بومادران یکی از قدیمی ترین و پر مصرف ترین گیاهان دارویی است. این گیاه به اندازه کافی معمولی به نظر می‌رسد اما علیرغم ظاهری بی‌ادعا، طیف وسیعی از فواید سلامتی را در خود پنهان دارد. اگر چه برخی به اشتباه بومادران را به عنوان یک علف هرز در نظر می‌گیرند اما این گیاه از تسکین تب گرفته تا التیام زخم‌ها کاربرد دارد. بومادران همچنین فواید سلامتی زیادی برای زنان دارد. در این بررسی اطلاعات بیشتری در مورد خواص بومادران و چگونگی بهره مندی از آن در دنیای امروز ارائه می‌دهیم.
بومادران چیست؟
بومادران (Yarrow) که به نام‌های میلفویل، گزنه شیطان و بسیاری نام‌های دیگر نیز شناخته می‌شود، در آب و هوا و مناطق مختلف به طور وحشی رشد می‌کند. این گیاه از خانواده دیزی است و شاخ و برگ سبز پردار و سر گل‌های سفید یا صورتی دارد. گونه‌های مختلفی از بومادران وجود دارند که برای محوطه سازی زینتی پرورش داده شده‌اند. برای استفاده دارویی، باید به دنبال انواع بومادران سفید وحشی یا صورتی باشید.
مشخصات غذایی بومادران شامل انواع فلاونوئیدها، روتین و تانن‌ها و همچنین کومارین‌ها، ساپونین، سینئول، لاکتون‌ها، اوژنول، ترپینول و سایر آنتی اکسیدان‌ها است. علاوه بر این، این گیاه می‌تواند آهن، فسفر و گوگرد را نیز از برگ‌های خود تامین کند.
بومادران رایج ترین گونه‌ای است که برای اهداف دارویی استفاده می‌شود. گمان می‌رود نام لاتین «Achillea» از افسانه‌های آشیل (قهرمان اسطوره‌ای یونانی) گرفته شده باشد که گفته می‌شود از بومادران برای التیام زخم‌های سربازانش در نبرد استفاده می‌کرد. این تنها یک نمونه از اهمیت این گیاه برای بسیاری از فرهنگ‌های مختلف در طول تاریخ است. امروزه می‌توانید به راحتی بومادران را در حیاط خلوت خود پرورش دهید و از برگ و گل آن برای تهیه داروهای خانگی استفاده کنید. همچنین برای تهیه چای و سایر دستور العمل‌ها، می‌توانید گیاه خشک را به صورت عمده خریداری کنید.
خواص بومادران برای زنان
در زیر به خواص بومادران برای زنان و دختران جوان اشاره می‌کنیم:
1- به تنظیم قاعدگی کمک می‌کند
بومادران به عنوان یک گیاه آمفوتریک شناخته می‌شود. آمفوتریک به این معنی است که یک مشکل از سیستم بدن را به حالت عادی در می‌آورد. این همان چیزی است که بومادران را برای زنانی که پریودهای نامنظم دارند، بسیار مفید می‌کند. می‌توان از این گیاه به عنوان یاری دهنده در سیکل قاعدگی، برای تأخیر یا عدم قاعدگی استفاده کرد.
همچنین می‌توان از بومادران برای کاهش خونریزی شدید در دوران قاعدگی بهره برد. این گیاه یکی از گیاهان منتخب برای زنان مبتلا به آمنوره (عدم قاعدگی) است زیرا به عنوان محرک رحم عمل می‌کند. می‌توان این گیاه دارویی را با سایر گیاهانی مانند خار مریم ترکیب کرد یا به تنهایی آن را مورد مصرف قرار دارد.
2- دردهای قاعدگی را برطرف می‌کند
بومادران، خاصیت ضد اسپاسم دارد و می‌تواند عضلات رحم را شل کند. این امر در کنار ماهیت ضد التهابی آن، بومادران را برای تسکین دردهای قاعدگی بسیار مفید می‌سازد. هنگام شروع گرفتگی می‌توانید این گیاه را به عنوان چای میل کنید یا کمپرس بومادران را برای قرار دادن روی شکم خود استفاده نمایید. برای دریافت خواص گیاه بومادران جهت گرفتگی عضلات یا چرخه نامنظم، باید اشاره کرد که این چای نوسانات قاعدگی را کنترل می‌کند.
