در این مطلب به خواص گل ختمی (با نام علمی Althaea officinalis) خواهیم پرداخت که عمدتاً با فواید درمانی‌اش شناخته می‌شود. با محبوب شدن درمان‌های گیاهی نباید از نقش مهم گل‌ها در این حوزه غافل شد. گل ختمی شاید جزء شناخته شده ترین گل‌ها در سلامت و درمان باشد. این گل گلبرگ‌های صورتی، سفید و بنفش روشن دارد. علاوه بر کاربردهای زینتی، گل ختمی خواص دارویی متعددی هم دارد که در ادامه با آن‌ها آشنا می‌شویم.
فواید گل ختمی
گل ختمی به عملکرد دستگاه‌های مختلفی از بدن کمک می‌کند. شاید عمده ترین و شناخته شده ترین خواص این گل درمان تب، گلو درد، مشکلات معده و سوختگی باشد. مصرف گل ختمی اصولاً به شکل جوشانده و دمنوش است ولی می‌توانید آن را به شکل خام و یا حتی در غذاها هم استفاده کنید.
توجه کنید که با وجود خواص درمانی و دارویی گل ختمی، مصرف این گل باید به صورت کنترل شده و با توجه به شرایط بدنتان باشد. در صورت وجود شرایط بارداری یا شیردهی، دیابت، عمل جراحی یا مصرف داروهای شیمیایی خاص حتماً ملاحظات پزشکی را در نظر بگیرید. در هر صورت گل ختمی یک گیاه معمولی است و مصرف آن برای اغلب افراد با خطر خاصی روبرو نیست. هر چند در مصرف این گیاه مثل هر گیاه دارویی دیگر، باید میانه رو باشید و از زیاده روی بپرهیزید.
خواص گل ختمی برای مو و پوست
یکی از خواص گل ختمی، نقش آبرسانی این گیاه است. این گل با رساندن آب به موها، به خوبی از خشک شدن مو جلوگیری می‌کند. مبارزه با خشکی موها یکی از مهم ترین خواص گل ختمی برای مو است. نرم شدن، صافی و درخشندگی موها به دنبال آبرسانی کافی اتفاق خواهد افتاد. شاید شما هم در مورد شامپو گل ختمی شنیده باشید. جدا از استفاده خوراکی این گیاه، مصرف شامپوی این گل باعث تأثیرگذاری بیشتر خواهد شد.
نقش آبرسانی گل ختمی در زمینه سلامت و شادابی پوست هم قابل ذکر است. رطوبت و نرمی پوست از نتایج استفاده از گل ختمی یا ترکیبات حاوی این گیاه خواهد بود. نقش گل ختمی در درمان سوختگی‌ها را هم جزء خواص مرتبط با پوست دسته بندی می‌کنیم. ریشه، ساقه و حتی گلبرگ‌های این گیاه نقشی عالی در رفع تورم، تاول و حتی دردهای ناشی از سوختگی دارند. همین عملکرد آبرسانی هم در زمینه رفع علائم سوختگی مهم به نظر می‌رسد. همچنین انواع زخم و تورم‌‌ها را می‌توان با استفاده از برگ گل ختمی تسکین داده یا رفع کرد. اگزما و زخم بستر (زخم‌های حاصل از فشار طولانی مدت) جزء مشکلات پوستی شایع هستند که توسط گل ختمی قادر به بهبود آن‌ها خواهید بود.
خواص گل ختمی برای درد دندان
اگر در مورد گل ختمی و اثرات فوق العاده تسکینی این گیاه برای دندانها نشنیده‌اید، جالب است بدانید که گل ختمی یک ماده اصلی در ساخت مسکن‌های شیمیایی دندان است. انواع ژل، محلول، دهان‌شویه و دیگر شکل‌های مسکن درد دندان، از گل ختمی و فرآورده‌های آن تولید می‌شوند. این عملکرد جزء خواص گل ختمی برای نوزاد هم طبقه بندی می‌شود.
