کیست مویی چیست؛ ممکن است سوال شما هم باشد. این عارضه نوعی عفونت است یا موها دچار عفونت می‌شوند؟ چه خطراتی به همراه دارد؟ آیا تهدیدی برای زندگی محسوب می‌شود؟ چگونه می‌توان از بروز آن جلوگیری کرد؟ این مشکل دقیقا چیست که نگرانی‌ها را افزایش می‌دهد؟
در این مقاله از وبلاگ اسنپ مارکت به شما خواهیم گفت که کیست مویی چیست. در این مطلب به‌صورت کامل به بیان چیستی این عارضه پرداخته و روش‌های درمان کیست مویی را بیان کرده‌ایم. اگر به سلامتی‌تان اهمیت می‌دهید، خواندن این مقاله را به زمان دیگری موکول نکنید.
کیست مویی چیست؟
کیست مویی که با نام سینوس (کیست) پیلونیدال (PNS) و موبرگشتی هم شناخته شده است، به عارضه‌ای گفته می‌شود که در آن سوراخ و برآمدگی در پوست ایجاد شده است. این برآمدگی و سوراخ معمولا در چین‌خوردگی باسن، شکاف بالای باسن و جاهای دیگری از استخوان دنبالچه تا مقعد ایجاد می‌شود. این سوراخ معمولا با مایع یا چرک پر می‌شود که عامل اصلی تشکیل کیست است.
کیست پیلونیدال معمولا حاوی مو، مواد زائد و چرک است که در مواردی می‌تواند دردناک باشد. این مشکل در ابتدا ممکن است مشکل‌ساز نباشد؛ اما زمانی که عفونی شود، چرک و خون ترشح می‌کند که بوی بدی به همراه دارد.
اکثر افراد متوجه ایجاد کیست مویی نمی‌شوند؛ مگر این‌که عفونی شود و علائم کیست مویی را ببینند. مطالعات نشان داده است که PNS، مردان را بیشتر درگیر می‌کند. همچنین، افرادی که عادت دارند یا مجبورند مدت‌زمان بسیاری بنشینند هم در معرض ابتلا به کیست مویی هستند. به‌عنوان مثال، علائم کیست مویی در رانندگان تاکسی بیشتر به چشم می‌خورد.
علت بروز کیست مویی چیست؟
علت اصلی بروز کیست مویی چیست؟ در جواب باید بگوییم که علت اصلی آن مشخص نیست؛ اما مطابق با تحقیقاتی که انجام شده است می‌توان علت آن را ترکیبی از تغییر هورمون‌ها، رشد مو و اصطکاک ناشی از لباس و نشستن طولانی‌مدت دانست.
فعالیت‌هایی مانند نشستن طولانی‌مدت باعث ایجاد اصطکاک بین لباس و بدن می‌شود. در نتیجه این اتفاق، ممکن است موهای در حال رشد به داخل پوست فرو بروند. رشد موها در داخل پوست ممکن است باعث ایجاد کیست مویی شود؛ زیرا بدن این مو را یک جسم خارجی می‌داند و واکنش ایمنی در برابر آن به عمل می‌آورد.
این اقدامات دقیقا مشابه زمانی‌ست که یک ترکش وارد بدن شده است. چنین واکنش ایمنی باعث ایجاد کیست و عفونت در اطراف موها می‌شود. این عارضه در مردان شایع‌تر از زنان است؛ زیرا آن‌ها مودارتر از زنان‌اند.
علائم و نشانه های کیست مویی چیست؟
کیست مویی ممکن است در ابتدا هیچ علامت قابل توجهی از خود بروز ندهد. طی گذشت زمان، موها به داخل پوست هدایت می‌شوند. واکنش ایمنی بدن در مقابل این فرورفتگی باعث ایجاد کیست و عفونت می‌شود. هنگامی‌که سوراخ ایجاد‌شده روی پوست عفونی شود، به‌سرعت تبدیل به کیست می‌شود. در ادامه، برخی از علائم کیست مویی را برای آگاهی‌تان بیان کرده‌ایم.
- درد هنگام نشستن یا ایستادن
- تورم کیست
- قرمزی و دردناک‌بودن اطراف ناحیه
- ترشح چرک یا خون از کیست همراه با بوی بد
- موهای بیرون‌زده از ضایعه
- وجود سوراخ و برآمدگی در پوست باسن
این علائم تنها برخی از نشانه‌های ابتلا به این عارضه هستند. در مراحل اولیه، این مشکل بدون هیچ علائمی ایجاد می‌شود؛ به‌همین دلیل ممکن است بیشتر اوقات متوجه نشوید. رشد خفیف و پنهانی موها داخل پوست، پس از مدتی تبدیل به کیست مویی، همراه با درد یا حتی تب با درجه پایین می‌شود.
