سمنو یک دسر چسبناک و خوشمزه ایرانی است که همه ساله قبل از عید نوروز تهیه می‌شود. سمنو یکی از اجزای ضروری هفت سین ایرانیان است. اما خیلی از خانواده‌ها هستند که سمنوی خود را درست کرده و علاوه بر استفاده خودشان، این سمنوی خانگی را بین همسایه‌ها و اقوام نیز توزیع می‌کنند. در این بررسی اطلاعاتی از خواص سمنو در اختیارتان قرار می‌دهیم و در این مقاله از بلاگ اسنپ مارکت شما را با طرز تهیه سمنوی خانگی آشنا می‌کنیم.
خواص سمنو برای بدن
ابتدا به سراغ فواید سمنو برای سلامتی می‌رویم:
- سمنو در طب سنتی: سمنو از نظر طب سنتی طبع گرم و معتدلی دارد. صد گرم سمنو 300 گرم کالری، 6 گرم پروتئین، 52 گرم کربوهیدرات دارد.
- ویتامین‌های موجود در سمنو: سمنو حاوی موادی مانند سلنیوم، فسفر، کروم، روی، آهن، مس و انواع ویتامین‌های K-E-A و گروه ویتامین‌های B12، B8، B5، B3، B1 است.
- تقویت استخوان‌ها: سمنو سلامت عمومی بدن به ویژه استخوان‌ها را بهبود می‌بخشد زیرا سمنو سرشار از کلسیم و پتاسیم است و باعث پوکی استخوان می‌شود. بنابراین افراد میانسالی که در معرض پوکی استخوان هستند، می‌توانند با مصرف سمنو از این بیماری پیشگیری کرده و استخوان‌های خود را تقویت کنند.
- کمک به درمان سرطان: سمنو سرشار از آنتی اکسیدان است و به همین دلیل می‌تواند سرطان را کاهش دهد.
- خواص سمنو برای کودکان: سمنو از عصاره گندم و آرد پخته و تهیه می‌شود و ارزش غذایی آن بسیار بالاتر از برنج و سایر حبوبات است، بنابراین برای کودکان و نوجوانان مفید می‌باشد. مواد مغذی موجود در سمنو، به رشد جسمی و ذهنی کودک کمک می‌کند و استخوان‌های کودک را تقویت می‌کند.
حتما بخوانید: طرز تهیه سمنو خانگی قدم به قدم
- مناسب برای زنان باردار: استفاده از سمنو برای زنان باردار به خصوص در سه ماهه اول بارداری برای رشد سیستم عصبی جنین ضروری است و از نقص سیستم عصبی جنین جلوگیری می‌کند. استفاده از سمنو در بارداری باعث رشد خوب جنین و تقویت استخوان‌های او و رشد بهترش می‌شود. سمنو سرشار از آهن است و استفاده از آن برای زنان باردار برای درمان کم خونی مفید می‌باشد. استفاده از سمنو در بارداری، درمان یبوست را در زنان باردار ممکن می‌سازد و رهایی از آن را آسان می‌کند.
- کمک به باروری: ویتامین‌های E و B و مواد مغذی موجود در سمنو نیز به درمان ناباروری کمک می‌کنند.
- لاغری و کاهش وزن: فیبر بالای سمنو، این رژیم غذایی مغذی را برای کاهش وزن مفید می‌کند، زیرا از لایه برداری جلوگیری می‌کند و باعث رشد بیش از حد می‌شود.
- بدنسازی و تقویت ماهیچه‌ها: سمنو سرشار از قندهای طبیعی و فیبر بالاست و برای بدنسازی مفید است زیرا به افزایش قدرت این افراد کمک می‌کند و همچنین از انقباض عضلانی ورزشکاران جلوگیری می‌نماید.
- هضم بهتر غذا: فیبر بالای موجود در سمنو، هضم را بهبود می‌بخشد. مصرف سمنو بر سرطان روده بزرگ اثر مفیدی دارد.
