اغلب اوقات بازگشت به مدرسه برای کودکان بعد از تعطیلات تابستانی یک مشکل بزرگ است؛ البته همچنین برای والدین! اما راهکارهایی جهت آماده کردن کودک برای رفتن به مدرسه وجود دارد که با انجام آن‌ها، این رویداد تلخ به یک خاطره شیرین تبدیل خواهد شد. در وبلاگ اسنپ مارکت راهکارهایی برای پذیرش و رفتن کودکان به مدرسه بعد از تعطیلات، به‌صورت کامل بررسی شده‌اند.
آیا رفتن بچه ها به مدرسه نیاز به آمادگی دارد؟
به قول قدیمی‌ها وقتی حین انجام یک کار وقفه ایجاد شود و پشت آدم باد بخورد، شروع مجدد آن کار دشواری خواهد شد! مدرسه‌رفتن بعد از سه ماه تعطیلی تابستان هم از این قاعده جدا نیست. آماده کردن بچه ها برای رفتن به مدرسه برای پذیرش مجدد فضای درس و کتاب ضروری است؛ در واقع جداشدن فرزندتان از محیط خانه و شما برای پذیرش مجدد مدرسه نیاز به آمادگی دارد.
مراحل آماده کردن کودکان برای رفتن به مدرسه
اگر قبل از شروع فصل مدرسه، فرزند شما ساز خود را چپ کوک کرده است و مدام بهانه می‌آورد، باید او را هم از لحاظ جسمی و هم روحی آماده کنید. آماده کردن کودک برای رفتن به مدرسه کمی صبوری می‌طلبد و البته به‌کاربستن روش‌های زیر:
1. یک برنامه صبحگاهی منظم را شروع کنید
بچه‌هایتان را عادت دهید تا در همان ساعتی که قرار است به مدرسه بروند بیدار شوند. به کودکانی که کمی بزرگ‌تر هستند یاد دهید که ساعت زنگ‌داری برای این کار تنظیم کنند تا بتوانند مسئولیت بیدارشدن خود را بر عهده گیرند. این کار پذیرش و رفتن کودکان به مدرسه را راحت‌تر می‌کند.
این احتمال وجود دارد که در ایام تعطیلات، همه افراد خانواده از روال معمول زندگی خارج شده باشند. به‌طور مثال دیرتر می‌خوابید و هر ساعتی شد غذا می‌خورید؛ اما قبل از شروع مدرسه، سعی کنید ساعت خواب و ساعت صبحانه را ثابت نگه دارید تا یک‌باره به بچه‌ها شوک وارد نشود و مراحل رفتن به مدرسه به روتین زندگی‌شان تبدیل شود.
2. صحبت با فرزند خود را فروش نکنید
یکی از راههای آماده کردن کودک برای رفتن به مدرسه، صحبت‌کردن با اوست. ایده خوبی‌ست که با بچه‌ها در مورد اتفاقات و موقعیت‌هایی که پس از بازگشت به مدرسه در انتظار آن‌هاست صحبت کنید. برای مثال، اگر می‌دانید معلم جدید کیست، در مورد معلم صحبت کنید؛ یا در مورد این‌که شروع به یادگیری چه دروس جدیدی خواهند کرد و چه ورزش جدیدی را شروع می‌کنند.
3. هیجان‌زده و خوشحال باشید
کودک شما احساساتتان را درک می‌کند. با توجه به این نکته، آماده کردن بچه ها برای رفتن به مدرسه باید با خوشحالی همراه باشد. همه نکات مثبت مدرسه مانند دیدن دوستانشان، خواندن درس‌هایی که دوست دارند و زنگ تفریح و بازی را به آن‌ها یادآوری کنید. این احساسات مثبت روی آن‌ها تاثیر می‌گذارد و کمک می‌کند که مشتاقانه منتظر بازگشت به مدرسه باشند.
4. آن‌ها را در جریان تغییرات بگذارید
اگر قرار است مدرسه فرزندتان را عوض کنید، او را در جریان بگذارید. بسیاری از کودکان تغییر را دوست ندارند و از چیزهای ناشناخته می‌ترسند. این ترس‌ها، رفتن کودکان به مدرسه را با مشکل مواجه می‌کند.
