ماست کم چرب یا پرچرب قیاسی‌ست که قدمتش از سن خیلی از افراد بالاتر است! در سال‌های اخیر داشتن بدنی سالم و البته شناخت عواملی که آن را تهدید می‌کنند، اهمیت بسیار بالایی پیدا کرده است. از قضا، خوردوخوراک و عادات غذایی افراد هم در همین میانه بارها مورد بررسی قرار گرفت. در پی این جریان هم بود که بسیاری از افراد با این سوال مواجه شدند: ماست کم چرب بهتر است یا پرچرب؟
نکته مهمی که در پاسخ‌دادن به سوال «ماست کم چرب بهتر است یا پرچرب» وجود دارد، رویکرد پاسخ است. یعنی هرکسی، از زاویه خودش شروع به گفتن دلایلی می‌کند که چرا ماست کم چرب یا پرچرب را ترجیح می‌دهد. جامعه پزشکان، ورزشکاران، والدین و افرادی که صرفا کنجکاوی خاصی در این باره داشته‌اند، جواب‌های متفاوتی به سوال ماست کم چرب یا پرچرب داده‌اند. ما در این مقاله سعی می‌کنیم با برشمردن 4 تحلیل، از اهمیت رویکرد بگوییم تا بتوانید بفهمید که برای شما، ماست کم چرب بهتر است یا پرچرب.
البته پیش از آن‌که به سراغ این 4 تحلیل مهم برویم، بیایید ببینیم ماست کم چرب یا پرچرب ذاتا چگونه از هم تفاوت پیدا می‌کنند.
انواع ماست: ماست کم چرب یا پرچرب؟
ماست کم چرب یا پرچرب تنها دسته‌بندی‌ای نیست که می‌توان برای ماست‌ها ارائه کرد، اما چربی را می‌توان به‌سادگی مهم‌ترین عامل تمایز ماست‌ها از هم دانست. به جز سوال ماست کم چرب بهتر است یا پرچرب، قیاس‌های دیگری همچون ماست ترش یا شیرین، ماست چکیده یا ساده، ماست سفت یا شل و … داریم.
همانطور که گفتیم، با بالارفتن اهمیت سلامتی، توجه‌ها بیشتر به سمت‌وسوی عوامل تاثیرگذار بر آن رفته است به‌همین‌دلیل، آن‌چه را که در انواع ماست‌ها بررسی می‌کنیم، «چربی» است. حالا پیش از این‌که بفهمیم ماست کم چرب بهتر است یا پرچرب، باید ببینیم هرکدام از ماست‌ها چه تعاریفی دارند.
ماست کم چرب
ماست کم‌چرب یک قطب در قیاس «ماست کم چرب یا پرچرب» است. این ماست در ساده‌ترین تعریف، از شیری درست شده است که چربی کمی دارد و مواد افزودنی چرب به فرمولاسیون ساخت آن اضافه نشده است.
ماست پرچرب
ماست پرچرب اساسا ماستی‌ست که یا از شیری با نرخ چربی بسیار بالا درست شده است یا در ساختار آن، چربی بیشترین میزان را نسبت به اجزای دیگر دارد.
حالا برویم سراغ سوال اصلی‌مان؛ ماست کم چرب بهتر است یا پرچرب؟
4 تحلیل مهم در پاسخ به «ماست کم چرب یا پرچرب؟»
همانطور که پیش‌تر گفتیم، پاسخ به سوال ماست کم چرب یا پرچرب، نیازمند داشتن یک دید جامع است. با وجود این‌که علم پزشکی می‌تواند انتخابی قاطع داشته باشد، اما ما نمی‌توانیم برای همه یک نسخه مشابه را بپیچیم. در نتیجه، مهم‌ترین فاکتور برای پاسخ‌دادن به این سوال ابتدا در نظر گرفتن خود فرد است؛ چرا که در شرایط و اوضاع متفاوت، تاثیر انواع ماست روی بدن متفاوت است.
4 تحلیلی که در قسمت بعد می‌خوانید، پاسخ به سوال «ماست کم چرب یا پرچرب؟» با توجه به شرایط مختلف افراد است.
