اضطراب جدایی در کودکان در سنین 6 ماهگی تا 3 سالگی دیده می‌شود. خردسالان و کودکان نوپا زمانی که والدین خود را دور می‌بینند، مضطرب می‌شوند. زمانی که ترس بچه ها از جدا شدن والدین شروع می‌شود، کودکان جدایی و وابستگی را درک می‌کنند. این موضوع بدین معنا نیست که جدایی خوب است بلکه باید به صورتی آموزش دیده شده توسط والدین انجام شود. برای کنار آمدن با اضطراب اولین جدایی در کودک سعی کنید شرایط دوری را با زمان کمتر شروع کنید و سپس این زمان را بیشتر کنید. در هر صورت، در این بررسی از اسنپ مارکت به علل و روش‌های برطرف کردن اضطراب جدایی در بچه‌های کوچک صحبت می‌کنیم.
اضطراب جدایی در کودکان چیست؟
اضطراب جدایی، ترس کودکان از دوری از والدین یا مراقبانشان است. کودکان مبتلا به اضطراب جدایی ممکن است گریه کنند یا به سختی والدین یا مراقبان خود را بغل کنند. اضطراب جدایی یک بخش مهم از رشد کودکان است. این مهم می‌تواند از حدود 8 ماهگی شروع شود و در نوزادان 14 تا 18 ماهه به اوج خود برسد. اضطراب معمولاً در اوایل کودکی به تدریج از بین می‌رود. این اضطراب جای نگرانی ندارد. کودکان در این مرحله بیشتر شروع به یادگیری می‌کنند تا اضطراب خود را کاهش دهند. بنابراین این اضطراب‌ها از نقطه نظر بقا معنا پیدا می‌کنند زیرا کودک یاد می‌گیرد که باید مستقل شود.
تشخیص اضطراب جدایی در کودکان معمولاً آسان است و اغلب با نشانه‌های زیر شناخته می‌شود:
- وقتی کودکان را ترک می‌کنید به سرعت شما را بغل می‌کنند.
- کودکان خیلی گریه می‌کنند (عمدتاً از 6 ماهگی تا 3 سالگی).
- از رفتن به تختخواب بدون شما خودداری می‌کنند.
علل اضطراب جدایی در کودکان
همانطور که نوزادان رشد می‌کنند، به نظر می‌رسد که احساسات و واکنش‌های آنها نسبت به دنیای اطراف به ترتیب قابل پیش بینی هستند. قبل از 8 ماهگی، نوزادان به درستی نمی‌دانند چه چیزی طبیعی و ایمن است و چه چیزی شاید خطرناک باشد. در نتیجه، به نظر می‌رسد موقعیت‌ها یا افراد جدید آنها را نمی‌ترسانند. کودکان از 8 تا 14 ماهگی اغلب هنگام ملاقات با افراد جدید یا بازدید از مکان‌های جدید دچار ترس می‌شوند.
کودکان والدین خود را آشنا و امن می‌شناسند. وقتی از والدین خود جدا می‌شوند، احساس خطر و ناامنی می‌کنند. اضطراب جدایی یک مرحله طبیعی است که با آن کودک رشد می‌کند. اضطراب کودکان کمک می‌کند تا یاد بگیرند که چگونه بر دنیای اطراف خود مسلط شوند. معمولاً زمانی که کودک حدود دو سال دارد، اضطراب کم کم به پایان می‌رسد. در این سن، کودکان درک می‌کنند که ممکن است والدین در حال حاضر دور از چشمشان باشند اما می‌دانند که آنها بعداً باز خواهند گشت. این موضوع طبیعی است و استقلال آنها را محک می‌زند.
برای غلبه بر اضطراب جدایی کارهای زیر را انجام دهید:
- در خانه احساس امنیت کنند.
- به افراد دیگری غیر از والدین خود اعتماد کنند.
- مطمئن شوند که والدین آنها باز خواهند گشت.
