عوارض دیر خوابیدن بسیار خطرناک‌تر است از آنچه که تاکنون تصور می‌کرده‌اید؛ مخصوصا اگر شما هم جزو آن‌دسته از جغدهای همیشه‌شب‌زنده‌دار باشید! این یک حقیقت است که بسیاری از افراد در شب میزان تمرکز بیشتری دارند یا می‌توانند خلاق‌تر باشند و بهتر کار کنند. اما خبر بد این که شما باید از بین بهره‌وری کاری و سلامتی بدنی، یکی را انتخاب کنید. اگر هنوز تردید دارید که خطر دیر خوابیدن چطور در کمین شماست، تا انتهای این مقاله با ما باشید.
آیا خواب روز با خواب شب تفاوتی دارد؟
یکی از بزرگ‌ترین اشتباهاتی که افراد مرتکب می‌شوند، یکسان‌دانستن خواب روز و شب است. به همین دلیل افراد شب‌زنده‌دار ترجیح می‌دهند خواب روز را جایگزین خواب شب کنند. اما باید بدانید که شاید این تفاوت برای شما مهم نباشد، اما برای بدنتان بسیار مهم است. فعل و انفعالاتی که درون بدن رخ می‌دهند در خواب روز و شب بسیار متفاوتند و به همین دلیل است که دچار عوارض دیر خوابیدن می‌شوید.
بدن ما در طول میلیون‌ها سال تکامل، بهینه‌ترین الگوی خواب یعنی خواب در شب را انتخاب کرده است. تحقیقات انجام‌شده در آکادمی ملی علوم آمریکا نشان می‌دهد تغییر الگوی خواب، باعث تغییر میزان 30 پروتئین مختلف در خون می‌شود. همین تغییرات است که عوارض شب بیداری برای بدن را افزایش می‌دهند. برای مثال می‌توان به کاهش سطح هورمون گلوکاگون در اثر عوارض دیر خوابیدن اشاره کرد که منجر به افزایش سطح قند خون و دیابت می‌شود.
مهم‌ترین عوارض دیر خوابیدن که باید جدی گرفته شوند
قبل از هرچیز باید بدانید که دو عامل در کیفیت خواب شبانه نقش بسیار مهمی بازی می‌کنند: عامل اول مدت خواب است. به‌طور میانگین، شما نیاز دارید که هشت ساعت در شبانه‌روز بخوابید. البته ممکن است با توجه به فیزیولوژی‌های بدنی مختلف، این عدد برای برخی متفاوت باشد.
نکته دوم عمیق‌شدن خواب است. با فراهم‌کردن محیطی آرام و ساکت و همچنین داشتن یک روتین منظم برای خواب، می‌توانید از یک خواب عمیق لذت ببرید و از دست عوارض دیر خوابیدن نجات پیدا کنید. اما اگر ساعات خواب متغیر داشته باشید و تا صبح بیدار بمانید، به کدام یک از عوارض شب زنده داری دچار خواهید شد؟
اختلال در فرایندهای یادگیری و حل مسئله
خواب، نقشی اساسی در فرایندهای یادگیری و تفکر ایفا می‌کند. بنابراین کمبود خواب باعث اختلال در این روندها و عدم تمرکز، عدم توانایی حل مسئله و عدم تفکر خلاق می‌شود. اگر برای ادامه زندگی‌تان نیاز به یک مغز سرحال و پرانرژی دارید، خطر دیر خوابیدن را جدی بگیرید!
زمانی که به خواب می‌رویم، مغز داده‌های ورودی روز را پردازش می‌کند و آن‌ها را در حافظه قرار می‌دهد. در صورت دیرخوابیدن، این فرایند به‌طور کامل و موثر رخ نمی‌دهد؛ بنابراین توانایی به‌خاطرآوردن آنچه را که در روز آموخته‌ایم، از دست می‌دهیم. ازدست‌رفتن و کند‌شدن حافظه، یکی از دردناک‌ترین عوارض دیر خوابیدن است.
خطر دیر خوابیدن؛ افسردگی و اضطراب بیمارگونه
افسردگی یکی از شایع‌ترین مشکلات این روزهای ماست. جدا از شرایط سخت اجتماعی و افزایش دغدغه‌های زندگی، اگر با افسردگی دست‌وپنجه نرم می‌کنید، این احتمال را در نظر بگیرید که شاید یکی از عوارض دیر خوابیدن شبهای شما باشد. در مطالعه آماری در سال 2005 در آمریکا مشخص شد بیشتر افرادی که به افسردگی یا اضطراب بیمارگونه دچارند، کمتر از شش ساعت در شبانه‌روز می‌خوابند.
اضطراب زیاد و همیشگی هم یکی دیگر از عوارض شب بیداری برای بدن است. استرس زیاد و کشنده میتواند خیلی سریع سیستم ایمنی شما را به مرز نابودی برساند؛ زیرا میزان آنتی‌بادی در اثر افزایش استرس، کاهش می‌یابد و بدنتان را پذیرای انواع بیماری‌ها و مشکلات دیگر می‌کند. شب‌ها زیاد بیدار می‌مانید؟ پس احتمال دهید که در آینده‌ای نه‌چندان دور با یک سرماخوردگی ساده از پا دربیایید!