روش های تشخیص کیست مویی چیست؟
اگر هنگام نشستن یا حتی ایستادن، دردی در ناحیه باسن احساس می‌کنید، ممکن است از علائم کیست مویی باشد. برای تشخیص این عارضه، پزشک معالجتان یک معاینه فیزیکی کامل انجام می‌دهد. او در طول معاینه، اطراف باسن، به‌ویژه نواحی همراه با چین‌وچروک را بررسی می‌کند تا نشانه‌های کیست مویی را بیابد.
در صورتی‌که به کیست پیلونیدال دچار شده‌اید، این عارضه می‌تواند با چشم غیر مسلح هم دیده شود. پزشک معالجتان در صورت بررسی، اگر برآمدگی شبیه جوش پیدا کند، آن را به‌دقت بررسی خواهد کرد. در طی این معاینه‌ها ممکن است سوال‌هایی را از شما بپرسد:
- چه علائم دیگری دارید؟
- آیا ظاهر کیست تغییر کرده است؟
- آیا مایعی از آن ترشح می‌شود؟
پزشک برای تشخیص کیست مویی به‌ندرت انجام MRI یا CT را پیشنهاد می‌دهد. قبل از این اقدام، او علائم کیست مویی، سابقه پزشکی و عادات شخصی را بررسی می‌کند و با معاینه پوست آسیب‌دیده عارضه را تشخیص می‌دهد.
درمان کیست مویی چیست؟
عارضه کیست مویی معمولا علائم قابل توجهی ندارد؛ مگر این‌که دچار عفونت شده باشد. با عفونی‌شدن ناحیه، نیاز است به فکر درمان آن باشید و به یک پزشک متخصص مراجعه کنید.
در صورتی‌که یک یا چند عارضه کیست پیلونیدال تشخیص داده شود، روش درمانی مناسبی در پیش گرفته خواهد شد. روش درمان کیست مویی با توجه به پاسخ سوالاتی که از شما پرسیده می‌شوند یا معاینه‌های فیزیکی، انتخاب می‌شود.
- آیا قبلا دچار کیست مویی شده‌اید؟
- آیا مشکلات پوستی دیگری از جمله آبسه را تجربه کرده‌اید؟
با توجه به شدت علائم کیست مویی و تشخیص پزشک، ممکن است درمان این عارضه با دارو انجام شود یا به جراحی نیاز داشته باشد.
استفاده از آنتی‌بیوتیک
در صورتی‌که عارضه PNS در مراحل اولیه، قبل از عفونت کامل تشخیص داده شود، درد زیادی را تحمل نخواهید کرد. تشخیص زودهنگام باعث می‌شود نشانه‌هایی از التهاب و عفونت را مشاهده نکنید. در این حالت، پزشکان با تجویز آنتی‌بیوتیک وسیع‌الطیف، طیف گسترده‌ای از باکتری‌ها را درمان می‌کند.
لازم است بدانید، این روش درمان کیست مویی، بهبودی کامل مجرای سینوسی را به دنبال ندارد؛ بلکه باعث تسکین عفونت می‌شود. در بیشتر مواقع، پزشک توصیه می‌کند پس از مدتی برای معاینه بعدی مراجعه کنید. همچنین، باید به رعایت بهداشت فردی و برداشتن مرتب موها توجه ویژه‌ای داشته باشید.
تخلیه کیست مویی
با این روش میزان چرک و عفونت داخل سینوس پینودال (PNS) کاهش پیدا می‌کند. پزشک قبل از شروع این روش، مقداری بی‌حسی موضعی تزریق می‌کند. پس از بی‌حسی، با چاقوی جراحی آبسه را باز و هرگونه آلودگی، مو، عفونت و خون را خارج می‌کند.
پس از اتمام این کار، محل مورد شکاف را پانسمان می‌کند تا بهبود یابد. به‌صورت معمول، زخم طی یک ماه بهبود پیدا می‌کند و نیازی به درمان بیشتر نیست. اگر عارضه کیست مویی‌تان با این روش درمان شده است، باید استریل زخم را جدی بگیرید. مطابق با تجویز پزشک، پانسمان زخمتان را تعویض کنید و محل را تمیز نگه دارید.
تزریق فنول (Phenol)
فنول نوعی ترکیب شیمیایی‌ست که به‌عنوان ضدعفونی‌کننده استفاده می‌شود. در این نوع درمان، پزشک ابتدا یک بی‌حسی موضعی و سپس فنول را به کیست مویی تزریق می‌کند. ممکن است این روش چندین‌بار تکرار شود تا باعث سفت و بسته‌شدن ضایعه شود.
توجه داشته باشید که انتخاب بهترین روش درمان کیست مویی بر عهده پزشکان است. از آن‌جایی که این روش می‌تواند عوارض بسیاری داشته باشد، بیشتر پزشکان از آن صرف نظر می‌کنند. این روش زمانی کاربردی‌ست که کیست، خفیف و متوسط باشد.
