکه از طریق یک فرایند دومرحله‌ای ساخته می‌شود. ابتدا سازنده، سیب‌های له‌شده را در معرض مخمر قرار می‌دهد، این کار قندها را تخمیر می‌کند و آن‌ها را به الکل تبدیل می‌کند. در مرحله بعد، افزودن باکتری، الکل را بیشتر تخمیر و آن را به اسیداستیک تبدیل می‌کند. اسیداستیک بو و طعم قوی‌تری به سرکه می‌دهد.
محققان بر این باورند که این اسید، مسئول فواید سلامتی این سرکه است. همچنین سرکه سیب دارای منیزیم، آهن، فسفر، منگنز، آمینواسید و آنتی‌اکسیدان است. همه این مواد مغذی، آن را تبدیل به مایعی پر خاصیت کرده‌اند.
· فواید سرکه سیب در کشتن باکتری‌های مضر
یکی از خواص سرکه سیب کمک به کشتن پاتوژن‌ها ازجمله باکتری‌هاست. مردم به‌طور سنتی از سرکه سیب برای شستشو، ضدعفونی‌کردن، درمان قارچ ناخن، شپش، زگیل و عفونت گوش استفاده می‌کردند. بقراط، پدر طب مدرن، بیش از ۲۰۰۰ سال پیش از این ماده، برای تمیزکردن زخم‌ها استفاده می‌کرد. این سرکه همچنین یک نگهدارنده مواد غذایی‌ست. مطالعات نشان می‌دهد که این سرکه می‌تواند از فاسدشدن غذا جلوگیری کند.
اگر به‌دنبال راهی طبیعی برای نگهداری مواد غذایی خود هستید، این سرکه می‌تواند به شما کمک کند. همچنین گزارش‌هایی وجود دارد که نشان می‌دهد سرکه سیب برای آکنه هم درمانی سنتی محسوب می‌شود.
· فواید سرکه سیب برای کمک به کاهش سطح قند خون
یکی دیگر از فواید سرکه سیب، کمک به دیابت نوع ۲ است. دیابت نوع ۲ با سطوح بالای قند خون ناشی از مقاومت به انسولین یا ناتوانی در تولید انسولین مشخص می‌شود. یک مطالعه کوچک نشان می‌دهد که این سرکه ممکن است حساسیت به انسولین را بین ۱۹ تا ۳۴ درصد در طول یک وعده غذایی پرکربوهیدرات بهبود بخشد. این امر می‌تواند قند خون را به‌طور قابل‌توجهی کاهش دهد.
البته فراموش نکنید که این ماده به‌هیچ‌وجه جایگزینی برای درمان پزشکی محسوب نمی‌شود. اگر برای کاهش قند خون خود تمایل به استفاده از این سرکه را دارید، حتما با پزشک خود مشورت کنید. همچنین مراقب تداخل دارویی سرکه سیب با داروهای مصرفی خود باشید.
· فواید سرکه سیب برای لاغری
مطالعات نشان می‌دهند که سرکه سیب برای لاغری مفید است. چندین مطالعه انسانی نشان می‌دهد که این سرکه می‌تواند اشتها را کاهش دهد. این امر منجربه دریافت کالری کم‌تر و کاهش وزن می‌شود. طبق یک مطالعه، مصرف سرکه سیب همراه یک وعده غذایی پرکربوهیدرات می‌تواند منجربه افزایش احساس سیری شود. به‌طور کلی این سرکه می‌تواند با افزایش سیری، کاهش قند خون و کاهش سطح انسولین، به کاهش وزن کمک کند.
· فواید سرکه سیب در بهبود سلامت قلب
تحقیقات نشان می‌دهد که سرکه سیب می‌تواند عوامل خطر بیماری‌های قلبی را کاهش دهد. البته باید خاطرنشان کنیم که بسیاری از مطالعات روی حیوانات صورت گرفته است. این مطالعات حیوانی نشان می‌دهد که این سرکه می‌تواند سطح کلسترول، تری‌گلیسیرید و چندین عامل خطر بیماری قلبی را کاهش دهد. همچنین برخی از مطالعات روی موش‌ها نشان داده‌اند که این سرکه فشار خون را کاهش می‌دهد.
