زیبایی و سلامت پوست حق طبیعی و یکسان میان تمام افراد جامعه است. رسیدن به این هدف کار دشواری نیست. اولین گام استفاده از کرم‌های مرطوب کننده به عنوان گزینه همیشگی برای شادابی پوست است. این محصولات با برندها و کیفیت‌های متنوعی در بازار وجود دارند. اما نکته ای که باید به آن توجه داشت، شناخت ترکیبات مرطوب کننده ها است. باتوجه به این که اغلب افراد هنگام خرید محصولات آرایشی و بهداشتی به توضیحات پشت محصول توجه نمی‌کنند، در این مقاله قصد داریم به مهمترین ترکیبات مرطوب کننده ها که نیاز است بدانید، اشاره کنیم.
معرفی انواع کرم مرطوب کننده
ترکیبات مرطوب کننده ها مبحث بسیار جذابی است اما قبل از ورود به آن، بهتر است کمی در مورد انواع کرم‌های مرطوب کننده اطلاع داشته باشید. این محصولات به ۳ شاخه اصلی (نرم کننده‌ها، مسدود کننده‌ها و آبرسانها) تقسیم می‌شوند. با انتخاب هر یک از موارد زیر براساس نیاز و نوع پوست، بهتر و سریع تر می‌توانید به ارتقاء زیبایی پوست خود کمک کنید.
- نرم کننده‌ها (Emollients): این نوع کرم‌ها با متراکم کردن لایه اپیدرم، استحکام و سفتی پوست را به دنبال دارند. هر چه زودتر بتوانید از شل شدن پوست جلوگیری کنید، پوستی نرم و لطیف تر خواهید داشت.
- مسدود کننده‌ها (Occlusive): این کرم‌ها با ایجاد لایه ای محافظ روی قسمت خارجی پوست، مانع بزرگ شدن منافذ پوست خواهند شد. در نتیجه از ورود میکروب‌ها و بروز انواع اختلال پوستی به لایه‌های زیرین پوست ممانعت می‌کنند.
- آبرسانها (Humectant): وظیفه این نوع کرم‌ها تفکیک و انتقال اکسیژن از هوا و مواد جاذب رطوبت به سطوح مختلف پوست است. بنابراین برای داشتن پوستی شاداب و مرطوب باید از این کرم‌ها استفاده کرد.
مهمترین ترکیبات مرطوب کننده ها
با توجه به اطلاعات فوق، درجه اهمیت کرم‌های مرطوب کننده به ترتیب شامل آبرسانها، نرم کننده‌ها و مسدود کننده‌ها است. با همین طبقه بندی به بررسی مهمترین ترکیبات مرطوب کننده ها که نیاز است بدانید، می‌پردازیم. گرچه ممکن است ترکیبات تلفیقی از موارد زیر در تمام کرم‌های مرطوب کننده وجود داشته باشد، اما مطابق دسته بندی انواع کرم‌های مرطوب کننده، ابتدا ترکیبات مرطوب کننده های آبرسان را بررسی می‌کنیم.
گلیسیرین
گلیسیرین نوعی الکل ۳ عاملی است که در طبیعت به صورت اسیدهای چرب وجود دارد. به این معنا که یک موکلول گلیسیرین از ۳ نوع اسید چرب (مونوگلیسرید یا تری گلیسرید) تشکیل شده است. وظیفه گلیسیرین جذب اکسیژن از اسیدهای چرب و انتقال آن به سطوح مختلف پوست است. این ماده جزو اصلی ترین ترکیبات مرطوب کننده هاست. اما به دلیل ذات الکل، این ماده در مجاورت گرما حل خواهد شد و باعث تشدید خشکی پوست می‌شود. برای رفع این مشکل در کرم‌های مرطوب کننده از کره‌های گیاهی مانند (کره شی باتر) استفاده می‌شود تا از پیری زودرس پوست جلوگیری کند.
اگر پوست خشک و دی هیدراته دارید، توصیه می‌شود هنگام خرید مرطوب کننده به اطلاعات پشت محصول یا کاتالوگ راهنمای آن توجه کنید. کرم‌های مرطوب کننده ای که در ترکیبات خود گلیسیرین دارند، باید در کنار کرم‌های نرم کننده استفاده شوند. می‌توانید از کرم‌های چند منظوره رطوبت رسان نیز استفاده کنید. اما لازم است بدانید، گلیسیرین نه تنها در ترکیبات کرم‌های مرطوب کننده وجود دارد، بلکه در تونرها و لوسیون‌های پوست نیز موجود است. با شناخت ترکیبات مرطوب کننده ها و انتخاب مناسب ترین کرم برای پوست، به زیبایی خود کمک خواهید کرد.