حتما بخوانید: طرز تهیه حلیم خانگی
تاریخچه سمنو
سمنو خمیر شیرینی است که تماماً از گندم جوانه زده درست می‌شود که مخصوص نوروز است. تهیه این غذا به دوره امپراتوری ایرانی ساسانی قبل از اسلام باز می‌گردد. گندم برای روزها خیس خورده و آماده می‌شود و بنابراین کل فرآیند تهیه این ماده غذایی تا یک هفته طول می‌کشد. همین امر باعث می‌شد که خواص سمنو افزایش پیدا کند.
در افغانستان و ازبکستان، اکثراً زنان در نزدیکی دیگ بزرگ جمع می‌شوند. آنها گرد می‌نشینند، آواز می‌خوانند و خوش می‌گذرانند و هر کدام منتظر نوبت خود برای هم زدن سمنو هستند. در حین هم زدن سمنو آرزو می‌کنند. همچنین در اواخر آماده سازی، گردوها کامل را داخل سمنو می‌ریزند.
در دوران مدرن، ساخت سمنو می‌تواند یک فعالیت خانوادگی باشد. سمنوی سنتی به طور کامل از گندم جوانه زده و آب ساخته می‌شود. امروزه معمولاً برای تسریع فرآیند غلیظ شدن، مقداری آرد اضافه می‌شود، هرچند که طعم سمنو را تا حدودی تلخ و کمتر شیرین می‌کند. بشقاب یا کاسه سمنو، جزء سنتی سفره هفت سین است.
مضرات سمنو
مضرات سمنو به اندازه فواید آن زیاد نیست. افرادی که اضافه وزن دارند و تحرک ندارند، نباید بیش از حد از سمنو استفاده کنند. زیاده روی در مصرف سمنو باعث نفخ در برخی افراد می‌شود. افراد سرد مزاج از خوردن سمنو باید اجتناب کنند.
حتما بخوانید: بهترین مواد غذایی برای لاغری چیست؟
دستور پخت سمنو
برای تهیه سمنو، به ازای هر کیلوگرم گندم یک کیلوگرم آرد سبوس‌دار نیاز دارید. مراحل تهیه سمنو به شرح زیر هستند:
- گندمها را یک شب در آب خیس کنید. سپس در سینی بریزید و با پارچه نخی بپوشانید. پارچه باید همیشه خیس باشد. اجازه دهید گندمها 2 تا 3 روز جوانه بزنند و قبل از سبز شدن آنها را آسیاب کنید.
- گندمها را در صافی ریخته و کمی آب رویشان بریزید و سپس دست نگه دارید تا آب گندم از سبوسش جدا شود. این مهم خواص سمنو را افزایش می‌دهد.
- آب گندمها را با آرد مخلوط کنید. آرد باید کاملاً در آب حل شده و گلوله‌ای نشود. برای 10 کیلوگرم آرد و 1 کیلوگرم گندم، حدود 8 تا 10 لیتر آب لازم است.
- مواد سمنو را روی شعله گاز گذاشته و حرارت را زیاد کرده و مدام مواد را هم بزنید تا ته نگیرد و به جوش بیاید.
- وقتی سمنو به جوش آمد، دیگر نیازی به هم زدن مدام نیست. فقط هر یک ساعت آن را هم بزنید و دمای شعله را خیلی کم کنید. سمنو در 10 تا 15 ساعت آماده می‌شود و می‌توانید روی آن را با پسته یا بادام تزئین کنید.
کلام آخر
خواص سمنو، تاریخچه و طرز تهیه این ماده غذایی را در بالا بیان کردیم. اکنون به خوبی می‌دانید که سمنو برای چه مواردی مفید است و چگونه می‌توانید آن را در خانه تهیه کنید. به هر روی، سمنو مصرف زیادی ندارد و اغلب به عنوان یکی از عناصر سفره هفت سین استفاده می‌شود. اما توصیه می‌کنیم این ماده غذایی را هر چند وقت یکبار تهیه کنید تا فواید آن برای بدن بهره ببرید.