بااین‌حال شواهد کافی برای اثبات فواید سرکه سیب برای قلب انسان وجود ندارد.
· فواید سرکه سیب برای پوست
این سرکه یک درمان رایج برای بیماری‌های پوستی مانند پوست خشک و اگزماست. پوست به‌طور طبیعی کمی اسیدی‌ست. استفاده از سرکه سیب موضعی می‌تواند به تعادل مجدد PH طبیعی پوست کمک کند. این سرکه با توجه به خواص ضد باکتریایی خود، احتمالا می‌تواند از عفونت‌های پوستی مرتبط با اگزما و سایر بیماری‌های پوستی جلوگیری کند. برخی افراد از سرکه سیب برای شستشوی صورت استفاده می‌کنند.
البته این سرکه برای استفاده روی صورت باید رقیق شود. سرکه سیب رقیق‌نشده می‌تواند سبب سوختن پوست شود. در کل برای استفاده از سرکه سیب برای پوست بهتر است با پزشک متخصص خود مشورت کنید.
۱۸ کاربرد شگفت‌انگیز سرکه سیب
حال که ۶ خاصیت مهم سرکه سیب را شرح دادیم، وقت آن رسیده است تا کاربردهای آن را هم برای شما بازگو کنیم. در این‌جا ۱۸ کاربرد شگفت‌انگیز این سرکه را برای شما گردآوری کرده‌ایم.
1. خوشبوکنندگی
همان‌طور که اشاره کردیم، این سرکه خواص ضد باکتریایی دارد. به همین دلیل می‌تواند در ازبین‌بردن بوی بد موثر باشد. شما می‌توانید سرکه سیب را با آب مخلوط کنید و یک اسپری طبیعی برای خنثی‌کردن بوی بد بسازید. همچنین می‌توانید این سرکه را با آب و نمک مخلوط کنید و پای خود را درون آن بگذارید. این عمل می‌تواند به خلاص‌شدن شما از شر بوی بد پاهایتان کمک کند.
2. سس سالاد خوش‌مزه
یکی از راه‌های آسان برای استفاده از این سرکه، درست‌کردن یک سس سالاد ساده با آن است. سس‌های سالاد خانگی بسیار سالم‌تر از انواع کارخانه‌ای آن‌ها هستند. می‌دانیم دهانتان آب افتاد!
3. تمیزکننده همه‌منظوره
این سرکه اغلب یک جایگزین خوب برای پاک‌کننده‌های تجاری محسوب می‌شود. این ویژگی هم به دلیل خواص ضد باکتریایی آن است. ۱ فنجان آب را با نصف فنجان سرکه سیب مخلوط کنید تا یک تمیزکننده همه‌منظوره به دست آورید. البته توجه داشته باشید که اگرچه این ماده می‌تواند برخی از باکتری‌ها را از بین ببرد، اما به‌اندازه پاک‌کننده‌های شیمیایی در کشتن باکتری‌ها موثر نیست.
4. تسکین گلودرد
قرقره‌کردن با سرکه سیب یک درمان خانگی محبوب برای گلودرد است. تصور می‌شود که خواص ضد باکتریایی آن می‌تواند به ازبین‌بردن باکتری‌هایی که سبب گلودرد می‌شوند کمک کند. یادتان باشد برای قرقره این ماده حتما آن را با آب مخلوط کنید. سرکه سیب بسیار اسیدی‌ست و در صورت رقیق‌نشدن باعث سوختن گلو می‌شود.
5. تونر صورت
این ادعا وجود دارد که سرکه سیب می‌تواند به بهبود شرایط پوستی کمک کند. شما می‌توانید ۱ قسمت سرکه را با ۲ قسمت آب مخلوط کنید. سپس آن را با استفاده از یک پد پنبه‌ای روی پوست خود بمالید. اگر پوست حساسی دارید، آب بیشتری اضافه کنید و محلول رقیق‌تری بسازید.
