ممکن است درباره ورم پس از زایمان برای شما هم سؤالاتی به وجود آمده باشد. اینکه چرا ورم پس از زایمان رخ می‌دهد، دلایل متعددی دارد که در ادامه توسط وبلاگ اسنپ مارکت بررسی خواهد شد. شاید گمان می‌کردید که ورم فقط محدود به دوران بارداری است اما متأسفانه ممکن است پس از زایمان هم این مشکل به وجود آید. همچنین درمان ورم پس از زایمان نیز در خانه با چند روش ساده امکان پذیر است که آن‌ها را به شما معرفی خواهیم کرد.
نشانه‌های ورم پس از زایمان
برخی از نشانه‌های ورم پس از زایمان عبارتند از:
- تورم دست و پاها می‌تواند خفیف، متوسط یا شدید باشد.
- پوست دست‌ها، ران‌ها و باقی قسمت‌های ورم کرده ملتهب، کشیده، براق و پف کرده می‌شود.
- وقتی پوست را فشار می‌دهید، فرو می‌رود.
- تورم ممکن است علاوه بر دست و ران‌ها، شکم را نیز تحت تأثیر قرار بدهد.
علت ورم شکم بعد از زایمان
ورم پس از زایمان احتمالاً در ناحیه صورت، شکم، قوزک پا، دست، ران و پاها ایجاد شده و حدود یک هفته یا بیشتر پس از زایمان باقی می‌ماند. همچنین ممکن است در ناحیه برش سزارین شما نیز ورم ایجاد شود که منشاء ناراحتی و اسباب زحمت خواهد بود.
در زمان بارداری به منظور تغذیه و پشتیبانی از خود و جنین، حدود ۵۰ درصد بیشتر خون تولید می‌کنید. همچنین، غلظت پایین پروتئین و رقیق شدن خون منجر به کاهش غلظت هموگلوبین و انباشتگی مایعات می‌شود. حین زایمان، تمام این خون از بدن خارج نمی‌شود. ترکیبی از خون اضافی، تغییرات هورمونی و جمع شدن مایعات باعث ورم پس از زایمان می‌شوند. در ادامه اصلی ترین دلایل ورم پس از زایمان را نام برده ایم:
- هورمون: در طول بارداری بدن مقدار زیادی پروژسترون تولید می‌کند. مقدار زیاد این هورمون باعث ورم پس از زایمان می‌شود.
- بزرگ شدن رحم: وقتی رحم با رشد جنین بزرگ می‌شود، فشار روی رگ‌ها به سمت ران‌ها می‌رود.
- پس جریان خون در قسمت پایین بدن محدود می‌شود.
- در دوران بارداری مایعات در بدن انباشته می‌شوند و کاهش آن‌ها پس از زایمان زمان بر خواهد بود.
- مایعات درون وریدی: بیشتر مادرانی که سزارین می‌کنند از طریق سرم درون وریدی داروهای بیهوشی دریافت می‌کنند.
- مادرانی که زایمان طبیعی می‌کنند داروهایی نظیر پیتوسین و مایعاتی خاص را دریافت می‌کنند.
- بدین ترتیب مایعات اضافی در بدن آن‌ها تا چند روز انباشته می‌شود.
ورم پا بعد از زایمان طبیعی
زور زدن برای به دنیا آوردن نوزاد خون و مایعات موجود در بدن را بیشتر در دست و پاها جمع می‌کند. این امر ممکن است منجر به تورم انگشت‌ها، دست‌ها، ران‌ها، پاها و همچنین صورت شود. اما این ورم پس از زایمان باید در حدود یک هفته بعد خود به خود از بین برود.
ورم پا بعد از سزارین
ورم در پاها و ران‌ها در روزهای اولیه پس از سزارین شایع است. شاید احساس کنید که سایز پای شما پس از پایان یافتن ورم بزرگ تر شده است. ممکن است به خاطر شل شدن رباط‌ها، پای شما بزرگ شود. این عارضه خود به خود خوب می‌شود و بسیار شایع است. پس جای نگرانی وجود ندارد.
