جوانه گندم همانطور که از نامش پیداست از گندم می‌آید و بخشی از هسته یا قلب گندم است که به این گیاه در مسیر تولید مثل و به وجود آمدن گندم جدید کمک می‌کند. عده ای ترجیح می‌دهند جوانه گندم را به صورت آماده از فروشگاه‌ها تهیه و مصرف کنند اما برخی درست کردن جوانه گندم را در خانه خالی از لطف نمی‌دانند. ما در این مطلب از مطالب بلاگ اسنپ مارکت شما را با روش تهیه جوانه گندم در منزل آشنا خواهیم کرد. باعث خوشحالی است که ما را تا انتهای این مطلب همراهی کنید.
اصول اولیه درست کردن جوانه گندم در خانه
جوانه گندم را می‌توان به راحتی در خانه و با خیساندن دانه‌های مرغوب آن در یک ظرف مملوء از آب کافی تهیه کرد. تمام مراحل خیساندن این دانه 3 الی 5 روز طول می‌کشد که البته به این نکته که باید از آب اضافی خودداری شود، توجه داشت. اگر با روش کاشت جوانه گندم آشنا باشید حتی می‌توانید این مرحله را نیز خودتان انجام دهید. پس از اینکه مراحل درست کردن جوانه گندم در خانه به اتمام رسید، شاهد طعمی متمایز در این دانه جوانه زده هستید که دارای بافتی کاملاً نرم است.
همانطور که ذکر کردیم جوانه گندم حاصل دانه گندم کامل و در حقیقت راهی ساده و خوشمزه برای افزودن ویتامین‌ها، اسیدهای چرب و فیبر به رژیم غذایی است. با این حال، کسانی که مبتلا به بیماری سلیاک یا عدم تحمل گلوتن هستند، باید از مصرف جوانه گندم اجتناب کنند.
مواد لازم برای تهیه جوانه گندم
- یک فنجان یا یک پیمانه (برای اندازه گیری)
- هر نوع ظرف شیشه ای ای مانند کاسه
- یک ظرف استوانه ای شیشه ای یک لیتری با درب یا دهانه گشاد
- صافی یا آبکش
- سرپوش توری یا پارچه توری (که می‌تواند یک صفحه پلاستیکی و یا از جنس استیل ضد زنگ باشد)
- نصف فنجان دانه کامل گندم
- آب آشامیدنی
طرز تهیه جوانه گندم در منزل
در این بخش همراه باشید تا این طرز تهیه جوانه گندم را به صورت گام به گام با هم آموزش ببینیم.
- برای قدم اول باید گندم را به خوبی بشویید و به جهت گرفتن آب آن، دانهها را به داخل صافی بریزید.
- در قدم دوم باید در راستای خیس کردن دانه‌های گندم اقدام کنید.
- این کار باعث می‌شود رطوبت این دانهها افزایش پیدا کند و فیتیک اسید (phytic acid) آن غیرفعال شود.
- برای این کار به ظرفی شیشه ای مانند کاسه نیاز دارید تا دانهها را داخل آن بریزید و مقداری آب بدان بیفزایید.
- این میزان آب باید به مقداری باشد که چند سانتی متر روی گندم‌ها را بگیرد چراکه آن‌ها باید به مدت 24 ساعت در آب غوطه ور باشند.
- در این مرحله، در واقع باید مرحله یک را مجدد تکرار کنید.
- این عبارت بدین معناست که پس از گذشت یک روز، گندم‌ها را از صافی عبور دهید تا آب آن‌ها گرفته شود.
- سپس این دانهها را دوباره بشویید و آب آن‌ها خالی کنید.
- در این مرحله از مراحل درست کردن جوانه گندم در خانه نوبت به ریختن گندم‌های خیس خورده داخل ظرف شیشه ای و بستن در آن می‌رسد.
- برای اینکه دهانه ظرف شیشه‌ای خود را محکم کنید باید از یک سرپوش توری یا پارچه توری استفاده کنید.
