چندین بار شنیده ایم که صبحانه مهم ترین وعده غذایی در روز است. حتی شواهد زیادی وجود دارند که نشان می‌دهند صبحانه خوردن به ویژه برای کودکان بسیار مفید است. خوردن صبحانه باعث بهبود رفتار کودکان در مدرسه می‌شود و از طرف دیگر، الگوهای غذایی نامناسب می‌تواند رشد و تکامل نوجوانان را مختل کند.
به زبان ساده، یک صبحانه خوب کمک می‌کند تا انرژی مورد نیاز روز و مواد مغذی لازم برای رشد بهتر در اختیار دانش آموزان قرار گیرد. در این بررسی به علل و عوارض صبحانه نخوردن دانش آموزان می پردازیم و در پایان به بهترین راه حل‌ها برای صرف صبحانه اشاره می‌کنیم. برای تهیه مواد غذایی تازه با تخفیفات ویژه به وبسایت یا اپلیکیشن اسنپ مارکت مراجعه کنید.
علت صبحانه نخوردن دانش آموزان
زنگ صبح به صدا در می‌آید و نوجوان خواب آلود شما در تخت خود غلت می‌زند، دکمه خاموش زنگ را فشرده و دوباره چرت می‌زند. وقتی دوباره زنگ هشدار به صدا در می‌آید، فرزند شما تنها چند دقیقه با اتوبوس مدرسه فاصله دارد. لباس می‌پوشد، دندان‌هایش را مسواک می‌زند و در را قفل می‌کند. بدون خوردن صبحانه!
برای بسیاری از دانش آموزان این روال صبحگاهی به یک عادت آشنا اما دردسرسازی تبدیل شده است. همچنین می‌توان مهم ترین علت صبحانه نخوردن دانش آموزان را کم خوابی و انجام تکالیف تا دیر وقت دانست.
دیر خوابیدن دانش آموزان
تقریباً 8 تا 12 درصد از همه بچه‌های مدرسه ای صبحانه را در وعده روزانه خود حذف می‌کنند. آنها در میان افرادی قرار دارند که به خاطر عوارض صبحانه نخوردن آسیب خواهند دید. تا زمانی که بچه‌ها وارد دوران نوجوانی می‌شوند، 20 تا 30 درصد از آنها به طور کامل وعده غذایی صبحگاهی را حذف کرده اند.
کودکان در هر سنی بهانه‌های زیادی برای حذف صبحانه دارند، بی توجه به آنکه عوارض صبحانه نخوردن به سراغشان خواهند آمد. بسیاری از نوجوانان تا پاسی از شب مشغول انجام تکالیف، فعالیت‌های فوق برنامه و کارهای نیمه وقت هستند. آنها دیر به رختخواب می‌روند، سپس به سختی از خواب بیدار می‌شوند و با عجله به مدرسه می‌روند.
همانطور که کودکان بزرگ تر می‌شوند، اغلب تمایل دارند که شب‌ها دیرتر بخوابند. طبق گفته بنیاد ملی خواب، طبیعی است که نوجوانان تا ساعت 11 شب نتوانند بخوابند و صبح‌ها دیرتر از خواب بیدار شوند. این موضوع اغلب با آنچه که روال خوابیدن و بیدار شدن اصولی است، مغایرت دارد. وقتی این اتفاق می‌افتد، بیشتر بچه‌ها ترجیح می‌دهند در صبح 15 دقیقه بیشتر چرت بزنند و به دلیل دیر شدن مدرسه، صبحانه را حذف کنند. به نظر شما این گروه از افراد تا چه حد به عوارض صبحانه نخوردن واقف هستند؟
انجام تکالیف مدرسه
بسیاری از دانش آموزان به اندازه کافی نمی‌خوابند. آنها اغلب خیلی خسته یا با حالت تهوع برای خوردن صبحانه از خواب بیدار می‌شوند. این مشکل اغلب به دلیل انجام تکالیف مدرسه تا دیروقت است. به ویژه دانش آموزانی که در سنین پایین در چندین کلاس مختلف اعم از زبان، موسیقی و غیره ثبت نام می‌کنند و تا پاسی از شب بیدار می‌مانند تا تکالیف خود را تمام کنند.