علائم خطرناک بعد از سزارین
بیشتر موارد ورم پس از زایمان، طبیعی است و از بین می‌روند. اما گاهی اوقات تورمی که در روزهای بعد از زایمان اتفاق می‌افتد، ممکن است نشانه یک بیماری اساسی باشد که نیاز به تماس با پزشک دارد:
- در ناحیه ای از بدن شما ناگهان تورم ظاهر شود.
- ورم شما پس از چند روز به جای کاهش، افزایش یابد.
- اگر روی ناحیه متورم فشار بیاورید، حالت تو رفتگی در پوست شما مشاهده شود و بیش از چند دقیقه آن را سفت کند.
- احساس درد یا سوزش در پا را همراه با تورم داشته باشید.
- یک پا از پای دیگر متورم تر بوده یا قرمزی، گرفتگی و گرما همراه با تورم در یک پا وجود داشته باشد.
- علاوه بر بر ورم پس از زایمان سایر علائم پره اکلامپسی را داشته باشید. مثلاً دچار سردردهای شدید، استفراغ، تاری دید یا حساسیت به نور شوید.
- درد قفسه سینه یا مشکل در تنفس داشته باشید.
- زخم سزارین شما متورم و همراه با افزایش درد، خونریزی یا ترشحات چرکی یا مایعات باشد.
دو نوع عارضه پس از زایمان وجود دارد که خطرناک بوده و باید به آن‌ها توجه شود:
- ترومبوز سیاهرگی عمقی: ترومبوز سیاهرگی عمقی می‌تواند در مدت چند ساعت باعث مرگ شود. این عارضه اورژانسی نیازمند تزریق هپارین و بستری شدن فوری است. اگر متوجه ورم ران‌ها و قوزک پا، درد یکی از پاها یا هر دو، قرمزی پوست در پای دچار عارضه و رگ‌های قابل مشاهده و به شدت برجسته شدید با پزشک تماس بگیرید.
- پره اکلامپسی: پره اکلامپسی پس از زایمان می‌تواند بلافاصله پس از به دنیا آمدن نوزاد، یا چهار تا شش هفته بعد از آن اتفاق بیفتد. نشانه‌های پره اکلامپسی پس از زایمان شامل عرق کردن دست و پاها، فشار خون بالا، سردرد شدید، تغییر در بینایی، درد بالای شکم، سرگیجه و کاهش ادرار است.
درمان ورم پس از زایمان
ورم پس از زایمان در قسمت‌های آشنا مانند دست‌ها، ران‌ها، پاها، صورت و کمر باید در مدت یک هفته کاهش یابد. در این مدت، کلیه‌ها باید کار بیشتری انجام بدهند تا مایعات اضافی را از بدن خارج کنند. بدین ترتیب ممکن است دچار تکرر ادرار هم بشوید. مایعات اضافی همچنین باید به صورت عرق از بدن خارج شود.
کمپرس یخ نیز می‌تواند برای کاهش ورم جای زخم سزارین کمک کننده باشد. به هر ترتیب، اگر تورم اعضای بدنتان در این مدت از بین نرفت، با استفاده از درمان‌های زیر می‌توانید به کاهش ورم بعد از زایمان خود کمک کنید:
پاشویه
پاهای خود را در مخلوطی از روغن رایحه درمانی و آب پاشویه کنید. برای بهبود جریان خون و جلوگیری از رگ‌های واریسی از روغن سرو استفاده کنید. روغن اسطوقدوس یا بابونه درد و ناراحتی را کاهش می‌دهد.
رژیم غذایی سالم
یک رژیم غذایی سالم برای بانوان پس از بارداری ضروری است. وقتی خوب غذا می‌خورید، می‌توانید مایعات اضافی را از بدن بیرون برانید و همچنین انرژی بیشتری برای نوزاد خود پیدا کنید. غذاهایی سرشار از پروتئین، میوه‌های تازه و سبزیجات و کربوهیدرات‌های پیچیده مصرف کنید. همچنین غذاهایی با پتاسیم زیاد، ورم پس از زایمان را کاهش می‌دهد. از غذاهای فرآوری شده دوری کنید چرا که حاوی سدیم (نمک) است و تورم را بیشتر می‌کند.