6. به‌دام‌انداختن مگس میوه
از دیگر فواید سرکه سیب می‌توان به کمک در گرفتن مگس میوه اشاره کرد. مقداری از آن را در یک فنجان بریزید و چند قطره صابون ظرف‌شویی به آن اضافه کنید. این یک تله برای مگس‌های میوه است.
7. مزه‌دارکردن گوشت
این سرکه یک ماده محبوب در طعم‌دارکردن گوشت استیکی محسوب می‌شود. این ماده طعم ترش‌وشیرین خوبی به گوشت می‌دهد. سرکه سیب را با سیر، سس سویا، پیاز و فلفل ترکیب کنید. گوشت خود را در آن بخوابانید و درنهایت یک استیک خوش‌مزه تحویل بگیرید.
8. تمیزکردن دندان‌های مصنوعی
این سرکه می‌تواند به شما در تمیزکردن دندان‌های مصنوعی کمک کند. اگرچه هیچ اتفاق نظری درباره بهترین روش تمیزکردن دندان مصنوعی وجود ندارد؛ اما به‌نظر می‌رسد که این ماده ضرر سایر عوامل پاک‌کننده برای پوست دهان شما را ندارد.
9. درمان شوره سر
ماساژ سرکه سیب رقیق‌شده روی پوست سر می‌تواند به خلاصی از شر شوره سر کمک کند. اسید موجود در این سرکه می‌تواند به توقف رشد قارچ Malassezia کمک کند. این امر به درمان شوره سر کمک می‌کند.
10. مزه‌دارکردن سوپ
از موارد کاربرد سرکه سیب در غذا می‌توان به افزودن آن به سوپ اشاره کرد. افزودن این ماده به سوپ می‌تواند به خوش‌طعم‌ترشدن آن کمک کند. اگر احساس می‌کنید سوپ شما به‌اندازه کافی مزه ندارد، در پایان کمی از این سرکه را به آن اضافه کنید.
11. کشتن علف‌های هرز
شما می‌توانید سرکه رقیق‌نشده را روی علف‌های هرز باغ خود اسپری کنید و از شر آن‌ها خلاص شوید.
12. دهان‌شویه
گفته می‌شود این سرکه یک جایگزین مناسب برای دهان‌شویه‌های تجاری‌ست. خواص ضد باکتریایی آن ممکن است به بوی بد دهان کمک کند. اگر سرکه سیب را به‌عنوان دهان‌شویه امتحان می‌کنید، مطمئن شوید که آن را به‌خوبی با آب رقیق کرده‌اید. در غیر این صورت اسیدیته سرکه ممکن است به دندان‌های شما آسیب برساند.
13. تمیزکردن مسواک
برای داشتن دندان‌های واقعا تمیز، باید به تمیزی مسواک خود توجه کنید. باتوجه به خواص ضد باکتریایی سرکه سیب، می‌توانید از این ماده برای تمیزکردن مسواک خود استفاده کنید. برای ساختن تمیزکننده مسواک، نصف فنجان آب را با ۲ قاشق غذاخوری سرکه و ۲ قاشق چای‌خوری جوش شیرین ترکیب کنید. خوب مخلوط کنید؛ سپس سر مسواک خود را ۳۰ دقیقه در این ترکیب بگذارید.
قبل از استفاده حتما برس مسواک خود را با آب بشویید. در غیر این صورت، اسیدیته سرکه رقیق‌نشده می‌تواند به دندان‌های شما آسیب برساند.
14. سرکه سیب برای آکنه
ادعا می‌شود که مالیدن کمی سرکه سیب رقیق‌شده روی جوش و آکنه، می‌تواند به درمان آن‌ها کمک کند. باز هم تاکید می‌کنیم که برای استفاده سرکه روی پوست، حتما آن را رقیق کنید. در غیر این صورت پوست شما دچار سوختگی می‌شود.
15. خلاص‌شدن از شر زگیل
همان‌طور که برخی معتقدند این سرکه در درمان آکنه موثر است، از آن به‌عنوان دارویی برای رهایی از زگیل هم نام می‌برند. بااین‌حال توجه داشته باشید که این روش می‌تواند بسیار دردناک باشد.
