یکی از دلایلی که از گوسفند نگهداری می‌شود، تهیه روغن دنبه است. این روغن در برخی کشورها به ویژه کشورهای آسیایی محبوب است و با آن، غذاهای سنتی تهیه می‌شود. ضمن اینکه به طور گسترده در لوازم آرایشی و پزشکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. ویژگی بارز این روغن در واقع این است که دارای ترکیب غنی از مواد مغذی و خواص با طعمی خاص است. اما به راستی فواید و مضرات روغن دنبه برای سلامت بدن چیست؟ در این مطلب از مطالب اسنپ مارکت به پاسخ این سؤال خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
روغن دنبه چیست؟
روغن دنبه یکی از روغن‌های طبیعی، مفید و ارزشمند است که از چربی ناحیه دم گوسفند به دست می‌آید و در آشپزی و طب سنتی کاربرد دارد. روغن حاصل از چربی گوسفندی نرم، دارای رنگ سفید مایل به زرد است که طعمی خاص دارد.
خواص روغن دنبه برای سلامت و زیبایی
همانطور که پیش تر ذکر شد، فواید و مضرات روغن دنبه برای سلامت بدن بسیار است. در واقع به همان اندازه که از مواد مغذی و ویتامین‌های مختلف برخوردار و برای بدن مفید است، مصرف بیش از حد آن می‌تواند مضر باشد. در این بخش به مهم ترین فواید روغن دنبه گوسفند و عوارض آن اشاره خواهیم کرد:
افزایش کلسترول خوب خون
مصرف روغن دنبه کلسترول خوب خون را افزایش و کلسترول بد آن را کاهش می‌دهد اما به سبب وجود مقادیر بالایی از اسیدهای چرب اشباع شده در آن، احتیاط برای بیماران قلبی و افراد دارای کلسترول و فشار خون بالا مهم تلقی می‌شود.
بهبود عملکرد دستگاه گوارش بدن
از دیگر فواید روغن دنبه، خاصیت سم زدایی آن است. این خاصیت می‌تواند به کاهش التهاب، بهبود عملکرد دستگاه گوارش و هضم آسان غذا کمک کند.
بازگرداننده انرژی و تقویت قوای بدن
از دیگر فواید روغن دنبه، زیاد بودن میزان کالری آن، مواد مغذی و انواع مختلف ویتامین‌ها است که می‌تواند احساس گرسنگی را از بین ببرد و ذخایر انرژی هدر رفته را بازگرداند. سرشار از اسیدهای چرب غیر اشباع مانند امگا 9 است که به عنوان منبع انرژی برای بدن عمل می‌کند. بنابراین به علت وجود اسیدهای چرب گیاهی و مواد مغذی در آن، روغن دنبه می‌تواند قوای جسمانی بدن را تقویت کند و استقامت بدن بهبود بخشد. این در حالی است که وجود همین اسیدهای چرب مفید در روغن دنبه باعث شده در بیماری مزمن کبد مورد استفاده قرار بگیرد.
درمان شکستگی استخوان
در بحث فواید و مضرات روغن دنبه برای سلامت بدن می‌توان به قدرت درمان شکستگی استخوان روغن دنبه اشاره کرد. این روغن حیوانی به واسطه اینکه از ویتامین‌ها و اسیدهای چرب گیاهی برخوردار است، این قدرت را دارد که میزان استخوان سازی را در بدن افزایش دهد، به همین دلیل می‌تواند به جوش خوردن سریع تر استخوان کمک کند.
مفید برای عملکرد طبیعی بدن انسان
این روغن حیوانی سرشار از اسیدهای چرب است که برای عملکرد طبیعی بدن انسان بسیار مهم است. به عنوان مثال کمبود اسیدهای چرب می‌تواند تولید هورمون‌های جنسی را مختل کند و منجر به اختلال در عملکرد اندام‌های تناسلی شود که زن را عقیم و مرد را ناتوان می‌کند.
مناسب برای متابولیسم بدن
این ترکیب حاوی کاروتن است که عامل مهمی برای متابولیسم مناسب است. در واقع به درستی باعث کنترل چربی خون در بدن می‌شود، به این معنی که باعث تناسب اندام، کاهش وزن و لاغری می‌گردد.
دارای خاصیت سم زدایی بدن
در عین اینکه، خود روغن حاوی سموم نیست، خاصیت آنتی اکسیدانی و سم زدایی دارد و می‌تواند سموم را از بدن دفع کرده، روده‌ها را پاکسازی خون را تصفیه می‌کند.
تسکین علائم سرماخوردگی
در بحث فواید و مضرات روغن دنبه برای سلامت بدن می‌توان به فایده این روغن در تسکین علائم سرماخوردگی و برونشیت مزمن اشاره کرد و متذکر شد که سرفه‌های خشک و آزار دهنده را درمان می‌کند، زیرا به واسطه خاصیت سم زدایی که دارد، از بدن در برابر میکروب‌ها دفاع می‌کند.
تأثیر مثبت بر وضعیت پوست
تأثیر مثبتی بر وضعیت پوست، مو و ناخن دارد. آغشته کردن پوست به روغن دنبه، گردش خون را بهبود می‌بخشد و بافت آسیب دیده را ترمیم می‌کند. به علاوه شفافیت پوست و رفع تیرگی‌های صورت را به همراه دارد، زیرا باعث از بین رفتن باکتری‌های مضر پوست روی پوست می‌شود.
