خواص هل قرن‌هاست که زبانزد خاص و عام است. هل ادویه‌ای است که هم در آشپزی و هم به عنوان دارو از آن استفاده می‌کنند. هل که در اصل یک ماده رایج در غذاهای خاورمیانه و عربی است، در غرب نیز محبوبیت پیدا کرده است.
درباره هل
هل از دانه‌های چند گیاه مختلف به‌دست می‌آید که به خانواده زنجبیل تعلق دارند. طعمی متمایز دارد که مکمل غذاهای شیرین و خوش طعم است. مردم ممکن است از دانه‌ها و غلاف هل در کاری، دسرها و غذاهای گوشتی و همچنین در نوشیدنی‌هایی مانند قهوه و چای نیز استفاده کنند.
افراد همچنین، به خاطر خواص دارویی هل سبز، می‌توانند آن را به عنوان یک مکمل برای مزایای سلامتی آن مصرف کنند. هل حاوی مواد شیمیایی گیاهی است که خواص ضد التهابی و ضد باکتریایی دارد.
مردم با نیم نگاهی به خواص هل سفید و هل سبز، می‌توانند یکی از آن‌ها را به اشکال زیر تهیه و مصرف کنند:
- غلاف بذر کامل با دانه‌ها در داخل
- پودر ادویه هل از قبل آسیاب شده (که تولید کنندگان آن را از خود دانه‌ها تولید می‌کنند)
- اسانس
- مکمل گیاهی (معمولاً به شکل کپسول)
محققان چندین مطالعه کوچک روی هل انجام داده‌اند که یافته‌های آن‌ها حاکی از آن است که هل دارای فوایدی مشخص برای سلامتی است. اگرچه این مطالعات امیدوارکننده هستند، اما قبل از اینکه متخصصان مراقبت‌های بهداشتی بتوانند هل را برای درمان مشکلات پزشکی توصیه کنند، مطالعات انسانی گسترده و کنترل شده ضروری است.
خواص هل
هل خواص متعدد و متنوعی دارد که در ادامه به چند مورد از آن اشاره خواهیم کرد:
خاصیت ضد میکروبی
روغن دانه هل ممکن است بتواند باکتری‌ها و قارچ‌ها را از بین ببرد. مطالعه‌ای نشان داده است که اسانس هل در از بین بردن چندین نوع مختلف باکتری و قارچ موثر است. محققان پیشنهاد کردند که فعالیت ضد باکتریایی روغن آن می‌تواند به دلیل توانایی آن در آسیب رساندن به غشای سلولی باکتری‌های خاص مفید باشد. «فعالیت ضد میکروبی علیه تقریباً تمام میکروارگانیسم‌های آزمایشی» نتیجه‌ای بود که در پایان این تحقیق ثبت و رسانه‌ای شد.
با این حال، مردم نباید اسانس هل را سرخود مصرف کنند و همیشه باید قبل از استفاده از هر داروی گیاهی جدید با پزشک مشورت کنند. برخی از محصولات می‌توانند با داروهای در حال مصرفِ احتمالی تداخل داشته باشند یا برای فرد عوارض جانبی ایجاد کنند.
سندرم متابولیک و دیابت
برخی از مطالعات نشان می‌دهند که خواص هل می‌تواند به برخی از جنبه‌های سندرم متابولیک کمک کند. سندرم متابولیک گروهی از شرایط سلامتی است که می‌تواند منجر به بیماری قلبی و دیابت نوع 2 شود. سندرم متابولیک شامل موارد زیر می‌شود:
- چاقی
- قند خون بالا
- فشار خون
- تری گلیسیرید بالا
- کلسترول بالا
- سطح پایین کلسترول مفید
در مطالعه‌ای به روی حیوانات، که در آن محققان به موش‌ها رژیم غذایی پر کربوهیدرات و چربی دادند، جوندگانی که پودر هل نیز مصرف می‌کردند وزن کمتر و کلسترول بهتری نسبت به جوندگانی داشتند که این مکمل را دریافت نکردند.
تحقیقات دیگری نشان داد که خواص هل می‌تواند به بهبود نشانگرهای زیستی خاصی که می‌توانند باعث التهاب و بیماری شوند کمک کند. محققان زنانی را انتخاب کردند که اضافه وزن داشتند و همچنین دارای پیش دیابت و کلسترول بالا بودند. یافته‌های آن‌ها نشان داد زنانی که به مدت 8 هفته هل مصرف کردند، سطوح پایین‌تری از پروتئین واکنش‌گر C، پروتئین‌های التهابی و سایر نشانگرهایی داشتند که می‌توانند به مشکلات سلامتی دامن بزنند.
در مطالعه‌ای دیگری، محققان به 83 فرد مبتلا به دیابت نوع 2 هل سبز یا دارونما دادند. کسانی که هل مصرف کردند، پس از 10 هفته مزایای سلامتی از جمله بهبود سطح هموگلوبین A1c و انسولین را مشاهده کردند.
