اگر راننده ماهری باشید، حتماً با علت جوش آوردن ماشین در تابستان و زمستان آشنا هستید. عوامل زیادی هستند که می‌توانند منجر به بخار کردن رادیاتور و یا به اصطلاح جوش آوردن ماشین شوند. در کل گرم شدن بیش از حد موتور می‌تواند علت این مسئله باشد، این در حالی است که عوامل دیگری نیز در بروز این مشکل دخیل هستند.
آنچه اهمیت دارد این است که شما با علل مختلف جوش آوردن ماشین آشنا باشید و اقدامات احتیاطی لازم را در مواقع ضروری انجام دهید. عدم آشنایی با این اقدامات، می‌تواند منجر به آسیب جدی به ماشین شده و خسارات مالی زیادی را به بار آورد. در این راهنما از اسنپ مارکت قصد داریم به شما نشان دهیم که چرا موتور خودرو هم در تابستان و هم در زمستان بیش از حد گرم می‌شود.
10 علت جوش آوردن ماشین در تابستان
چندین علت جوش آوردن ماشین در تابستان و زمستان وجود دارند که باید با آن‌ها آشنا باشید. برخی از این علل به راحتی قابل تشخیص هستند و مشکل ناشی از آن‌ها قابل رفع است. اما گاهی مشکلات عمیق تری باعث بروز چنین مشکلی می‌شوند که نیاز به بررسی کارشناسی دارند. قرار گرفتن در چنین وضعیتی برای هیچ راننده ای خصوصاً افراد مبتدی، خوشایند نیست. به همین علت حداقل کاری که می‌توانید انجام دهید این است که اطلاعات خود را در این زمینه به روز کنید. در ادامه به معرفی چند علت جوش آوردن خودرو اشاره می‌کنیم.
اتمام ضد یخ
رانندگی چه در تابستان و چه در زمستان با وجود کمبود ضد یخ می‌تواند منجر به خرابی سیستم خنک کننده خودرو شود. در صورتی که سطح این مایع خنک کننده از میزان مشخصی کمتر شود، ممکن است با جوش آوردن موتور مواجه شوید. در این حالت باید مخزن مایع خنک کننده را چک کرده و برای پر کردن آن اقدام کنید. به این منظور باید به میزان مساوی از آب و ضد یخ استفاده کنید.
از طرف دیگر سطح و کیفیت مایع خنک کننده برای نظارت بر عملکرد رادیاتور مهم است. خنک کننده بدون سیلیکات تازه و بدون بورات یک ماده ایده آل محسوب می‌شود، زیرا خنک کننده‌های مبتنی بر سیلیکات خطر تجمع گل و لای را در رادیاتور افزایش می‌دهند. همچنین خنک کننده قدیمی اسیدی می‌شود و سیستم رادیاتور داخلی را از بین می‌برد. سطح پایین مایع خنک کننده معمولاً نشانه وجود مشکل در یکی از قسمت‌های رادیاتور مانند واشر سر یا درپوش رادیاتور است.
پمپ آب خراب
دیگر علت جوش آوردن ماشین در تابستان و زمستان، خراب شدن پمپ آب است. این قطعه از خودرو وظیفه به گردش درآوردن مایع خنک کننده را به سراسر موتور بر عهده دارد. اگر ماده ضد یخ کثیف باشد یا در جایی تجمع کند، می‌تواند گرم شدن موتور را در پی داشته باشد. به همین دلیل باید وضعیت پمپ آب در چنین شرایطی بررسی شود و از سالم بودن این قطعه اطمینان حاصل کرد.
گاهی نیز واشر موجود در سیستم خراب می‌شود که در این حالت می‌تواند روی توانایی پمپ آب برای به گردش درآوردن مایع خنک کننده در سیستم رادیاتور تأثیر بگذارد. در چنین حالتی باید منتظر گرم شدن بیش از حد خودرو و عواقب احتمالی باشید.
نشتی در سیستم خنک کننده
عامل مهم دیگری که منجر به جوش آوردن ماشین در تابستان می‌شود، نشتی در سیستم خنک کننده است. اگر مطمئن هستید که اخیراً از ضد یخ استفاده کرده اید، اما مخزن آن خالی است، پس می‌توانید به وجود نشتی در سیستم خنک کننده مشکوک شوید. البته تشخیص نشتی کار چندان سختی نیست، زیرا این مایع با ایجاد لکه‌های ایجاد شده در زیر خودرو قابل مشاهده است. مایع خنک کننده خودرو معمولاً بوی شیرینی دارد، پس نباید آن را با ماده دیگری مثل روغن خودرو اشتباه بگیرید. ضمن اینکه بسته به برند سازنده رنگ آن بین آبی، نارنجی و سبز متغیر است.