- از آنجایی که باید شرایط برای خروج آب و گردش هوا فراهم باشد، باید از توری استفاده شود.
- حتی می‌توانید از یک صفحه پلاستیکی و یا از جنس استیل ضد زنگ بهره بگیرید اما باید آن را روی در شیشه به وسیله یک کش پلاستیکی سفت و محکم نمایید.
- در این مرحله باید ظرف را به صورت اریب در محل یا ظرف دیگری قرار دهید تا این کار ایجاد جریان هوا و تخلیه آب اضافی را در شیشه حاوی دانه‌های گندم امکان‌پذیر سازد.
- کم کم به مراحل پایانی روش تهیه جوانه گندم در منزل نزدیک می‌شوید.
- در این مرحله باید هر دوازده ساعت یکبار گندم‌ها را با مقداری آب خیس کنید.
- فراموش نکنید که باید در هنگام ریختن آب، ظرف را تکان دهید تا آب به تمام دانهها برسد.
- سپس آب را از ظرف خارج کنید و آن را دوباره به صورت کج در محل سابقش قرار دهید.
- جوانه زنی گندم سه الی پنج روز طول می‌کشد که در این حین باید شاهد ریشه‌هایی باشید که از دانه‌های گندم خارج شده‌اند.
- البته اگر بخواهید جوانه‌ها بلندتر قد بکشند باید مدت زمان بیشتری را متحمل شوید.
- حال که به مرحله نهایی درست کردن جوانه گندم در خانه رسیدید و آن‌ها را آماده کردید، باید آن‌ها را بدون هیچ گونه آب اضافی داخل یخچال نگهدارید.
نکات مهم در خصوص جوانه گندم
- جوانه زنی گندم‌ها در محلی با دمای بین 20 الی 24 درجه سانتیگراد اتفاق می‌افتد.
- پس اگر در منطقه ای سرد زندگی می‌کنید یا ظرف حاوی این دانهها را در نقطه ای سرد قرار داده اید، خالی از لطف نیست که بدانید مدت زمانی که در هوای سرد طول می‌کشد تا مراحل جوانه زنی آن کامل شود، ممکن است از 24 الی 36 ساعت باشد.
- از آنجایی که روغن‌های طبیعی در جوانه گندم خام باقی می‌ماند، باید آن را در یخچال نگهداری کنید تا طراوت و مواد مغذی آن حفظ شود.
- در واقع جوانه گندم، چیزی است که تازگی آن اهمیت دارد پس اگر این دانه را در کیسه ای از جنس پلی اتیلن نگهداری کنید، می‌توانید آن را حدود دو هفته در یخچال به صورت سالم حفظ کنید.
- چراکه اگر به درستی در یخچال یا فریزر نگهداری نشود و در یک فضایی دور از نور خورشید نباشد، می‌تواند فاسد گردد.
- لزج شدن جوانه‌ها یا استشمام بوی بد از آن‌ها نشانه این است که فاسد شده اند.
- بهتر است جوانه گندم را زیاد نپزید زیرا روغن‌هایی که حاوی ویتامین آ و ای هستند، در صورت حرارت دیدن می‌توانند مقداری از کیفیت غذایی خود را از دست بدهند.
چرا در خانه جوانه گندم تهیه کنیم؟
به گفته کارشناسان جوانه گندم را می‌توان یک مکمل غذایی دانست که از ارزش غذایی بالایی برخوردار است. دانه ای که سرشار از چندین ماده مغذی از جمله ویتامین‌های آی و ای، فیبر، کربوهیدرات‌ها، آنتی اکسیدان‌ها، مواد معدنی چون اسید فولیک، فسفر، تیامین، روی، منیزیم و همچنین اسیدهای چرب ضروری است.
فیبر این دانه می‌تواند به کنترل سطح قند خون و اسیدهای چرب ضروری کمک کند. ویتامین‌های ای و آ و اسیدهای چرب آن که حاوی سطوح بالایی از آنتی اکسیدان‌ها هستند، رادیکال‌های آزاد را کاهش می‌دهند که این امر می‌تواند از ابتلا به پیری زودرس جلوگیری کند. سایر مزایای سلامتی بالقوه مرتبط با جوانه گندم و غلات کامل گندم، کاهش خطر بیماری قلبی را به همراه دارد.