غذاهای حاوی ویتامین ث و ای مصرف کنید. برای ویتامین ث، کلم، بروکلی، گوجه فرنگی، توت فرنگی، صیفی‌جات، سیب زمینی، فلفل دلمه ای قرمز و سبز و مرکبات میل نمایید. برای ویتامین ای، بادام، بادام هندی، مارگارین، روغن ذرت، جوانه گندم، ذرت شیرین، روغن‌های گیاهی (ذرت، جوانه گندم و سویا) و تخم آفتاب‌گردان بخورید.
مایعات بیشتر
نوشیدن مایعات زیاد به بدن علامت می‌دهد تا مایعاتی را که انباشته کرده از بدن خارج کند. این کار می‌تواند به کاهش مایعات در بدن کمک نماید. حتماً مایعات زیاد مصرف کرده و مثانه خود را مرتب تخلیه کنید. آب بیشتر، سیب و مرکبات همگی ادرار آورهای طبیعی هستند که به کاهش ورم پس زایمان کمک می‌کنند.
بالا نگهداشتن دست و پا
هر روز حدود ۳۰ دقیقه دست و پاها را در حالت بالا نگه دارید. باید بالاتر از سطح قلب‌تان قرار بگیرند تا خون به این نواحی جریان یابد.
فعالیت بدنی
ورزش و فعالیت بدنی معتدلی را پیش بگیرید، چرا که از طریق تعریق به بهبود گردش خون و خارج کردن مایعات از بدن کمک می‌کنید. مراقبت از نوزاد هم خودش نوعی ورزش محسوب می‌شود.
ماساژ
این کار برای گردش خون و خروج مایعات انباشته شده در بدن عالی است. یک نفر باید ران‌ها و پاهای شما را آرام از پایین به بالا ماساژ بدهد. می‌توانید برای ماساژ از روغن‌هایی مانند روغن هسته انگور استفاده کنید.
از انداختن پاها روی هم و ایستادن به مدت طولانی خودداری کنید. در حالی که دراز کشیده اید، پاها را بالاتر از لگن خود قرار بدهید. پاها را بالای سطح قلب‌تان نگه دارید. این به گردش خون بهتر و کاهش ورم پس از زایمان کمک می‌کند.
خنک ماندن
تا جایی که می‌توانید خنک بمانید، چراکه حرارت می‌تواند باعث تورم شود. از آن‌جا که تازه فارغ شده اید، در خانه بمانید و از جریان مناسب هوا اطمینان حاصل کنید.
چند توصیه
- لباس‌های تنگ نپوشید و از زیورآلاتی که مانع از جریان خون و باعث تورم می‌شوند، استفاده نکنید.
- اگر پزشک اجازه دهد، می‌توانید برای آرامش در وان دراز بکشید. این کار به کاهش ورم پس از زایمان نیز کمک می‌کند. برای این کار به پهلو دراز بکشید، تا به جریان خون بهتر و به این ترتیب به کاهش تورم کمک شود.
- قبل از تجویز پزشک از مکمل‌های ویتامین استفاده نکنید. چرا که می‌تواند احتمال پره اکلامپسی پس از زایمان را افزایش بدهد.
- می‌توانید از جوراب‌های ساپورتیو برای کاهش ورم پس از زایمان استفاده کنید.
جمع بندی
بارداری و دوران پس از آن برای هر زنی چالش برانگیز است. ورم پس از زایمان یک عارضه شایع است که بسیاری از خانم‌ها بعد از بارداری آن را تجربه می‌کنند. از این رو اگر چند روزی این ورم را تحمل و موارد ذکر شده را رعایت کنید، می‌توانید بهبود آن را ببینید. اما اگر این اتفاق نیوفتاد حتماً با پزشک خود مشورت کنید. لازم است بدانید که تجهیزات مختلف برای کاهش ورم پس از زایمان را می‌توانید از طریق اسنپ مارکت خریداری کنید.