3- از خواص بومادران برای زایمان استفاده می‌شود
از آنجایی که بومادران یک شل کننده رحم است و می‌تواند خونریزی را متوقف کند، ماماها اغلب از بومادران برای آسان‌‌تر کردن زایمان استفاده می‌کنند. با این حال، در دوران بارداری نباید این گیاه را مصرف کنید و فقط طبق توصیه ماما یا پزشک خود هنگام زایمان از آن استفاده خواهید کرد.
خواص بومادران حتی پس از زایمان نیز ادامه دارند. این گیاه شفابخش و فوق العاده می‌تواند به کاهش درد پس از زایمان کمک کند. این گیاه زخم را بهبود می‌بخشد و خونریزی را متوقف می‌کند. یکی از قدیمی‌ترین کاربردهای بومادران التیام دادن زخم است که به همین علت در طول تاریخ به عنوان یک گیاه مناسب در میدان جنگ شناخته شده است.
خواص بومادران برای سلامتی
در زیر به برخی دیگر از خواص بومادران برای سلامتی و رفع مشکلات اشاره می‌کنیم:
درد و التهاب را کاهش می‌دهد
بومادران برای کاهش درد و التهاب فواید بسیاری دارد. ماهیت ضد التهابی آن می‌تواند به انواع مختلف التهابات پوستی مانند اگزما کمک کند. ضماد بومادران می‌تواند درد و تورم ناشی از رگ به رگ شدن و کبودی را کاهش دهد. همچنین می‌تواند اسپاسم، گرفتگی و درد را در عضلات آرام سازد.
به هضم غذا کمک می‌کند
زمانی که بومادران به صورت داخلی مصرف شود، درد ناشی از سوء‌هاضمه و مشکلات مشابه را کاهش می‌دهد. به طور سنتی این گیاه برای اسهال، آنفولانزای معده و گرفتگی معده استفاده می‌شود. خواص بومادران برای معده درد نیز ثابت شده است. بومادران به عنوان یک چای، حتی می‌تواند به تسکین علائم IBS (سندرم روده تحریک پذیر) نیز کمک کند. بومادران همچنین با تحریک تولید صفرا به تجزیه غذا برای هضم کلی و سالم هم کمک می‌کند. این گیاه کبد و ترشح آنزیم‌های گوارشی را نیز تحریک می‌کند.
تب را درمان می‌کند
از خواص بومادران می‌توان به کاهش تب اشاره کرد. دیافورتیک‌ها به شما کمک می‌کنند تا عرق ناشی از تب را از بین ببرید. بومادران را می‌توان با گیاهانی مانند نعناع ترکیب کرد تا یک چای برای از بین رفتن تب تهیه شود. همچنین می‌توان آن را به عنوان دم کرده قوی به حمام اضافه کرد تا به کاهش تب و جلوگیری از کم آبی بدن کمک کند.
اضطراب را کاهش می‌دهد
یکی دیگر از خواص بومادران این است که می‌تواند به عنوان یک آرام بخش خفیف برای تسکین علائم اضطراب عمل کند. مطالعات حیوانی نشان داده‌اند که این گیاه اثری مشابه با داروهای تجویزی برای اضطراب بدون عوارض جانبی مشابه دارد. بومادران همچنین حاوی آلکالوئیدهایی است که به علائم افسردگی و استرس مزمن کمک کند.
خونریزی را متوقف می‌کند
بومادران گیاهی است که باعث توقف خونریزی می‌شود. این به دلیل یک ماده شیمیایی به نام «آشیلئین» است. برای زخم‌هایی که خونریزی را متوقف نمی‌کنند، این امکان وجود دارد که برگ‌های تازه بومادران را له کرد و مستقیماً روی زخم قرار داد. همچنین می‌توان برگ‌ها و گل‌ها را خشک و پودر کرد و روی بریدگی‌ها پاشید تا خونریزی کم شود.
علاوه بر این، بومادران به عنوان یک ضد عفونی کننده عمل می‌کند تا از عفونی شدن زخم‌ها جلوگیری کرده و درد را کاهش دهد. یک مطالعه تأیید می‌کند که پماد حاوی بومادران، باعث بهبود زخم، درد و تورم می‌شود.
نحوه استفاده از بومادران
یکی از ساده ترین راه‌ها برای استفاده داخلی بومادران، تهیه چای با برگ‌ها و گل‌های تازه یا خشک شده آن است.