اسید هیالورونیک
دومین و مهمترین عامل در ترکیبات مرطوب کننده ها، اسید هیالورونیک است. این ماده یک ترکیب شیمیایی آلی است که به صورت طبیعی در بدن انسان وجود دارد و توسط ۳ آنزیم (HAS1,2,3) تولید می‌شود. اهمیت و اولویت قرار گرفتن این ترکیب آلی در کرم‌های مرطوب کننده (نرم کننده) به دلیل جذب و ذخیره مقدار زیادی آب در سلول‌های بدن انسان است. به عنوان مثال، مفاصل و زجاجیه چشم انسان حاوی مقادیر زیادی اسید هیالورونیک است. نگه داشتن آب در سلول‌های بدن از آنجایی دارای اهمیت است که سلول‌ها برای زنده ماندن به آب احتیاج دارند.
در سال‌های اخیر از اسید هیالورونیک در ترکیبات کرم‌های مرطوب کننده و اغلب لوازم آرایشی و بهداشتی به وفور استفاده شده است. زیرا این ماده آلی به حفظ رطوبت و سلامت تمام سلول‌های بدن کمک می‌کند. از طرفی کالبد انسان پوشیده از پوست است و پوست نیز مانند سایر اعضای بدن، برای سلامت و زیبایی به آب فراوان احتیاج دارد. اسید هیالورونیک آنقدر حائز اهمیت است که کار آبرسانی و حفظ رطوبت سلول‌ها را تا ۱۰۰۰ برابر مواد آلی دیگر انجام می‌دهد. از این رو وجود اسید هیالورونیک در اغلب کرم‌های مرطوب کننده (نرم کننده) الزامی است.
سرامید
جذاب ترین ماده در ترکیبات مرطوب کننده ها، سرامید است. سرامید برگرفته از لغت لاتین (سِرا) + (آمید) به معنای «موم آلی» است. ماده پنیری و موم شکلی که بدن انسان هنگام تولد را در بر می‌گیرد. جالب است بدانید سرامیدها وظایف مهم و پر رنگی در زنده نگه داشتن سلول‌های بدن دارند. سرامیدها خانواده ای بزرگ از لیپدهای مومی هستند که به تنظیم برنامه (تکامل، رشد و مرگ سلولی) می‌پردازند. همچنین لازم است بدانید سرامیدها غشاء خارجی پوست را در بر می‌گیرند و پروسه زندگی پوست را تحت کنترل دارند.
وجود سرامید در ترکیبات مرطوب کننده ها بسیار جذاب و هیجان آور است. زیرا با افزایش سن، تکامل سلولی رو به نزول خواهند رفت و این روند با کمک سرامیدها کنترل خواهد شد. از آنجائی که تکامل و مرگ سلول‌ها در گرو تعداد سرامیدهای موجود در غشاء خارجی پوست است، با کاهش سلول‌های پوست، از تعداد این مواد شیمیایی نیز کاسته می‌شود. برای رفع این مشکل دانشمندان در ترکیبات کرم‌های مرطوب کننده و پروتز کننده از سرامید استفاده کرده اند تا به عمر و نشاط سلول‌های بدن، خصوصاً پوست و مفاصل کمک کنند.
پترولاتوم
پترولاتوم نوعی چربی معدنی و از جمله مشتقات نفتی است. نام تجاری این ماده «وازلین» است. اغلب مردم از وازلین در موارد مختلف استفاده می‌کنند. وازلین نوعی مسدود کننده است که مانع نفوذ نور خورشید به لایه خارجی اجسام می‌شود. به همین دلیل در صنایع مختلف پتروشیمی، آرایشی، بهداشتی و پزشکی کاربرد دارد. پترولاتوم، نوعی ژل شفاف و بی رنگ است که از تصفیه روغن‌های سنگین نفتی به دست می‌آید. انسداد و حفظ آب موجود در سلول‌ها، کار اصلی ژل پترولاتوم است. از این رو برای نرم کردن و رطوبت رسانی به پوست بسیار مناسب است.