از خواص جوانه گندم که بگذریم، به موارد مصرف آن می‌رسیم که می‌توانید از آن در انواع سالاد استفاده کنید. ضمن اینکه افزودنی مغذی برای کیک، کوکی، نان و سایر محصولات پختنی به شمار می‌آید.
از طرف دیگر، دانه‌های جوانه زده را می‌توان تا حدی در آفتاب خشک و آسیاب کرد و به صورت تکه‌های ریز درآورد. در این شکل می‌توان از آن به عنوان چاشنی سالاد، برای غلیظ کردن سس و همچنین تقویت شیر یا کشک که غنی و خامه ای شود، بهره مند شد.
برای خشک کردن جوانه گندم چکار کنیم؟
خشک کردن جوانه گندم به صورت صنعتی در بستر سیال آزمایشگاهی با شرایط عملیاتی مختلف انجام می‌شود اما اگر بخواهیم این کار را در خانه انجام دهید امکان خشک کردن جوانه گندم با استفاده از توری فر و قرار دادن جوانه‌ها داخل فر با دمای پایین 60 درجه سانتیگراد یا 140 درجه فارنهایت وجود دارد. حتی این کار را با دستگاه‌هایی مانند آون توستر نیز می‌توانید انجام دهید.
قراردادن آن‌ها روی توری و در هوای آزاد به مدت سه روز، روش دیگری برای خشک کردن جوانه‌های گندم تلقی می‌شود اما فراموش نکنید که به جهت جلوگیری از دسترسی حشرات و پرندگان به جوانه‌های گندم، باید روی آن‌ها را بپوشانید به علاوه تست میزان رطوبت و در صورت داشتن رطوبت، خشک کردن آن‌ها امری مهم به شمار می‌آید.
همچنین جوانه‌ها را می‌توان کاملاً در آفتاب خشک و سپس اندکی برشته کرد؛ بعد به عنوان غلات صبحانه مورد استفاده قرار داد. از سوی دیگر اگر به صورت آرد خوب آسیاب شود، می‌توان از آن در تهیه انواع غذاها مانند کتلت سبزیجات و همینطور تقویت آردهای دیگر استفاده کرد.
برای تهیه آرد جوانه گندم چه کنیم؟
آرد گندمی که در خانه تهیه می‌گردد بسیار سالم تر از آن‌هایی است که از فروشگاه خریداری می‌شود زیرا فاقد مواد نگهدارنده است. دانه گندم از سه قسمت تشکیل شده است. قسمتی که دارای سبوس است. پوشش بیرونی که سرشار از فیبر است و اندوسپرم، قسمت گوشتی تر گندم که قسمت غنی از ویتامین‌ها و پروتئین‌هاست. آرد گندم محصولی از آسیاب همه این قسمت‌ها با هم است که نه تنها به یک آرد کامل تبدیل می‌شود بلکه یک آرد مهم برای تهیه انواع نان‌ها و غذاها به شمار می‌آید.
هنگامی که این دانهها را به همان روش که ذکر کردیم، خشک کردید، داخل دستگاه آسیاب بریزید و آن‌ها را به صورت پودر ریز در آورید. پودر درشت برای هدف ما مناسب نیست. آرد گندم باید رنگی قهوه ای و بافتی نرم داشته باشد.
کلام آخر
اگر بخواهید روغن، آرد و جوانه گندم را از فروشگاه‌ها تهیه کنید می‌توانید سری به اسنپ مارکت بزنید و آن‌ها را به صورت آنلاین سفارش دهید و به راحتی تهیه کنید اما در صورتی که مشتاق بودید تجربه تهیه جوانه گندم در منزل را داشته باشید، ما در این مطلب شما را با اصول درست کردن جوانه گندم در خانه آشنا کردیم. امید بر آن است مفید واقع شده باشیم.