1. سن افراد
محتویات ماست کم چرب یا پرچرب، بسته به سن افراد می‌تواند نیاز بدنی آن افراد باشد. به عبارت بهتر، نمی‌توان گفت ماست پرچرب هم برای یک فرد 45 ساله مضر است و هم یک کودک 3 ساله. استاندارد معمول برای خوردن ماست بر اساس سن، این‌گونه است:
- کمتر از 5 سال: ماست پرچرب
- بین 5 تا 18 سال: تفاوتی ندارد، اما ماست پرچرب ترجیح داده می‌شود.
- بالای 18 سال: ماست کم چرب
حالا شاید کماکان بپرسید این دقیقا سوال ماست کم چرب بهتر است یا پرچرب را جواب نمی‌دهد؛ که نکته درستی‌ست. ما در اینجا، صرفا از انتخاب ماست کم چرب یا پرچرب حرف نمی‌زنیم، بلکه از نیاز بدنی افراد در سنین مختلف صحبت می‌کنیم. به عبارت بهتر، چرب‌بودن ماست پرچرب تا سن 18 سالگی برای افراد بیشتر از این‌که یک تهدید باشد، یک مزیت است. دلیلش هم این است که افراد در این سنین، مخصوصا تا 5 سالگی، نیازمند ویتامین، قند و پروتئین برای توسعه مقاومت بدنی و افزایش انرژی هستند.
در انتخاب ماست کم چرب یا پرچرب توجه کنید که ماست پرچرب سرشار از ویتامین‌های محلول در چربی‌ست و می‌تواند در موارد بالا به افراد زیادی کمک کند. البته این به معنی زیاده‌روی در استفاده از ماست پرچرب نیست. شرط تعادل و تناسب را در همه حال رعایت کنید.
برای افراد بالای 18 سال، بهتر آن است که از ورود چربی بیشتر به بدن جلوگیری شود. در واقع مسئله «ماست کم چرب یا پرچرب» بیشتر پس از 18 سالگی برای افراد مطرح می‌شود. التبه این‌که یک فرد 19 ساله اصلا نباید ماست پرچرب بخورد، حرف درستی نیست. به‌همین‌خاطر است که در انتخاب نوع ماست، پس از عامل سن، عوامل دیگر را هم در نظر می‌گیریم.
2. وزن افراد
همان‌گونه که گفتیم، ماست حاوی مقدار زیادی ویتامین محلول در چربی‌ست (ویتامین D، E، K و A) که می‌توانند در اثر مصرف زیاد، تاثیر مستقیمی روی وزن افراد بگذارند.
به‌صورت کلی، در انتخاب ماست کم چرب یا پرچرب، این مسئله را در نظر بگیرید که تناسب وزن (نه تناسب اندام) دارید یا خیر. اگر از آن دسته از افرادی هستید که دارای اضافه‌وزن و چاقی هستند، ماست کم‌چرب را انتخاب کنید.
ماست پرچرب به دلیل ویتامین‌های گفته‌شده، می‌تواند چربی موجود در بدن شما را چند برابر کند و نه فقط چاقی شما را به سطح حادتری برساند، بلکه سلامتتان را هم با مشکل مواجه کند. پس بسیار مهم است که «چه کسی» دارد می‌پرسد ماست کم چرب بهتر است یا پرچرب.
از سویی دیگر، اگر دارای کمبود وزنید یا هرکاری که می‌کنید کماکان لاغر هستید و احساس ضعف بدنی دارید، خوردن ماست پرچرب برای شما ایرادی ندارد. به این مسئله در انتخاب ماست کم چرب یا پرچرب توجه کنید؛ در این وضعیت، ماست پرچرب برای بدن شما همان کاری را می‌کند که در بدن یک کودک 3 ساله انجام می‌دهد: چربی ماست، بدنتان را حامل انرژی و توان می‌کند، نه چربی مضاعف و مضر. اینجا جواب سوال ماست کم چرب یا پرچرب مشخص است.
3. تناسب اندام، رژیم غذایی و ورزشی خاص
یکی از عواملی که می‌تواند با توجه به وضعیت افراد، جواب متفاوتی به سوال ماست کم چرب بهتر است یا پرچرب بدهد، تناسب اندام و فعالیت‌های ورزشی افراد است.