حتی پس از تسلط کودکان بر این مرحله، اضطراب جدایی ممکن است در مواقع استرس زا بازگردد. بیشتر کودکان در موقعیت‌های ناآشنا و اغلب زمانی که از والدین خود جدا می‌شوند، درجاتی از اضطراب جدایی را احساس می‌کنند. وقتی کودکان در موقعیت‌هایی مانند مراکز درمانی یا بیمارستان قرار دارند و تحت استرس مانند بیماری یا درد هستند، به دنبال امنیت، آسایش و محافظت از والدین خود خواهند بود. از آنجایی که اضطراب می‌تواند درد را تشدید کند، ماندن در کنار کودک تا حد امکان می‌تواند درد را کاهش دهد.
توصیه‌های مهم برای برطرف کردن اضطراب جدایی در کودکان
اگر فرزند شما از اضطراب جدایی رنج می‌برد، بهتر است از جدایی خودداری کنید. در عوض، کارهای زیادی وجود دارند که می‌توانید برای تشویق و کمک به فرزندتان انجام دهید که به شرح زیر هستند:
- اگر کودک یا فرزند خود را در مکانی جدید می‌گذارید مانند خانه یکی از بستگان، مرکز نگهداری از کودکان یا پیش دبستانی، زمانی را در مکان جدید با فرزند خود بگذرانید. اگر فرزند شما در مکانی امن با افراد آشنایی که به آنها اعتماد دارند رها شود کمتر مضطرب خواهد شد.
- اجازه دهید کودک یا فرزند شما چیزی که دوست دارد مانند خرس عروسکی، بالش یا پتو را از خانه بردارد. این اشیاء به کودک شما کمک می‌کنند تا احساس امنیت بیشتری داشته باشد و شما می‌توانید به تدریج وسایل کودک را حذف کنید تا او نبود آنها را درک کند.
- در مورد اضطراب جدایی فرزند خود با مرکز مراقبت از کودک، پیش دبستانی یا مدرسه صحبت کنید. همچنین به آنها در مورد کارهایی که برای کمک به فرزندتان انجام می‌دهید اطلاع دهید. به این ترتیب، افراد دیگر می‌توانند به طور مداوم از فرزند شما حمایت کنند.
- با جدایی کوتاه از نوزاد یا کودک خود شروع کنید. وقتی فرزندتان از جدایی راحت می‌شود، می‌توانید به تدریج زمان جدایی را افزایش دهید.
- به فرزندتان بگویید چه زمانی می‌روید و چه زمانی برمی‌گردید. این مهم حتی برای نوزادان نیز مفید است. رفتن بدون خداحافظی می‌تواند اوضاع را بدتر کند. ممکن است نوزاد یا کودک شما وقتی متوجه شود شما در اطراف نیستید، به شدت ناراحت شوند. دفعه بعد که آنها را ترک کردید ممکن است کنترل آنها سخت تر باشد.
- قبل از رفتن کودکتان را در یک فعالیت لذت بخش قرار دهید. برای مثال، کودک را برای بازی با عروسک تشویق کنید یا بازی با پلی استیشن گزینه خوبی است.
- هنگام خروج ظاهری آرام و شاد به چهره خود بدهید. اگر نگران یا غمگین به نظر می‌رسید، فرزندتان ممکن است فکر کند اینجا مکان امنی نیست و ممکن است ناراحت شود.
- از انتقاد یا منفی نگری در مورد مشکل جدایی فرزندتان بپرهیزید. برای مثال، از گفتن جملاتی مانند «اینقدر بچه نباش» خودداری کنید.
- با فرزندتان درباره ترس‌های جدایی کتاب بخوانید یا داستان بسازید. به عنوان مثال، «روزی روزگاری، خرگوش کوچکی بود که نمی‌خواست خانه خود را ترک کند زیرا او از چیزی که ممکن است بیرون از لانه اش پیدا کند می‌ترسید!» این داستان ممکن است به فرزند شما کمک کند که ترس جدایی تنها مختص او نیست و بقیه نیز آن را تجربه می‌کنند.
- تلاش آگاهانه برای تقویت عزت نفس فرزندتان بسیار مهم است. برای او داستان‌هایی در مورد شجاعت و قهرمانی بخوانید.