آب بندی سیستم
یک علت جوش آوردن ماشین در تابستان و زمستان، آسیب دیدگی آب بندی سیستم خنک کننده است. ورود هوای اضافی به رادیاتور می‌تواند منجر به بروز فشار در سطوح داخلی این سیستم شود. بروز چنین حالتی به دلیل حساسیت این سیستم، می‌تواند روی جریان خنک کردن خودرو و توانایی رادیاتور تأثیر منفی بگذارد. بنابراین در چنین حالتی جریان هوا و در کنار آن انبساط مایع خنک کننده باید کنترل شود تا مانع از جوش آوردن موتور شود. البته فراموش نکنید که بی توجهی به ورود جریان هوا می‌تواند منجر به بالا رفتن خوردگی ماشین شود.
علاوه بر آب بندی سیستم، در رادیاتور نیز ممکن است علت جوش آوردن ماشین در تابستان و زمستان باشد. این در سه بخش آب بندی مختلف با نام‌های اصلی، فشاری و برگشتی دارد که به منظور کنترل میزان فشار، جریان مایع ضد یخ و انبساط در کل سیستم رادیاتور در این سیستم تعبیه شده اند. به همین دلیل اگر این سه بخش رادیاتور عملکرد خوبی نداشته باشند، ممکن است خودرو بیش از حد گرم شود. بهترین توصیه برای نگهداری از در رادیاتور این است که هر 5 سال یک بار آن را تعویض کنید.
مشکل در فن رادیاتور
زمانی که خودرو در حرکت نیست، فن رادیاتور باعث خنک نگه داشتن سیستم خودرو می‌شود. این فن به کمک شبکه ای از سیم‌های مختلف به بخش رادیاتور اتومبیل متصل می‌شود. فن رادیاتور مستعد خوردگی است، بنابراین به مرور زمان دچار زنگ زدگی و خوردگی می‌شود. پس اگر نتواند به خوبی باعث گردش هوای کافی در سیستم شود، می‌تواند جوش آوردن خودرو را در پی داشته باشد.
ترموستات معیوب
یکی دیگر از مواردی که می‌تواند به عنوان علت جوش آوردن ماشین در تابستان و زمستان محسوب شود، مشکل در ترموستات خودروست. این قطعه می‌تواند سطح گرما را در مایع خنک کننده تشخیص دهد. طراحی آن به گونه ای است که با داغ شدن موتور، باز شده و باعث می‌شود که مایع خنک کننده موجود در رادیاتور به درون موتور جریان پیدا کند و از سوی دیگر ماده گرم شده را برای خنک شدن به سمت رادیاتور هدایت می‌کند. مشکل ترموستات که منجر به جوش آوردن خودرو می‌شود، زمانی اتفاق می‌افتد که این قطعه باز نشود و در همان حالت بسته گیر کند.
سطح پایین روغن
سطح روغن پایین در خودرو را نیز می‌توان علت جوش آوردن ماشین در تابستان و زمستان دانست. خارج از اینکه اتومبیل شما برای عملکرد بهتر به روغن کاری مداوم نیاز دارد، سطح روغن موتور هم می‌تواند باعث کنترل دمای کلی اتومبیل شود. پس اگر سطح آن از حالت معمول کمتر شود، ممکن است در جاده با گرم شدن موتور مواجه شوید.
وجود مشکل در شیلنگ و تسمه
وجود مشکل در بخش‌های تسمه و شیلنگ رادیاتور هم می‌تواند باعث جوش آوردن خودرو شود. برای مثال اگر شیلنگ سوراخ باشد یا تسمه آن فرسوده باشد، از عملکرد اصلی خود یعنی حفظ جریان هوا و مایع خنک کننده دور می‌شوند. بنابراین آسیب غیر منتظره ای به خودرو وارد خواهد شد.
باتری قدیمی
یکی دیگر از عوامل گرم شدن ماشین که شاید بسیاری از افراد به آن توجهی نداشته باشند، قدیمی بودن باتری ماشین است. یک باتری قدیمی نمی‌تواند انرژی لازم را برای حرکت خودرو تأمین کند، بنابراین موتور باید بیشتر کار کند که به دنبال آن بیشتر گرم می‌شود. بنابراین برای جلوگیری از قرار گرفتن در چنین شرایطی حتماً به زمان تعویض باتری ماشین خود دقت کنید.