یکی از روش‌های آماده کردن بچه ها برای رفتن به مدرسه این است که به آن‌ها بگویید چگونه به مدرسه می‌روند، چگونه برمی‌گردند و بعد از مدرسه چه خواهند کرد. سعی کنید هیچ سورپرایزی در این مورد خاص نداشته باشید. همه‌چیز باید شفاف، صریح و روشن به آن‌ها توضیح داده شود.
5. مدرسه‌بازی کنید!
آماده کردن کودک برای رفتن به مدرسه با معلمبازی و مدرسه‌بازی هم مشکل‌گشاست. عروسک‌ها یا اسباب‌بازی‌های مورد علاقه او را مانند دانش‌آموزان یک کلاس بچینید و از او بخواهید معلم این کلاس باشد.
این بازی همچنین یک جلسه روانکاوی خوب پس از بازگشت فرزندتان از مدرسه است؛ زیرا نگرانی‌ها و مشکلات او را در محیط درسی آشکار می‌کند و به شما کمک خواهد کرد تا آن‌ها را از این بحران عبور دهید. همچنین خواندن داستان‌‌های مربوط به مدرسه، دیدن انیمیشن‌هایی در این زمینه، بازی شمارش اشیاء، رنگ‌آمیزی و … کودک شما را از لحاظ روحی برای پذیرش بازگشت به مدرسه آماده می‌کند.
6. یک تمرین ساده برای آماده‌شدن انجام دهید
بعد از تعطیلاتی که همراه با شلوارهای راحتی و تی‌شرت‌های رنگارنگ بوده، پوشیدن لباس مدرسه ممکن است کمی دلهره‌آور به نظر برسد؛ به‌خصوص اگر جدید باشد! یکی از راههای آماده کردن کودک برای رفتن به مدرسه این است که یک یا دو روز قبل، پوشیدن لباس فرم و بستن کیف و کفش مدرسه را تمرین کند.
این روش کمک می‌کند تا نگرانی‌هایی را که ممکن است در مورد پوشیدن لباس و بستن بند کفش‌هایشان دارند از یاد ببرند. همچنین در روز اول بازگشت، این چیزها برای آن‌ها چندان عجیب و ترسناک به نظر نمی‌رسد.
7. آن‌ها را در مقدمات بازگشت به مدرسه مشارکت دهید
یکی از راههای دیگر آماده کردن کودک برای رفتن به مدرسه، جلب مشارکت آن‌هاست. قبل از بازگشت بچه‌ها کارهای زیادی برای انجام‌دادن وجود دارد؛ از جمله مرتب‌کردن لباس فرم، خرید لوازم‌التحریری که نیاز دارند و تمیز و مرتب‌کردن وسایلی که دارند.
با درگیر‌شدن در انجام فعالیت‌هایی مانند تراشیدن مداد، برچسب‌زدن به وسایل و انتخاب خودکار و مداد جدید، احساس مشارکت و هیجان برای رفتن به مدرسه در آن‌ها شکل می‌گیرد. همچنین این کار، یکی از راههای تشویق کودک برای رفتن به مدرسه است.
8. در مورد خوراکی و میان‌وعده‌های مدرسه از آن‌ها نظر بپرسید
از آن‌ها بپرسید که برای میان‌وعده خود چه می‌خواهند. این نظرسنجی، راه دیگری‌ست که فرزند شما می‌تواند در تصمیمات «بازگشت به مدرسه» شرکت کند. از آن‌ها بخواهید که به شما کمک کنند تا یک برنامه میان‌وعده هفتگی و لیست خرید تهیه کنید. حتی می‌توانید میان‌وعده‌های سالمی را با هم درست کنید.