چای ساده بومادران را به صورت زیر تهیه کنید:
- از 1 تا 2 قاشق چای خوری بومادران خشک در هر فنجان آب جوش استفاده کنید.
- آب را روی گیاهان بریزید و 10 تا 15 دقیقه آن را دم کنید.
- سبزی‌ها را صاف کرده و در صورت تمایل چای خود را شیرین کنید.
همچنین می‌توانید بومادران را به صورت پودر مصرف کنید. پودر را می‌توان به غذاهایی مانند اسموتی‌ها اضافه کرد یا به صورت موضعی روی زخم‌های بریده شده و جزئی استفاده نمود. از دیگر خواص بومادران تازه قدرت التیام بخشی قابل توجه‌اش برای از بین بردن زخم‌ها، کبودی‌ها و تورم است.
خواص بومادران در کاربردهای مختلف
از این گیاه می‌توان در موارد زیر استفاده کرد:
- سوپ: بوی فلفل این گیاه باعث می‌شود که طعم بسیار محبوبی برای سوپ، خورش و کاری داشته باشد.
- گیاهان آشپزی: به طور کلی می‌توان این گیاه را با رزماری و پونه کوهی مقایسه کرد و اغلب به غذاهایی با آن ادویه‌ها اضافه می‌شود.
- تفت دادن غذا: وقتی غذا را تفت می‌دهید بومادران می‌تواند بسیاری از طعم‌های گیاهان اطراف را بگیرد، بنابراین مردم اغلب از این گیاه به عنوان مکملی برای تفت دادن استفاده می‌کنند.
- سرکه دم کرده: اگر می‌خواهید سرکه کمی فلفلی درست کنید، می‌توانید روغن بومادران را چند هفته در سرکه قرار دهید.
- سالادها: اگرچه وجود این گیاه در یک سالاد سبز معمول نیست اما گیاه بومادران را می‌توان برای لقمه تند به سالاد اضافه کرد.
- لوازم آرایشی: هنگامی که ساقه‌های بومادران له می‌شوند، روغن‌های آزاد شده را می‌توان به مواد آرایشی مختلفی اضافه کرد تا اثرات قابض آن ها روی پوست افزایش یابد.
- چای: بومادران را می‌توان در آب داغ خیس کرد تا آنتی اکسیدان‌ها و مواد فعال غنی برای دم کرده فلفلی آزاد شوند.
موارد احتیاط در مصرف بومادران
بومادران عموماً گیاه بی‌خطری است. با این حال، ممکن است یک واکنش آلرژیکی در شما ایجاد کند، به ویژه برای افرادی که به اعضای خانواده گل‌های مروارید (از جمله ابروسیا) حساسیت دارند. مصرف بومادران برای زنان باردار و شیرده توصیه نمی‌شود. در صورت مصرف داروهای رقیق کننده خون یا اختلالات خونریزی، بومادران را استفاده نکنید. مصرف بومادران باید دو هفته قبل از هر عمل جراحی قطع شود.
عوارض جانبی بومادران
در حالی که بومادران فواید مثبت زیادی دارد، این گیاه ممکن است عوارض جانبی زیر را داشته باشد:
- خواب آلودگی
- اختلالات خونریزی
- مشکلات فشار خون
- درماتیت
- التهاب موضعی
- افزایش ادرار
از آنجایی که بومادران در برخی موارد می‌تواند لخته شدن خون را کند نماید، بنابراین برای کسانی که دارای اختلالات خونریزی هستند و همچنین کسانی که تحت عمل جراحی قرار می‌گیرند، می‌تواند خطرناک باشد. تداخلات منفی با داروهایی که باعث خواب آلودگی، درمان فشار خون بالا، کاهش اسید معده یا رقیق شدن خون می‌شوند نیز ممکن است رخ دهد. بنابراین قبل از افزودن این داروی گیاهی به رژیم سلامت خود، با پزشک مشورت کنید.
کلام آخر
اگر چه بومادران نمی‌تواند همه مشکلات سلامتی را درمان کند اما این گیاه به ویژه برای زنان فواید زیادی را به همراه دارد. بومادران درد و التهاب را تسکین می‌دهد، قاعدگی را تنظیم می‌کند، باعث بهبود زخم می‌شود، به هضم غذا کمک می‌کند و بسیاری خواص دیگر را ارائه می‌دهد. شما با درک بهتر خواص بومادران اکنون می‌توانید از این گیاه باستانی به عنوان نوشیدنی یا ادویه در غذا استفاده کنید.