16. دئودورانت طبیعی
گفته می‌شود که پاک‌کردن زیر بغل با سرکه رقیق‌شده سیب، جایگزینی خانگی برای دئودورانت‌های تجاری‌ست.
17. شستشوی ظرف‌ها
شستشوی ظروف با این ماده می‌تواند به ازبین‌بردن باکتری ظروف و تمیزماندن آن‌ها کمک کند.
18. خلاص‌شدن از شر کک
این سرکه ممکن است از آلودگی حیوان خانگی شما به کک جلوگیری کند. برای این منظور مخلوطی از آب و سرکه درست کنید. سپس آن را روی حیوان خانگی خود اسپری کنید.
قسمتی که از جادوی ماجرا کم می‌کند: آسیب های سرکه سیب
اگر یادتان باشد در مقدمه گفتیم سرکه سیب یک مایع تقریبا جادویی‌ست. از کلمه تقریبا استفاده کردیم زیرا مصرف زیاد این ماده، ممکن است عوارضی هم داشته باشد. در این بخش می‌خواهیم ۷ مورد از عوارض جانبی سرکه سیب را با شما به اشتراک بگذاریم.
· از آسیب های سرکه سیب؛ تاخیر انداختن در تخلیه معده
این سرکه با کاهش سرعت خروج غذا از معده و ورود به دستگاه گوارش تحتانی، از افزایش قند خون جلوگیری می‌کند. بااین‌حال این عمل ممکن است علائم گاستروپارزی را بدتر کند. گاستروپارزی یک بیماری شایع در افراد مبتلا به دیابت است. در گاستروپارزی اعصاب معده به‌درستی کار نمی‌کنند؛ بنابراین غذا برای مدتی طولانی در معده می‌ماند و تخلیه نمی‌شود. علائم این بیماری شامل سوزش سر دل، نفخ و حالت تهوع است.
· از آسیب های سرکه سیب؛ عوارض گوارشی
یکی دیگر از عوارض جانبی سرکه سیب این است که احتمال دارد در برخی افراد، علائم گوارشی ناخوشایندی ایجاد کند. همان‌طور که گفتیم این ماده می‌تواند سبب کاهش اشتها شود. برخی مطالعات نشان داده‌اند که این کاهش اشتها ممکن است بر اثر سوء‌هاضمه ایجاد شود.
· از آسیب های سرکه سیب؛ سطوح پایین پتاسیم و تحلیل استخوان
در حال حاضر هیچ‌گونه مطالعه درستی در مورد اثرات این سرکه پر سطح پتاسیم خون و سلامت استخوان وجود ندارد؛ اما گزارشی از کاهش پتاسیم خون و ازدست‌دادن استخوان وجود دارد که به مصرف زیاد این نوع سرکه در مدت‌زمانی طولانی نسبت داده می‌شود. یک زن ۲۸ ساله که به مدت ۶ سال روزانه ۲۵۰ میلی‌لیتر سرکه رقیق‌شده سیب مصرف می‌کرده است، با سطوح پایین پتاسیم و سایر ناهنجاری‌های شیمی خون در بیمارستان بستری شد.
علاوه‌بر این، تشخیص پوکی استخوان هم در این زن داده شد. پزشکانی که این زن را معالجه کرده‌اند، معتقدند مصرف زیاد سرکه سیب منجر به خروج مواد معدنی از استخوان‌های زن شده است. البته مقدار مصرف سرکه در این مورد بسیار بیشتر از چیزی بوده است که مردم معمولا مصرف می‌کنند.
· از آسیب های سرکه سیب؛ فرسایش مینای دندان
از دیگر آسیب های سرکه سیب می‌توان فرسایش مینای دندان را نام برد. برخی تحقیقات نشان می‌دهند که اسید استیک موجود در سرکه ممکن است به مینای دندان آسیب برساند. در یک مطالعه آزمایشگاهی، مینای دندان عقل را در سرکه‌های مختلف غوطه‌ور کردند. سرکه‌ها منجر به ازبین‌رفتن ۱ تا ۲۰ درصد مواد معدنی دندان پس از ۴ ساعت شدند؛ اما نکته این است که این مطالعه در آزمایشگاه انجام شده نه در دهان. در دهان وجود بزاق به اسیدیته کمک می‌کند.