اضطراب اولین جدایی در کودک هنگام مدرسه رفتن
با رسیدن کودکان به سن پیش دبستانی و مدرسه، کمتر احتمال دارد که آنها اضطراب جدایی داشته باشند. البته، همیشه زمان‌هایی وجود دارند که کودکان فقط می‌خواهند با شما باشند. اگر کودک شما به طور خاص و مرتب از جدا شدن از شما در زمان مدرسه ناراحت است، شاید اختلال اضطراب جدایی داشته باشد. حدود چهار درصد از کودکان پیش دبستانی و کودکان در سن مدرسه به این بیماری مبتلا می‌شوند.
اختلال اضطراب جدایی زمانی است که اضطراب فرزند شما تأثیرات زیر را ایجاد می‌کند:
- در زندگی فرزند شما و زندگی خانوادگیتان تأثیر منفی دارد.
- شدیدتر از اضطراب سایر کودکان هم سنش است.
- اضطراب او حداقل 4 هفته ادامه دارد.
در مقایسه با سایر کودکان همسن، کودکانی که اختلال اضطراب جدایی دارند اغلب ممکن کارهای زیر را انجام دهند:
- نگران آسیب دیدن بعد از جدایی هستند.
- از رفتن به مکان‌های مراقبت از کودک، پیش دبستانی یا مدرسه خودداری می‌کنند.
- گریه می‌کنند و منزوی هستند.
- از احساس بیماری در هنگام جدایی صحبت می‌کنند.
اگر در مورد اضطراب جدایی فرزندان خود نگران هستید، به دنبال کمک حرفه ای باشید. می‌توانید با موارد زیر شروع کنید:
- معلم فرزند شما در پیش دبستانی یا مدرسه
- یک مشاور مدرسه
- پزشک عمومی یا متخصص اطفال
- مرکز بهداشت کودکان
اضطراب جدایی در کودکان چه مدت طول میکشد؟
مدت زمان اضطراب جدایی بسته به کودک و نحوه واکنش والدین متفاوت است. اضطراب جدایی در نوزادان از حدود 8 تا 9 ماهگی شروع می‌شود، بین 12 تا 24 ماهگی به اوج خود می‌رسد و ممکن است تا 3 سالگی کودک شما ادامه یابد. اما اضطراب در سنین بالا اختلال اضطراب نامیده می‌شود. این نوع اضطراب ناشی از بیرون رفتن موقتی والدین، مدرسه رفتن یا موقعیت‌های دیگر رخ می‌دهد. در این زمان بهتر است به سراغ متخصص بروید.
در چه شرایطی باید از متخصص کمک گرفت؟
اگر کودک شما بعد از سه سالگی در موقعیت‌های مختلف دچار استرس و اضطراب می‌شود، باید به متخصص مراجعه کنید. متخصص روانشناس کودکان بهترین گزینه برای ارائه یک برنامه درمانی موفق است. به طور کلی، کودک شما ممکن است علائمی را نشان دهد که برای مدیریت اضطراب خود به کمک متخصص نیاز دارد. این علائم شامل موارد زیر هستند:
- امتناع مداوم از مدرسه
- ترس یا نگرانی بیش از حد، حتی برای چیزهایی مانند ترک خانه
- شکایت منظم از احساس ناخوشی
- کناره گیری اجتماعی
- کج خلقی و بد اخلاقی
- استرس شدید و طولانی مدت
کلام آخر
در این مقاله از اسنپ مارکت به بررسی اضطراب جدایی در کودکان پرداختیم. گذراندن زمان دور از فرزند کوچکتان می‌تواند برای هر دوی شما دردناک باشد. اما گاهی اوقات خداحافظی می‌تواند باعث ایجاد احساس نگرانی و ناراحتی در کودک شما شود و بعضی مواقع برای کودک شما حتی موضوعی خوب و سازنده تلقی می‌شود. اضطراب جدایی بخشی طبیعی از رشد کودکی است. بیشتر نوزادان و کودکان نوپا در سال‌های اولیه اضطراب را تجربه می‌کنند. اما نکته مهم این است که اقداماتی را برای مدیریت اضطراب جدایی در کودکان انجام دهید تا بتوانید در رشد آنها تأثیر مثبتی ایجاد کنید.