مشکل در مبدل بخاری
مورد جالب دیگری که روی داغ شدن موتور تأثیر دارد، آسیب دیدگی مبدل حرارتی است. بنابراین اگر هسته بخاری خودرو به هر علتی مسدود شود، می‌تواند مانع به جریان افتادن مناسب ضد یخ شود که در نهایت جوش آوردن خودرو را در پی خواهد داشت.
علت جوش آوردن ماشین در زمستان
در بررسی علت جوش آوردن ماشین در تابستان و زمستان، بعد از فصل گرما، نوبت به فصل سرما می‌رسد. اگرچه جوش آوردن خودرو در زمستان به ندرت اتفاق می‌افتد، اما همچنان بروز چنین حالتی غیرممکن نیست. پس باید خودتان را در هر شرایطی برای داغ شدن موتور خودرو آماده کنید. بیشتر خودروها به موتور احتراق داخلی مجهز هستند، پس حتی در سرما هم می‌توانند بیش از حد انتظار داغ شوند. اگرچه تمامی موارد بالا ممکن است عاملی برای گرم شدن موتور در زمستان باشند، اما اغلب این مشکل به دلیل ایراد در سیستم خنک کننده خودرو، نشت مایع ضد یخ و نقص در ترموستات اتفاق می‌افتد.
گرم شدن بیش از حد موتور می‌تواند نشانه‌های متعددی داشته باشد که از جمله آن‌ها می‌توانیم به بلند شدن بخار از زیر کاپوت، رسیدن نماد دمای موتور به رنگ قرمز، وجود بوی عجیب در بخش موتور خودرو و نشت مایع خنک کننده از زیر آن اشاره کنیم. به محض دیدن چنین نشانه‌هایی باید برای بررسی مشکل خودروی خود و عیب یابی آن دست به کار شوید. اگر در این کار تخصص ندارید، بهتر است خودرو را به یکی از نزدیک ترین تعمیرگاه‌های موجود ببرید.
اقدامات اولیه در هنگام جوش آوردن ماشین
تا اینجا با چندین علت جوش آوردن ماشین در تابستان و زمستان آشنا شدیم. اما مهم تر از دانستن علت، نحوه مقابله با چنین مشکلی است که عدم توجه به آن می‌تواند دردسرساز باشد و اگر در جاده هستید، شما را همان جا متوقف کند. بنابراین اگر با بخار یا بوی عجیب موتور مواجه هستید، لازم است که موارد احتیاطی زیر را انجام دهید.
توقف کرده و وضعیت را ارزیابی کنید
اولین کار پس از جوش آوردن ماشین این است که به کنار جاده بروید و توقف کنید. اگر در کنار جاده، جایی امن برای پارک و بررسی خودرو وجود دارد، اتومبیل خود را به آن جا منتقل کنید و آن را خاموش کنید. اصلاً در چنین شرایطی به رانندگی خود ادامه ندهید، زیرا رانندگی با موتوری بیش از حد داغ شده باعث نابودی سیستم خودرو می‌شود.
در صورت نیاز آهسته حرکت کنید
گاهی ممکن است در شرایطی قرار داشته باشید که منطقه ایمنی برای پارک کردن خودروی شما وجود نداشته باشد. در این صورت با احتیاط کامل و به صورت آهسته حرکت کنید. این حالت یک جریان هوای ثابت را وارد موتور خودرو می‌کند و می‌تواند تا حدی منجر به خنک شدن طبیعی آن شود. اما هرگز خودروی روشن مانده را در حالت استراحت رها نکنید، زیرا ممکن است شرایط بدتر شده و گرمای اضافی ایجاد شود.
بخاری دستگاه را روشن کنید
شاید این پیشنهاد کمی غیر عاقلانه به نظر برسد، خصوصاً وقتی در گرمای تابستان قرار دارید. اما تجربه نشان داده است که خاموش کردن کولر خودرو و در مقابل، روشن کردن بخاری می‌تواند هوای گرم اضافی موتور را خارج کند و باعث خنک شدن آن شود.
پنجره‌های ماشین را باز کنید
کار دیگری که باید در هنگام جوش آوردن ماشین انجام دهید، این است که تمام پنجره‌های جلو و عقب خودرو را باز کنید. این کار باعث می‌شود تا حدی که می‌توانید، به خروج گرما از ماشین کمک کنید.