· از آسیب های سرکه سیب؛ سوختگی گلو
این سرکه پتانسیل آن را دارد که باعث سوختن مری (گلو) شود. این یکی دیگر از عوارض جانبی سرکه سیب است. بررسی مایعات مضری که به‌طور تصادفی توسط کودکان بلعیده شده‌اند نشان می‌دهد اسید استیک سرکه، رایج‌ترین اسیدی‌ست که سبب سوختگی گلو می‌شود. البته هیچ مورد سوختگی گلو از این نوع سرکه گزارش نشده؛ اما بهتر است هنگام استفاده آن را رقیق کنید.
· از آسیب های سرکه سیب؛ سوختگی پوست
این سرکه ماهیت اسیدی شدیدی دارد. به همین دلیل ممکن است هنگام استفاده روی پوست، سبب سوختگی آن شود. قبل از استفاده از آن روی پوست با پزشک خود مشورت کنید و هنگام استفاده از آن به‌شدت احتیاط کنید تا از عوارض جانبی سرکه سیب در امان باشید.
· از آسیب های سرکه سیب؛ تداخل دارویی سرکه سیب
چند دارو ممکن است با این سرکه تداخل داشته باشند. برای درامان‌ماندن از عوارض جانبی سرکه سیب، بهتر است این داروها را بشناسید:
- داروی دیابت: افرادی که انسولین یا داروهای محرک انسولین را هم‌زمان با این نوع سرکه مصرف می‌کنند، ممکن است سطح قند خونشان به‌طور خطرناکی کاهش پیدا کند.
- دیگوکسین: این دارو سطح پتاسیم خون شما را کاهش می‌دهد. مصرف آن در ترکیب با سرکه ممکن است پتاسیم را بیش از حد کاهش دهد.
- برخی از داروهای ادرارآور: این داروها سبب دفع پتاسیم می‌شوند. برای جلوگیری از کاهش بیش از حد سطح پتاسیم، این داروها را نباید هم‌زمان با مقدار زیادی سرکه مصرف کرد.
راهکارهایی جهت حذف «تقریبا» قبل از کلمه جادویی
با رعایت دستورالعمل‌هایی کلی می‌توانید همیشه از روی مثبت این سرکه بهره ببرید و از عوارض جانبی سرکه سیب در امان باشید. ما چند مورد از این راهکارها را با شما به اشتراک می‌گذاریم.
- مصرف خود را محدود کنید. با مقدار کم‌تر شروع کنید و به‌تدریج بسته به تحمل شخصی خود تا حداکثر ۲ قاشق غذاخوری در روز مصرف کنید.
- قرارگرفتن دندان‌هایتان در معرض اسید استیک را به حداقل برسانید. سعی کنید سرکه را در آب رقیق کنید و با نی بنوشید.
- اگر دچار گاستروپارزی هستید، از مصرف این سرکه اجتناب کنید.
- مراقب آلرژی باشید. آلرژی به این نوع سرکه نادر است؛ اما در صورت بروز آلرژی، بلافاصله مصرف آن را قطع کنید و با پزشک خود تماس بگیرید.
سرکه سیب، یک مایع جادویی
همان‌طور که در سرتاسر مقاله خواندید، خواص سرکه سیب فراوان است. اگرچه عوارضی هم دارد که می‌تواند مصرف آن را دچار اما و اگر کند؛ اما شما که تا انتهای این مقاله همراه ما بوده‌اید، با راهکارهایی آشنا شده‌اید که به‌کارگیری آن‌ها می‌تواند کلمه تقریبا را از تیتر حذف کند. شما حالا می‌توانید خود را از عوارض جانبی سرکه سیب در امان نگاه دارید.
اگر تمایل به استفاده از این مایع جادویی را دارید، پیشنهاد ما به شما این است که با پزشک خود مشورت و در مصرف آن اعتدال را رعایت کنید.