همچنین مدارس مختلف به انجام تکالیف سنگین بعد از فوق برنامه که تا بعد از ظهر به طول می‌انجامد، مبادرت می‌ورزند. این موضوع باعث خستگی کودکان و نوجوانان می‌شود و آنها را از خوردن صبحانه باز می‌دارد. تکالیف مدرسه باید مطابق با سن کودک سبک باشند تا آنها وقت کافی جهت بازی، خواب کافی، بیدار شدن در ساعت مشخص در صبح و صبحانه خوردن داشته باشند.
عوارض صبحانه نخوردن کودکان
حذف صبحانه در میان دانشجویان در سراسر جهان رایج است. از طرفی کمتر احتمال دارد که دختران نوجوان صبحانه بخورند. مطالعه ای روی 10 هزار کودک و جوان نشان داد که تقریباً 20 درصد از کودکان و بیش از 31 درصد از نوجوانان به طور منظم صبحانه را در برنامه غذایی خود حذف می‌کنند.
دلایلی که برای نخوردن صبحانه ذکر می‌شوند، معمولاً مدیریت ضعیف زمان یا بی اشتهایی صبحگاهی دانش آموزان هستند. اما این موارد با تأثیر رفتار والدین نیز مرتبط است. اینکه والدین صبحانه می‌خورند یا نمی‌خورند بر فرزندانشان تأثیر می‌گذارد. رفتارهای مخرب سلامتی و سبک زندگی ناسالم نیز با عوارض صبحانه نخوردن در جوانان مرتبط است. مصرف سیگار، الکل و کافئین در میان دانش آموزانی که به ندرت صبحانه می‌خورند، بیشتر است.
در ادامه به دو مورد از عوارض صبحانه نخوردن کودکان اشاره می‌کنیم:
1- عدم جذب مواد مغذی
خوردن یک صبحانه خوب می‌تواند منجر به عملکرد تحصیلی بهتر و لذت بیشتر از مدرسه شود. اما از عوارض صبحانه نخوردن در کودکان می‌توان به مشکل در درس خواندن آنها اشاره کرد. این کودکان بیشتر غیبت می‌کنند. خوردن مکرر صبحانه می‌تواند منجر به بهبود قدرت یادگیری دانش آموزان شود. در دراز مدت، خوردن صبحانه بر سلامت کودک تأثیر می‌گذارد. این به نوبه خود تأثیر مثبتی بر عملکرد مغز آنها خواهد داشت.
از عوارض صبحانه نخوردن کودکان می‌توان به عدم دستیابی به مواد مغذی مورد نیاز بدنشان اشاره کرد. همچنین این موضوع با سلامت روان و صبحانه با کیفیت خوب ارتباط دارد. غذاهای معمول صبحانه مانند شیر، غلات صبحانه غنی شده و نان منابع خوبی از مواد مغذی هستند که بر عملکرد مغز تأثیر می‌گذارند. تحقیقات نشان داده اند که خوردن صبحانه با گروه‌های غذایی متنوع که باعث افزایش دریافت ویتامین‌ها و مواد معدنی در ابتدای روز می‌شود، به بهبود سلامت روانی نوجوانان کمک می‌کند.
2- چاقی و اضافه وزن
حذف صبحانه بیش از آنکه مانع از چاقی شود، باعث افزایش وزن خواهد شد. نوجوانانی که صبحانه می‌خورند، شاخص توده بدنی کمتری نسبت به نوجوانانی دارند که هرگز صبحانه نمی‌خورند یا فقط گاهی اوقات صبحانه می‌خورند. بزرگترین عامل پیش بینی پرخوری، کم خوری است. بسیاری از این بچه‌ها صبحانه را حذف می‌کنند اما وقتی به خانه می‌روند از خوردن دست نمی‌کشند!