بهبود سوختگی و زخم
هنگامی که به صورت خارجی و روغن ماساژ استفاده شود، می‌تواند سوختگی‌های حاصل از حرارت، اثر اشعه ماورا بنفش خورشید و مواد شیمیایی، زخم‌های چرکی و ساییدگی‌ها را بهبود یابد. ضمناً مصرف روغن دنبه از بین بردن اثرات التهابات کمک می‌کند.
بهبود عملکرد ذهنی
باعث بهبود عملکرد ذهنی، وضوح فکر و حافظه را می‌شود. به واسطه ویتامین (B1) که در آن موجود است، از سلول‌های مغز را محافظت و پیری آن‌ها را کند می‌کند. از سوی دیگر به واسطه اینکه تأثیر مثبتی بر انتقال دهنده‌های عصبی مغز دارد، می‌تواند تأثیر مثبتی بر خلق و خو داشته باشد.
عوارض و موارد منع مصرف روغن دنبه
مصرف روغن دنبه مهم است که در حد اعتدال باشد، بنابراین مصرف بیش از حد و نابجای روغن دنبه می‌تواند باعث صدمه و آسیب جسمی و روحی گردد. اگرچه رعایت این نکته از عوارض روغن دنبه می‌کاهد اما برای برخی از افراد مانند مبتلایان به اضافه وزن و افراد کم تحرک، همچنان احتیاط و توجه به موارد منع مصرف این روغن به جهت شرایط آن‌ها حائز اهمیت است.
- مصرف بیش از حد چربی می‌تواند بر سیستم قلبی عروقی تأثیر منفی بگذارد. به علاوه متخصصان به محتوای بالای کلسترول در روغن دنبه اشاره کرده اند، از این رو مصرف بیش از حد آن می‌تواند باعث افزایش کلسترول، سفت شدن دیواره رگ‌ها و در نهایت انسداد رگ‌های خونی شود، بنابراین توجه به میزان مصرف مهم تلقی شده و برای بیماران قلبی و افراد دارای کلسترول بالا مضر است.
- از دیگر عوارض روغن دنبه این است که در صورت داشتن ضعف معده، زخم معده و سوء هاضمه، روغن دنبه گوسفند باید از رژیم غذایی شما حذف گردد. این موضوع نیز برای افراد مبتلا به آترواسکلروز، بیماری‌های کلیوی، کبدی و همچنین اشخاص دارای اختلال در کیسه صفرا صدق می‌کند.
- هرگز نباید از دنبه سیاه و سوخته استفاده کنید، چراکه در این شرایط در بدن شما خلط ایجاد می‌شود.
طرز تهیه روغن دنبه گوسفند در خانه
روغن دنبه برای پخت و پز و سرخ کردن یک روغن ایده آل است. این روغن گیری بر اساس فرهنگ‌های سنتی مختلف می‌تواند متناسب با آداب و رسوم‌های مختلف باشد و به روش‌های متفاوتی انجام شود اما با توجه به روال تقریباً مشخص روغن گیری از دنبه، اگر می‌خواهید این روغن حیوانی را بدون بو و در خانه آماده کنید، به مطالعه این بخش بپردازید.
روش اول طرز تهیه روغن دنبه گوسفند در خانه
- در ابتدا مقداری دنبه تازه گوسفندی را به قطعات مربعی شکل کوچک خرد کنید.
- دنبه‌ها را به مدت یک شب در آب نمک رقیق قرار دهید.
- در این مرحله نوبت این است که دنبه‌های درون آب نمک را آبکشی کنید و در قابلمه بریزید.
- یک الی دو لیوان آب به آن بیفزایید. البته میزان آبی که اضافه می‌کنید کاملاً به حجم دنبه‌ها بستگی دارد.
- سپس قابلمه را روی حرارت ملایم قرار دهید تا به آرامی داغ شود.
- به جهت از بین بردن بوی دنبه می‌تواند از انواع ادویه و طعم دهنده و یا گیاهان خوشبو استفاده کنید که آن‌ها می‌توانند شامل هل، دارچین، گلاب یا پوست پرتقال و سایر مواردی از این قبیل باشند.
- پس از آماده شدن، برای شفافیت این روغن حیوانی، آن را از صافی رد کنید.
روش دوم تهیه روغن دنبه گوسفند در خانه
برای این روش به مواد ذیل نیاز دارید:
- 3 عدد پیاز درشت
- یک لیوان سرکه یا از آبلیمو یا آبغوره خانگی یا رب انار خانگی
- یک لیوان گلاب
- 150 گرم پوست سیب درختی
- یک قاشق چای خوری میخک یا 2 قاشق کاکوتی
طرز تهیه
- در مرحله اول مواد فوق را با هم چرخ کنید.
- مواد چرخ و ترکیب شده را با سه کیلو دنبه گوسفندی روی حرارت قرار دهید.
- روغن خالص آن را از صافی رد کنید و بگذارید یخ بزند.
باید و نبایدهای مصرف روغن دنبه
- روغن دنبه باید با دمای پایین و به آهستگی ذوب شود.
- ترکیباتی که به دنبه گوسفند اضافه می‌کنید، باعث از بین رفتن بوی بد دنبه می‌گردد.
- بهتر است روغن صاف شده در یخچال نگهداری شود.
نتیجه گیری
در این مطلب از مطالب اسنپ مارکت درباره فواید و مضرات روغن دنبه برای سلامت بدن و طرز تهیه آن صحبت کردیم و گفتیم که روغن دنبه یک محصول با منشا حیوانی است و در کنار خواص زیاد و عملکرد خوبی که در بدن دارد، می‌تواند برای برخی از افراد مضر باشد و سلامتی آنان را به خطر بیندازد. پس از قبل از مصرف باید به شرایط سلامتی خود دقت کنید.