کاپوت خودرو را در زمان مناسب باز کنید
یکی از اشتباهات رایج رانندگان، خصوصاً افرادی که تجربه کمتری در تعمیر و نگهداری ماشین دارند، این است که کاپوت خودروی خود را هنگام جوش آوردن موتور آن بالا می‌برند. اما شما بلافاصله بعد از توقف خودرو و خاموش کردن موتور آن نباید کاپوت را باز کنید. بسته به اینکه چقدر با خودرو کار کرده اید، مایع خنک کننده موجود در خودرو که داغ شده است، می‌تواند تحت فشار قرار بگیرد. به همین دلیل وقتی که کاپوت خودرو خنک شد، آن را باز کنید. در برخی از مواقع این زمان حتی ممکن است تا 30 دقیقه طول بکشد. در چنین شرایطی باید کمی صبور باشید.
جلوگیری از جوش آوردن ماشین در جاده و سفر
گرم شدن بیش از حد خودرو اغلب می‌تواند نشانه یک مشکل جدی باشد که نیاز به بررسی دارد. به همین دلیل اگر به صورت مداوم با این مشکل مواجه می‌شوید، باید از طریق یک تعمیرکار حرفه ای علت جوش آوردن ماشین در تابستان و زمستان را بررسی کرده و برای رفع آن اقدام کنید. اما اگر از سلامت خودروی خود تا حدودی مطمئن هستید، شاید دانستن برخی از موارد به شما کمک کنند تا هنگام سفر و زمانی که در جاده هستید، با مشکل جوش آوردن ماشین مواجه نشوید. در ادامه به این موارد می‌پردازیم.
- به صورت مداوم خودروی خود را سرویس کرده و در مورد استفاده از مواد خنک کننده اطلاعات لازم را کسب کنید.
- اگر به سفر می‌روید، باید به شکل مداوم میزان مایع خنک کننده استفاده شده را بررسی کنید.
- همیشه یک بشکه آب اضافی در پشت اتومبیل خود نگه دارید.
- به همراه داشتن مقداری ضد یخ اضافی هم می‌تواند در زمان جوش آوردن ماشین به شما کمک کند.
- در صورتی که هوا بسیار گرم است و پیش بینی می‌کنید که خودرو ممکن است جوش بیاورد، نباید از کولر اتومبیل خود استفاده کنید. استفاده از کولر در چنین شرایطی وضعیت موتور را بحرانی تر می‌کند.
- در زمانی که مشغول رانندگی هستید، ترموستات اتومبیل را کنترل کنید.
نکات ایمنی در هنگام جوش آوردن خودرو
تا اینجا شما را با چندین علت جوش آوردن ماشین در تابستان و زمستان آشنا کردیم. حال نوبت به بررسی نکات مهم در زمان گرم شدن بیش از حد موتور می‌رسد. اگرچه به بیشتر این نکات در خلال مطلب پرداختیم.
- در صورتی که در گرمای تابستان راهی جاده شده اید، در صورت دیدن اولین نشانه‌ها از جوش آوردن موتور، برای خنک کردن آن اقدام کنید و اجازه ندهید تا شرایط بدتر شود.
- هنگام داغ شدن ماشین به کاپوت خودرو دست نزنید.
- در زمان جوش آوردن خودرو علاوه بر پنجره‌ها در صورت وجود سانروف، آن را نیز باز کنید.
- به هر طریقی که می‌توانید از جمله روشن کردن بخاری هوای محبوس شده در جلوی ماشین را خارج کنید.
- به دماسنج گرمای خودرو توجه کنید.
جمع بندی
رانندگی در جاده در حالی که ماشین جوش آورده است، می‌تواند خیلی کلافه کننده باشد. قرار گرفتن در این شرایط خصوصاً برای رانندگان مبتدی چالش بزرگی است که بی توجهی به آن می‌توان خسارات زیادی به ماشین وارد کند. در این مطلب از اسنپ مارکت به چندین علت جوش آوردن ماشین در تابستان و زمستان اشاره کردیم و گفتیم که عوامل متعددی از جمله مشکل در رادیاتور، کمبود ضد یخ، مشکل در ترموستات، سرعت بالا، نشتی و آسیب دیدگی در رادیاتور برخی از عواملی هستند که می‌توانند در گرمای بیش از حد موتور دخیل باشند.
با توجه به نکات ایمنی ذکر شده در مطلب، بهترین کار در چنین شرایطی این است که سرعت خود را کاهش دهید و به نقطه ایمن جاده رفته و در آن جا توقف کنید. توجه داشته باشید که گاهی داغ کردن موتور می‌تواند علت جدی داشته باشد، پس حتماً ماشین را عیب یابی کنید.