از عوارض حذف صبحانه از برنامه کودکان معمولاً پرخوری آنها در هنگام ناهار و شام است. به دلیل آنکه غذاهای وعده ناهار و شام اغلب برنجی و پرکالری هستند، دانش آموزان در سنین پایین دچار اضافه وزن می‌شوند. این روال زندگی در آینده بیشتر به یک روال معمول تبدیل می‌شود که در نهایت انواع بیماری‌های مختلف مانند دیابت یا کلسترول بالا را به دنبال دارد.
همچنین کودکانی که وعده صبحانه را حذف کرده اند، بیشتر به مصرف میان وعده تمایل دارند. میان وعده‌هایی که بین وعده‌های غذایی مصرف می‌شوند تا یک چهارم انرژی دریافتی روزانه را در برخی از دانش آموزان تأمین کنند. از آنجایی که مصرف میان وعده اغلب با مواد غذایی پرانرژی مرتبط با اضافه وزن و چاقی در دوران کودکی مرتبط است، خوردن صبحانه خوب به کودکان در ابتدای روز به شدت توصیه می‌شود.
راه حل هایی برای صبحانه نخوردن دانش آموزان
الگوهای غذایی نامناسب در میان جوانان پیامدهای مهمی برای سلامت و رفاه آنها در آینده دارند. آموزش مداوم در مورد اهمیت خوردن یک صبحانه مقوی برای کودکان، نوجوانان و والدین ضروری است. تشویق والدین به خوردن منظم صبحانه می‌تواند نقش مهمی در ترغیب بچه‌ها به خوردن صبحانه داشته باشد. این در حالی است که از عوارض صبحانه نخوردن هم کاسته می‌شود.
در کوتاه مدت، خوردن یک صبحانه با کیفیت می‌تواند احساس هوشیاری و انگیزه یادگیری را افزایش دهد. گردش متابولیک بالا و نرخ رشد سریع کودکان به این معنی است که آنها به تغذیه مطلوبی نیاز دارند. آنها در طول شب، هنگام خواب نیاز بیشتری به ذخایر گلیکوژن (یا انرژی) خود دارند و از آنجایی که کودکان معمولاً بیشتر از بزرگسالان می‌خوابند، زمان طولانی‌تری ناشتا هستند.
خوردن یک صبحانه مغذی برای تأمین سوخت برای اکسیداسیون گلوکز اهمیت ویژه‌ای دارد. هنگامی که سطح گلوکز خون پایین است، هورمون‌هایی مانند آدرنالین و کورتیزول ترشح می‌شوند که می‌توانند باعث تحریک پذیری شوند. این موضوع می‌تواند بر تمرکز کودک تأثیر بگذارد و حتی ممکن است باعث طغیان‌های مخربی شود. کودکانی که صبحانه نمی‌خورند در تلاش هستند تا صبح‌ها انرژی کافی را برای کنار آمدن با فعالیت در مدرسه جمع آوری کنند.
برنامه صبحانه در مدرسه
ارائه صبحانه در مدرسه این امکان را فراهم می‌کند که کودکان به اندازه کافی غذا بخورند. تحقیقات نشان داده اند کودکانی که صبحانه کاملی می‌خورند، سریع‌تر کار می‌کنند و اشتباهات کمتری در مسائل ریاضی مرتکب می‌شوند. همچنین در تست‌های واژگان بهتر از کسانی که فقط یک صبحانه جزئی می‌خورند، عمل می‌کنند. آنها همچنین تمرکز، هوشیاری، درک، حافظه و یادگیری بهبود یافته‌ای را از خود نشان می‌دهند.
کودکانی که در برنامه‌های صبحانه مدرسه شرکت می‌کنند، کاهش اضطراب، افسردگی و بیش فعالی را از خود نشان می‌دهند. صبحانه مدرسه می‌تواند با تأمین ویتامین‌ها و مواد معدنی لازم تغذیه کودک را بهبود ببخشد و در واقع می‌تواند خطر چاقی را کاهش دهد. مطالعات متعدد نشان می‌دهند که چگونه دانش آموزان از برنامه‌های غذایی مدرسه در کلاس درس و فراتر از آن بهره مند می‌شوند.