عمل جراحی
در صورتی‌که علائم کیست شما عود کرده باشد، پزشک معالجتان ممکن است جراحی را برای درمان شما انتخاب کند. در این روش هم پس از تزریق بی‌حسی، جراح با بازکردن آبسه تمام عفونت، چرک و موهای موجود را خارج می‌کند. پس از اتمام کار، زخم را بخیه می‌زند و پانسمان می‌کند تا بهبود یابد.
لیزردرمانی
استفاده از لیزر می‌تواند دردهای ناشی از جراحی را تا حد زیادی کاهش دهد. استفاده از لیزر را می‌توان بهترین روش درمان کیست مویی حساب کرد. این روش درمانی به‌عنوان یک روش قطعی شناخته شده است که عوارض کم‌تری دارد.
در لیزردرمانی، نیازی به بیهوشی، بی‌حسی و حتی برش نیست؛ در واقع روشی بدون درد و خونریزی‌ست که نیازی به پانسمان هم ندارد. این روش علاوه‌بر درمان کیست مویی، تا مدتی از رشد مجدد موها هم جلوگیری می‌کند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر در قسمت بالای باسنتان توده کوچکی دارید که دردناک، قرمز و چرکی‌ست و خونریزی دارد، بهتر است برای معاینه به پزشک مراجعه کنید. این علائم به‌سرعت ایجاد می‌شوند که عفونت را رقم می‌زنند؛ عفونتی که اگر به‌موقع درمان نشود، مشکل‌ساز می‌شود.
مشاهده این علائم برابر با مراجعه به پزشک است:
- درد در باسن که هنگام نشستن بدتر می‌شود.
- گودی کوچک یا تورم بزرگ در قسمت بالایی باسنتان وجود دارد.
- آبسه با چرک، خونریزی و بوی بدی همراه است.
- حالت تهوع، تب و خستگی مفرط گرفتارتان کرده است.
در حالت کلی، با رعایت بهداشت فردی و توصیه‌های پزشکی، بسیاری از افراد به این عارضه دچار نمی‌شوند. اگر به دلایل مختلف، مانند وراثت، شما درگیر این عارضه شدید، در صورت مشاهده هر مورد مشکوکی بهتر است سریع به پزشک مراجعه کنید.
چه کسانی در خطر ابتلا به کیست مویی هستند؟
در حالت کلی، هر کسی فارغ از جنسیت، در معرض ابتلا به این عارضه است. در این میان برخی افراد بیشتر از سایرین در معرض خطر ابتلا به آن هستند.
- مردان (مردان بیشتر از زنان در معرض ابتلا به کیست مویی هستند).
- افرادی که سنشان بین 20 تا 40 سال است (میانگین سنی بین 20 تا 35 سال).
- کارگرانی که تمام روز می‌نشینند (مانند رانندگان کامیون و کارکنان اداری).
- افرادی که اضافه‌وزن دارند.
- افرادی که موهای بدن ضخیمی دارند.
- افرادی که لباس‌های تنگ می‌پوشند.
روش‌های جلوگیری از ابتلا به کیست مویی چیست؟
تنها با رعایت برخی موارد می‌توانید از ابتلا به این عارضه جلوگیری یا احتمال بازگشت آن را کم کنید.
- به‌صورت مرتب لباس‌هایتان را بشویید و خشک کنید.
- اگر اضافه‌وزن دارید، کاهش وزن را در برنامه‌تان قرار دهید.
- از نشستن طولانی‌مدت خودداری کنید.
- موهای زائد را به کمک محصولات بهداشتی از بین ببرید.
نکته آخر پیرامون کیست مویی چیست؟
کیست مویی چیست؟ موضوعی بود که در این مقاله از اسنپ مارکت به شفاف‌سازی آن پرداختیم. اگرچه این عارضه به خودی خود تهدیدکننده زندگی نیست؛ اما می‌تواند سلامتی را به خطر بیندازد. اگر به فکر درمان و کنترل به‌موقع این عارضه نباشید، ممکن است درمان آن سخت‌تر و به یک بیمای مزمن تبدیل شود.
مهم است با مشاهده اولین علائم کیست مویی معاینه شوید تا به‌موقع درمان را آغاز کنید. جدا از این موارد، مهم است که خودتان را تمیز نگه دارید، از نشستن طولانی‌مدت خودداری کنید و در صورت مشاهده علائم کیست مویی، به پزشک مراجعه کنید.
آیا تا به حال دچار این عارضه شده‌اید؟ بیماری شما تا چه میزان وخیم شده بود؟ راهکارهای شما برای پیشگیری از کیست مویی چیست؟ خوشحال می‌شویم اگر تجربه‌ای در این زمینه دارید در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.