افرادی که پوست خشک دارند باید از ژل پترولاتوم به صورت مستقیم یا غیر مستقیم استفاده کنند. وازلین، محصولی مستقل است که به نرم کنندگی پوست کمک می‌کند. اما به طور غیر مستقیم نیز در ترکیبات مرطوب کننده ها (کرم‌های مرطوب کننده و مسدود کننده) وجود دارد و می‌توان نام آن را در اغلب کرم‌ها و لوسیون‌های پوستی دید. ژل پترولاتوم (وازلین) به دلیل چرب بودن برای پوست‌های چرب و مستعد جوش اصلاً مناسب نیست. بنابراین توصیه می‌شود با شناخت جنس پوست، نسبت به انتخاب و خرید کرم‌های مرطوب کننده (مسدود کننده) اقدام کنید.
دایمتیکون
نوع دیگری از چربی معدنی است که وظیفه اصلی آن، به دام انداختن آب درون سلول‌های پوست است. از آنجایی که خشکی، خارش، افزایش مرگ سلول‌ها (پوسته شدن پوست) به دلیل کمبود آب غشاء خارجی پوست اتفاق می‌افتد، استفاده از دایمتیکون که در ترکیبات مرطوب کننده ها وجود دارد، حائز اهمیت است. دایمتیکون همچون وازلین نوعی چربی معدنی است که با مسدود کردن سلول‌های پوست، مانع خروج و تبخیر آب موجود در سلول‌ها می‌شود. در نتیجه باعث افزایش طول عمر سلول و تعداد سلول‌های زنده و سالم خواهد شد.
آن دسته از افرادی که دارای اختلالات پوستی بر اثر کم آبی هستند، باید محصولاتی را انتخاب کنند که در ترکیبات خود از دایمتیکون استفاده کرده اند. این محصولات شامل کرم‌های مرطوب کننده، لوسیون‌ها، تونرها و حتی مواد مغذی طبیعی هستند که در ترکیبات خود (دایمتیکون) دارند. باز هم یادآور می‌شویم که توجه به جنس پوست و نیازهای پوستی، اولین و مؤثرترین گام برای انتخاب محصولات مراقبتی و سلامت پوست است. بنابراین با دید باز و آگاهانه نسبت به خرید کرم‌های مرطوب کننده یا خوراکی‌ها و روغن‌های طبیعی اقدام کنید.
نکات مهم برای داشتن پوستی شاداب
همان گونه که از قدیم گفته اند، عقل سالم در بدن سالم، با تعمیم این ضرب المثل می‌توان چنین نتیجه گرفت که پوستی سالم در بدنی سالم نیز امکان پذیر خواهد بود. برای توضیح بیشتر، لطفاً به نکات زیر توجه داشته باشید.
- شناخت جنس پوست و نیازهای پوستی
- شناخت ترکیبات مرطوب کننده ها
- انتخاب محصولات بهداشتی و آرایشی متناسب با جنس پوست
- استفاده از مواد مغذی طبیعی ( ماسک و لوسیون‌های طبیعی) که در ترکیبات خود هر یک از ۵ فاکتور ذکر شده در این مقاله را دارند
- تغذیه مناسب که موجب افزایش سطح ویتامین و مواد آلی در بدن می‌شود
- کنترل سطح هورمون‌های بدن که تاٍیر مستقیم و به سزایی در زیبایی و سلامت پوست دارد
- ورزش روزانه و مصرف آب کافی و مورد نیاز بدن
کلام آخر
مهمترین ترکیبات مرطوب کننده ها که نیاز است بدانید، موضوع اصلی این مقاله بود. برای آگاهی هرچه بیشتر شما خوانندگان عزیز نکات تکمیلی مراقبت از پوست نیز در این مقاله قید شده است. امیدواریم با اطلاع رسانی مضاعف درباره ترکیبات مرطوب کننده ها، به سلامتی و زیبایی شما عزیزان کمک کرده باشیم. اسنپ مارکت راهی برای افزایش دانش در حوزه سلامتی است. بنابراین با نصب و استفاده از اپلیکیشن اسنپ مارکت، همواره می‌توانید از خدمات و مطالب به روز این نرم افزار بهره مند شوید.