9. به کودک فرصت استراحت دهید
یکی از راههای آماده کردن بچه ها برای رفتن به مدرسه و دل‌زده‌نشدن از این فضا، دادن استراحت به اوست. داشتن یک برنامه سنگین مانند رفتن به باشگاه ورزشی بعد از مدرسه یا فعالیت‌ها و کلاس‌های فوق برنامه او را خسته خواهد کرد. کودک برای تطبیق با روال جدید خود، به زمان نیاز دارد؛ بنابراین به آن‌ها فرصت کافی برای استراحت و ماندن در خانه دهید.
10. یادداشت همراه میان‌وعده یا در کیف فرزندتان قرار دهید
آماده کردن کودک برای رفتن به مدرسه شاید سخت باشد؛ اما برخی ترفندهای کوچک و در ظاهر بی‌اهمیت اثرگذار خواهد بود. برای این کار به فرزندتان بفهمانید که به او فکر می‌کنید. یک کاغذ با طرح‌هایی از شخصیت‌های کتاب مورد علاقه فرزند، جوک‌های خنده‌دار یا یک جمله کوتاه و پرمحبت، به کودک اطمینان می‌دهد که به او فکر می‌کنید.
مهارت هایی که باید به فرزند خود آموزش دهیم
- مهارت‌های خودیاری: از کودک خود حمایت کنید تا یاد بگیرد خودش لباس بپوشد و بدون کمک و یادآوری دست‌هایش را بشوید. بعد از بازی، اتاقش را مرتب و لباس‌هایش را آویزان یا تا کند.
- مهارت سازگاری: یکی از راههای آماده کردن بچه ها برای رفتن به مدرسه، خلق تجربیات متنوع برای اوست. بیرون بروید؛ از مکان‌های مختلف دیدن کنید؛ با وسایل نقلیه مختلف سفر کنید؛ با افراد مختلف صحبت کنید؛ این کارها ترس او را از محیط جدید کم می‌کند و به او در سازگاری کمک خواهد کرد.
- مهارت گوش‌دادن: به‌طور منظم برای فرزندتان کتاب بخوانید. فرزندتان را در مطالعه با خود مشارکت دهید و با او در مورد چیزهایی که خواندید صحبت کنید.
- کنجکاوی و مهارت پرسشگری: به سوالات فرزندتان پاسخ دهید و با کشف پاسخ‌ها و اطلاعات جدید در کنجکاوی او شریک شوید.
- مهارت‌های آکادمیک: آماده کردن کودک برای رفتن به مدرسه نیاز به پیش‌زمینه در مقطع اول و دوم ابتدایی دارد. کودک خود را به دیدن حروف و اعداد و توجه به تفاوت شکل‌ها علاقه‌مند کنید.
- مهارت‌های حرکتی ظریف و هماهنگی: با انجام فعالیت‌هایی مثل طراحی و برش‌زنی، ترکیب جورچین، خمیربازی و … به کودک خود کمک کنید تا ماهیچه‌های دست خود را بسازد.
- استقلال و مسئولیت‌پذیری: در هنگام دیدار با دوستان و فامیل اجازه دهید برای مدت کوتاهی بدون شما بمانند و حس استقلال او را تقویت کنید. همچنین وقتی کاری انجام می‌دهند که نشان‌دهنده استقلال است (مثلا وقتی زمان بیرون‌رفتن است و لباس خود را می‌پوشد) او را تحسین کنید.
- خودمراقبتی و بهداشت: از فرزند خود بخواهد لباس‌های کثیفش را در سبدی مخصوص قرار دهد. با یکدیگر مسواک بزنید، به او کمک کنید ناخن‌های خود را بگیرد، موقع عطسه از دستمال استفاده کند، تنهایی توالت برود و آن را تمیز کند. این مهارت در مدرسه به کارش می‌آید.
سوالات متداول والدین
در مورد رفتن کودکان به مدرسه و مشکلاتی که در این زمینه رخ می‌دهد، ممکن است سوالات متعددی در ذهن داشته باشید. در ادامه سعی شده است به پرتکرارترین سوالات در مورد آماده کردن بچه ها برای رفتن به مدرسه پاسخ داده شود.