اگر تحت یک رژیم غذایی خاص برای کاهش وزن، ازبین‌بردن چربی‌ها و ساختن عضله هستید، به‌هیچ‌عنوان ماست پرچرب برای شما توصیه نمی‌شود. در این صورت کاملا مشخص است که ماست کم چرب بهتر است یا پرچرب. اگر در حال ساختن عضله نیستید اما در بُعد خوردوخوراک، به دنبال کاهش وزن می‌گردید، باز هم بهتر است ماست کم چرب را انتخاب کنید.
ماست کم چرب یا پرچرب بسته به هدف وزنی و بدنی شما می‌تواند برای شما مضر یا مفید باشد. اگر در حال کاهش وزن و ورزش‌های سنگین جهت ازدست‌دادن چربی هستید، می‌توانید از ماست پرچرب استفاده کنید؛ اما به این شرط که با فاصله‌های طولانی و به مقدار کم باشد.
البته درحالی‌که امروزه افراد زیادی روی ماست کم چرب برای لاغری حساب می‌کنند، این واقعیت انکارناپذیر را هم داریم که لبنیات پرچرب، زودتر به سیری منجر می‌شوند. پس استفاده از ماست کم‌چرب برای لاغری همیشه جواب نیست. به هر حال، در این‌باره حتما نظر متخصص را بخواهید.
4. افراد با بیماری‌های خاص
یکی از سناریوهایی که در آن مطلقا خوردن ماست پرچرب ممنوع است، وجود یک بیماری قلبی-عروقی در فرد است. پیش از انتخاب ماست کم چرب یا پرچرب، بدانید که ماست به خودی خود یک ماده پرخاصیت است؛ اما اضافه‌شدن چربی به آن، وضعیت را برای عده‌ای تغییر می‌دهد. این‌که ماست کم چرب بهتر است یا پرچرب، یک انتخاب سلیقه‌ای‌ست اما تا زمانی که کار به کشنده‌بودن چربی نرسیده باشد!
در واقع ماست پرچرب گاهی می‌تواند با چربی خود شما را چاق کند، اما در برخی مواقع، هرگونه چربی برای بدن شما حکم سم را دارد. در این مورد، درباره رژیم غذایی، وزن یا سن شما حرف نمی‌زنیم، بلکه فراتر از انتخاب میان ماست کم چرب یا پرچرب و مستقیما درباره سلامت شما صحبت می‌کنیم. هرچند بیماری‌های قلبی و عروقی بیشتر در سنین بالا رخ می‌دهد، اما در هر صورت، در انتخاب ماست کم چرب یا پرچرب، ابتدا توجه ویژه‌ای به وضعیت سلامت خود داشته باشید.
بالاخره ماست کم چرب یا پرچرب؟
طبق آن‌چه که گفته شد، انتخاب ماست کم چرب یا پرچرب انتخاب مهمی‌ست و با در نظر گرفتن مجموع موارد بالا، می‌توان به نتیجه درستی درباره آن رسید.
همانطور که می‌بینید، دیگر سوال ماست کم چرب بهتر است یا پرچرب آنچنان معنایی ندارد. در علم جدید دیگر افسانه‌های قدیم‌الایام درباره ماست پرچرب صحت ندارند و ماست پرچرب گاهی می‌تواند برای شما مفید هم واقع شود. هنوز هم بزرگ‌ترین ایراد ماست پرچرب این است که با چربی زیادش، باعث کاهش جذب کلسیم می‌شود.
به‌جز این نکته، دیگر افسانه‌هایی همچون «ماست پرچرب، همه افراد را دچار بیماری قلبی و اضافه‌وزن می‌کند» یا «ماست کم‌چرب برای همه مفید است» آنچنان معتبر نیستند و سوال مورد بحث ما به‌تنهایی دربرگیرنده کل فاکتورها نیست.
برای آن‌که بدانید چگونه ماست کم چرب یا پرچرب را انتخاب کنید، به همه موارد بالا توجه داشته باشید و سپس طبق نتایج بهدستآمده، تصمیمی کوتاه‌مدت درباره ماست مناسبتان بگیرید. توجه داشته باشید که وضعیت سلامت و بدن شما ممکن است در طولانی‌مدت متفاوت شود؛ لذا از چک‌کردن مداوم این وضعیت غافل نشوید و درباره این‌که ماست کم چرب بهتر است یا پرچرب، یک نسخه همیشگی و ثابت برای خودتان و دیگران نپیچید.
سلامت و تندرست باشید!
عالی
ممنون از شما