دوره نوزادی دوره ای است که دندانها شروع به جوانه زدن و رشد می‌کنند. این فرآیند یک دوره دردناک برای نوزاد است. استفاده از دهانشویه‌های مخصوص نوزاد که دارای ترکیبات گل ختمی است، یک گزینه عالی برای کمک به تسکین درد به نظر می‌رسد. التهاب و دردهای لثه هم با استفاده از گل ختمی یا فرآورده‌هایش قابل کنترل و درمان است.
خواص گل ختمی برای درمان تب
از مهم‌ترین خواص گل ختمی که از گذشته‌های دور تا کنون مورد توجه بوده، نقش این گیاه به عنوان یک تب بر قوی است. برای درمان تب اصولاً از جوشانده این گل استفاده می‌شود و این خاصیت را جزء خواص چای گل ختمی طبقه بندی می‌کنیم. نوشیدن یک استکان از چای گل ختمی تأثیر زیادی بر روند کنترل و کاهش تب خواهد داشت.
خواص گل ختمی برای درمان سرماخوردگی
شاید بسیاری از ما در دوره‌های سرماخوردگی و گلودرد گل ختمی را به شکل دمنوش مصرف کرده باشیم. در کل این گیاه نقش مهمی در برطرف کردن مشکلات تنفسی، رفع گرفتگی بینی، درمان سرفه، بهبود گلو درد و مواردی از این قبیل دارد. پیشنهاد می‌شود هنگام بروز چنین مشکلاتی چای یا دمنوش گرم گل ختمی را به همراه یک قاشق عسل میل کنید. همانطور که قبلاً هم اشاره شد، با این دمنوش می‌توانید علائم تب مرتبط با اینگونه بیماری‌ها را هم برطرف کنید.
خواص گل ختمی برای سلامت بانوان
گل ختمی درمورد دردهای رحمی و کلیوی هم نقشی تسکین دهنده دارد. مصرف گل ختمی در دوران قاعدگی یک توصیه مناسب برای بانوان است. در کل این گل می‌تواند بر درمان مشکلات رحم و واژن اثر مفیدی بگذارد. البته توجه کنید که یکی از موارد منع مصرف گل ختمی، در دوران بارداری و شیردهی است. علی رغم اینکه توجیه علمی در این زمینه در دسترس نیست ولی توصیه شده است که مصرف این گل را در این شرایط با احتیاط بیشتری همراه کرده و یا به کلی کنار بگذارید.
خواص گل ختمی برای دستگاه گوارش
در کنار همه بخش‌ها و دستگاه‌های اشاره شده باید به خواص گل ختمی در زمینه‌های مرتبط با دستگاه گوارش هم اشاره کنیم. عمده فایده این گل در زمینه گوارش، مرتبط با خواص تسکینی و ضد التهابی است. مصرف خوراکی این گیاه به هر شکلی باعث رفع ورم و زخم‌های گوارشی، تسکین دردهای شکمی (معده، روده و موارد این چنینی) و سایر مشکلات گوارشی مشابه خواهد شد.
کلام آخر
گل ختمی یک گیاه شناخته شده از نظر کاربردهای درمانی است و شاید از قبل در مورد بسیاری از موارد ذکر شده در این مقاله اطلاع داشتید. این روزها هم با تجربه و مشاهده‌های دقیق و هم با تحقیقات علمی، از خواص گل ختمی اطمینان داریم.
شاید عمده خواص گل ختمی مربوط به خواص تسکین دهنده درد و ضد التهابی این گیاه باشد. شاید بخشی از فواید این گل از قلم ما جا مانده باشد ولی لازم است بدانید که وسعت فواید درمانی این گیاه، از هر مطلب و گفتاری خارج است. می‌توانید به صورت کنترل شده و ترجیحاً تحت نظر یک پزشک (یا کارشناس طب سنتی) از گل ختمی در هر شکلی برای درمان مشکلات مرتبط با خواص این گیاه استفاده کنید.