با کودکی که از مدرسه رفتن می ترسد چه کنیم؟
مدرسه‌هراسی، آماده کردن کودک برای رفتن به مدرسه و پذیرش فضای جدید، از آن دسته مشکلاتی‌ست که احتمال دارد در هر خانه‌ای اتفاق بیفتد. این مشکل ریشه در مسائل مختلفی دارد؛ از جمله اضطراب، ترس از مواجهه با ناشناخته‌ها، جداشدن از مادر و خانه و عوامل دیگر. برای حل این مشکل باید در حین بازی یا حرف‌زدن با کودک مشکل او را پیدا کنید و به دنبال یک راه حل منطقی باشید.
برای آماده کردن کودکی که با رفتن به مدرسه دچار اختلال اضطرابی میشود چه کنیم؟
هیچ رویکرد یکسانی برای درمان اضطراب مدرسه وجود ندارد و بهترین استراتژی، به شدت علائم و علل زمینه‌ای بروز اضطراب بستگی دارد. حمایت والدین و معلمان از کودکان مبتلا به اضطراب در جهت آماده‌کردن آن‌ها برای رفتن به مدرسه بسیار مهم است.
اضطراب مدرسه می‌تواند دانش‌آموزان را در هر سنی تحت تاثیر قرار دهد. این اختلال به‌صورت ترس بیش از حد از مدرسه و فعالیت‌های مرتبط با آن، مانند دوست‌یابی، صحبت‌کردن در جمع یا شرکت در آزمون ظاهر میشود. برای حل آن بهتر است:
- با کودک در مورد اضطراب و ترسش صحبت کنید.
- به کودک برای ایجاد مکانیسم‌های مقابله با این ترس کمک کنید. همچنین تکنیک‌های آرام‌سازی را به کودک یاد دهید؛ مانند نفس عمیق کشیدن یا به‌یادآوردن خانه و محبت شما.
- در نهایت این‌که از جروبحث، رشوه یا تهدید کودک به‌شدت بپرهیزید.
- صحبت با مشاور و روان‌درمانگر هم در جهت آماده کردن کودک برای رفتن به مدرسه کارآمد است.
با کودکی که به مدرسه نمی رود چه کنیم؟
از روش SEL استفاده کنید. پیرامون احساسات فرزندتان درباره مدرسه، دوستان، معلمان و فعالیت‌های جدید با او صحبت کنید. هنگام بحث در مورد بازگشت به مدرسه، ممکن است افکار فرزندتان را در مورد کلاس درس بسنجید.
از آن‌ها بپرسید که منتظر چه چیزی هستند و علاقه دارند چه چیزی یاد بگیرند؛ همراه با نگرانی‌هایی که ممکن است داشته باشند (برای مثال برخی از کودکان ممکن است نگران آزار و اذیت دیگران باشند). این امر درک دلیل مدرسه‌نرفتن کودک را راحت‌تر خواهد کرد.
سخن پایانی در مورد آماده کردن کودک برای رفتن به مدرسه
- کودکان آینه رفتار شما هستند. نگرانی و اضطراب شما در مورد رفتن کودکان به مدرسه، آن‌ها را هم مضطرب می‌کند. سعی کنید قبل از شروع مدرسه به او شوق و اشتیاق دهید.
- بعد از مدرسه از پرسیدن سوالات متعدد که او را خسته می‌کند بپرهیزید. بیشتر در مورد نکات مثبت و خاطرات خوب مدرسه از او سوال بپرسید.
- اگر فرزند بزرگ‌تری دارید، از او بخواهید دوستانه تجربیات شیرینش از مدرسه را به فرزند کوچک‌تر منتقل کند.
آیا شما هم از این ترفندهای آماده کردن کودک برای رفتن به مدرسه استفاده کرده‌اید؟ روش خاص و اثربخشی دارید که در این مطلب به آن اشاره نشده باشد؟ با اضطراب کودک خود قبل از شروع مدرسه چه می‌کنید؟ نظرات و تجربیات خود را در مورد این ترفندها در بخش نظرات با دیگر کاربران سایت اسنپ مارکت به اشتراک بگذارید.