ناتوانی جنسی و کاهش میزان باروری
ناتوانی جنسی یکی از تلخ‌ترین عوارض شب بیداری است که میتواند زندگی عاطفی و جنسی شما را منهدم کند. زمانی که شما الگوی منظمی برای خواب شب نداشته باشید، میزان ترشح هورمون تستوسترون در بدنتان کاهش پیدا می‌کند. همین اتفاق میتواند منجر به ناتوانی و ناباروری شود و زنجیره‌ای از مشکلات عاطفی و خانوادگی را در پی داشته باشد.
عوارض شب بیداری؛ تاثیرات مخرب بر پوست و زیبایی
فرقی ندارد که زیاد به پوستتان اهمیت می‌دهید یا خیر. هیچ‌کس دوست ندارد که پوستی رنگ‌پریده، چشمانی تار و صورتی خالی از شور و شوق و انرژی داشته باشد. اما متاسفانه باید بگوییم که عوارض دیر خوابیدن حتی میتواند بر زیبایی ظاهری شما هم تاثیر بگذارد.
اگر از دست لکه‌های تیره، چشمانی پف‌آلود، خطوط تیره زیر چشم و پوست تیره‌ای که دارید شاکی هستید، بهتر است امشب را زودتر بخوابید!
خطر دیر خوابیدن؛ رشد کم و اضافه‌وزن
کاهش رشد طولی و افزایش رشد عرضی یکی از عوارض دیر خوابیدن است. هورمون‌های رشد تنها در فاز خواب عمیق در بدن ترشح می‌شوند. پس اگر شب‌ها دیر می‌‌خوابید از این هورمون‌ها بی‌نصیب خواهید ماند. هورمون‌های رشد نه‌تنها بر افزایش قد، بلکه در تحکیم استخوان‌ها هم نقش بسیار موثری ایفا می‌کنند.
از طرف دیگر عوارض شب بیداری حتی بر اشتهای شما هم تاثیر می‌گذارد. طبق آمارهای منتشرشده، افراد شب‌بیدار، بیشتر غذاهای ناسالم می‌خورند. کسانی که کمتر از شش ساعت در روز می‌خوابند، 30% بیشتر از دیگران دچار اضافه وزن و چاقی می‌شوند. شاید این بار با درست‌خوابیدن بتوانید برای همیشه مشکل اضافه‌وزن خود را حل کنید.
افزایش مشکلات اجتماعی و سانحه‌های خطرناک
می‌دانیم که در سال، تعداد زیادی از افراد در اثر تصادفات جاده‌ای جان و سلامت خود را از دست می‌دهند. یکی از مهم‌ترین عوامل اصلی تصادفات، خواب‌آلودگی رانندگان است. شاید برایتان جالب باشد که بدانید به‌طور میانگین از هر سه نفر، یک نفر از مشکلات کمبود خواب و دیرخوابیدن رنج می‌برد. بنابراین هرزمانی که در خیابان هستید، احتمال دارد با یک راننده خواب‌آلود برخورد کنید! عوارض دیر خوابیدن حتی میتواند برای دیگران هم حادثه ایجاد کند.
تحقیقات همچنین نشان داده‌اند که عوارض دیر خوابیدن گریبان روابط اجتماعی ما را هم می‌گیرد. اشتباه در قضاوت، یکی از عوارض شب بیداری برای بدن است. دفعه بعدی که با همکار خود بر سر موضوعی ساده بحث و جدل می‌کنید، احتمال دهید که شاید شب قبل دیر خوابیده است!
دیابت، سکته، سرطان و درنهایت خطر مرگ
هنوز قانع نشده‌اید که عوارض دیر خوابیدن میتواند برای شما مانند یک بمب ساعتی عمل کند؟ پس اجازه دهید برگ آخر را برایتان رو کنیم. عوارض شب زنده داری میتواند شما را درگیر بیماری‌هایی کند که هرکدام برای یک عمر زندگی با رنج و سختی کافی‌ست.
طبق مطالعات معتبر علمی، افزایش ریسک خطراتی مانند: مشکلات و حمله قلبی، ضربان نامنظم، افزایش فشار خون، سکته، انواع سرطان و دیابت از خطرناک‌ترین عوارض دیر خوابیدن به‌شمار می‌روند. برای مثال محققان دریافته‌اند افرادی که بیشتر از 7 ساعت خواب کافی و منظم دارند در معرض ریسک مرگ‌ومیر کم‌تری از سرطان قرار دارند. مخلص کلام این‌که کم‌خوابی خطر مرگ را به یک‌وجبی شما می‌رساند.
سخن آخر پیرامون عوارض دیر خوابیدن
اگر صبح‌ها با خستگی بیدار می‌شوید یا در طول روز خواب‌آلود هستید، به دلیل کم‌خوابیدن است. ما به‌طور میانگین در شبانه‌روز به هشت ساعت خواب باکیفیت نیاز داریم. اگر همچنان اصرار به شب‌زنده‌داری دارید، باید تمامی عوارض دیر خوابیدن را بپذیرید. عوارضی که می‌توانند زندگی سالم را از شما بگیرند و به بیماری و مرگ نزدیکتان کند. اگر نظر ما را می‌خواهید باید بگوییم که هیچ‌چیزی در این جهان ارزش ازدست‌رفتن سلامتی شما را ندارد.