راهکارهای درون خانوادگی
خانواده‌هایی که با هم غذا می‌خورند، غذای سالم تری دارند. این شرایط به والدین این فرصت را می‌دهد که از نظر تغذیه و رفتارهای غذایی به عنوان الگو عمل کنند. بنابراین شما هم چند غذای ساده را برای فرزندتان تهیه کنید. گزینه‌های خوب شامل ماست، گرانولا، غلات خشک، صبحانه، میوه‌های تازه و میوه‌های خشک هستند.
صبحانه خوب باید همه گروه‌های غذایی را شامل شود. مصرف مقدار مناسب کربوهیدرات سالم برای تأمین انرژی مهم است. یکی از نوشیدنی‌هایی که بچه‌ها باید از وعده غذایی صبحگاهی خود حذف کنند، قهوه و نوشیدنی‌های انرژی زا هستند. همچنین اجازه دهید کودک یا نوجوان شما غذا را بگیرد و در صورت امکان در راه مدرسه بخورد.
بهترین صبحانه برای دانش آموزان
یک مطالعه نشان می‌دهد دانش آموزانی که صبحانه می‌خورند عملکرد بهتری دارند. آنها در مدرسه بهتر عمل می‌کنند و تمرکز بهتر و انرژی بیشتری دارند. کودکانی که صبحانه می‌خورند به طور کلی از سلامت بهتری برخوردارند، این واقعیت را می‌توان به انواع مواد غذایی نسبت داد که اغلب با وعده غذایی صبحگاهی مرتبط هستند.
صبحانه فرصتی طلایی برای تقویت نوجوان شما با مواد مغذی فراهم می‌کند. صبحانه زمان بسیار خوبی برای مصرف فیبر به شکل غلات و نان گندم کامل است. فیبر می‌تواند به کنترل وزن کمک کند و همچنین با کاهش سطح کلسترول مرتبط است. صبحانه همچنین فرصتی برای تغذیه کودک شما برای استخوان سازی به کمک کلسیم و ویتامین (D) است.
ویتامین (D) بیشترین نقش را در جذب کلسیم دارد. اما مطالعات جدید نشان می‌دهند که این ویتامین همچنین ممکن است سیستم ایمنی را تقویت کرده و به پیشگیری از عفونت‌ها، بیماری‌های خودایمنی، سرطان و دیابت کمک کند. قرار گرفتن در معرض نور خورشید پوست را تحریک می‌کند تا ویتامین (D) تولید کند. اما متخصصان به طور کلی می‌گویند که باید احتیاط کنید و برای جذب این ویتامین تنها به نور خورشید تکیه نکنید.
آفتاب بیش از حد خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش می‌دهد. در عوض، متخصصان دریافت ویتامین (D) را از غذاها از جمله تخم مرغ و غذاهای غنی شده مانند غلات صبحانه، شیر و ماست توصیه می‌کنند که همگی برای وعده صبحگاهی گنجانده شده اند. ویتامین (D) همچنین در ماهی سالمون، ماهی تن و دیگر انواع غذاهای دریایی یافت می‌شود. کودکانی که ویتامین (D) کافی را از طریق غذا دریافت نمی‌کنند، باید مکمل مصرف نمایند.
کلام آخر
صبحانه مهم ترین وعده غذایی در روز است زیرا انرژی و هوشیاری لازم را برای دانش آموزان فراهم می‌کند. کودکانی که در خانه یا مدرسه صبحانه نمی‌خورند کمتر قادر به یادگیری هستند. گرسنگی می‌تواند منجر به کاهش نمرات ریاضی، مشکلات توجه و مشکلات رفتاری، عاطفی و تحصیلی شود. علاوه بر این، مطالعات نشان می‌دهند کودکانی که به طور مداوم یا اغلب گرسنه هستند، بیشتر احتمال دارد نمرات پایینی بگیرند. پس ضروری است به عنوان والدین دانش آموز به وعده صبحانه فرزند خود توجه کنید. برای تهیه مواد غذایی تازه با تخفیفات ویژه به وبسایت یا اپلیکیشن اسنپ مارکت مراجعه کنید.