سلامت قلب
برخی از تحقیقات حیوانی هل را با تقویت سلامت قلب مرتبط دانسته‌اند. یافته‌های یک مطالعه روی موش‌ها نشان می‌دهد که هل می‌تواند به محافظت در برابر حملات قلبی کمک کند. نویسندگان پیشنهاد می‌کنند که فعالیت‌های آنتی‌اکسیدانی آن می‌تواند به بهبود عملکرد قلب کمک کند، اما آن‌ها به نیاز به مطالعات روی انسان برای تأیید این یافته‌ها اشاره می‌کنند.
مطالعه دیگری روی موش‌ها نشان داد که روغن هل می‌تواند به بهبود سطح کلسترول در موش‌ها کمک کند. محققان به مدت 8 هفته به موش‌ها رژیم غذایی کلسترول بالا دادند. موش‌هایی که هل دریافت کردند در پایان مطالعه سطح کلسترول و تری گلیسیرید کمتری داشتند.
سلامت دهان
یکی از مشهورترین خواص هل بوی مطبوع آن است. در حالی که امروزه بسیاری از مردم ممکن است نعناع و دارچین را به عنوان خوشبو کننده دهان بشناسند، قرن‌هاست که از هل برای این منظور استفاده می‌کنند. آن‌ها از هل فقط به خاطر طعم نبوده که استفاده می‌کردند. بلکه هل می‌تواند به مبارزه با باکتری‌های موجود در دهان که یکی از دلایل رایج بوی بد دهان، حفره‌ها و بیماری‌های لثه است، کمک کند.
مطالعات اخیر نشان داده است که دانه‌ها و میوه هل به دلیل خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی می‌توانند به بهبود سلامت دهان و دندان کمک کنند. یافته‌ها نشان داده که عصاره هل در از بین بردن باکتری‌هایی که می‌توانند منجر به بیماری یا عفونت لثه شوند، موثر است.
در یک کارآزمایی تصادفی، محققان از شرکت کنندگان خواستند دانه@های رازیانه یا هل را به مدت 5 دقیقه بجوند. محققان دریافتند که جویدن هر یک از این دانه‌ها در متعادل کردن PH در دهان موثر است که ممکن است به جلوگیری از ایجاد حفره‌ها کمک کند.
سلامت کبد
در طب آیورودا، مردم از هل به دلیل خاصیت سم زدایی آن استفاده می‌کنند. اگرچه شواهد علمی چندانی برای تأیید این مزیت وجود ندارد، اما به نظر می‌رسد هل دارای اثرات مفیدی بر کبد است که نقش مهمی در حذف سموم از بدن دارد.
یک مطالعه شامل افراد مبتلا به بیماری کبد چرب غیر الکلی بود که اضافه وزن داشتند. شرکت‌کنندگانی که مکمل‌های هل سبز مصرف می‌کردند در مقایسه با افرادی که دارونما مصرف می‌کردند، بهبودهایی در نشانگرهای سلامت کبد داشتند.
در مطالعه دیگری روی حیوانات، دانشمندان به موش‌ها با رژیم غذایی پرچرب و کربوهیدرات بالا تغذیه کردند و نشانگرهای سلامت کبد را اندازه‌گیری کردند. پس از 8 هفته، موش‌هایی که هل دریافت کردند نسبت به موش‌هایی که رژیم غذایی بدون مکمل مصرف کردند، استرس کبدی کمتری داشتند. این یافته نشان می‌دهد که هل می‌تواند به محافظت از کبد در برابر انواع خاصی از آسیب‌ها کمک کند.
خواص ضد سرطانی
یکی از خواص هل این است که حاوی مواد شیمیایی گیاهی طبیعی است که ممکن است قادر به مبارزه با بیماری‌هایی مانند سرطان باشد. این ادویه نمی‌تواند جای درمان سرطان را بگیرد، اما برخی مطالعات نشان می‌دهند که این ادویه می‌تواند خواص ضد سرطانی داشته باشد.
خواص هل سفید
با این که خواص هل سفید و هل سبز بسیار شبیه به هم هستند، خواص ویژه هل سفید را می‌توان بدین ترتیب خلاصه کرد:
- برای مبارزه با حالت تهوع، سوزش سر دل، اسیدیته، از دست دادن اشتها، یبوست و موارد دیگر استفاده می‌شود.
- عملکرد کلیه را تقویت می‌کند.
- ضد اسپاسم است و از سکسکه جلوگیری کرده و اسپاسم غیرارادی عضلانی تسکین می‌دهد.
- سرشار از مواد معدنی و ویتامین‌هایی مانند ویتامین A، B، C، نیاسین، ریبوفلاوین و غیره است.
- حاوی فیتونوترینت‌ها، ویتامین‌ها و روغن‌های ضروری است که به عنوان آنتی اکسیدان عمل می‌کنند.
کلام آخر
هل یکی از گیاهان معجزه‌آسای طبیعت است. چنان که خواندید، خواص هل چنان متنوع است که درمان بسیاری از مشکلات را پوشش می‌دهند. بنابراین پیشنهاد می‌کنیم که حداقل، همچون ایرانی‌های سنتی، از هل در چای خود به عنوان طعم‌دهنده استفاده کنید تا روزانه از خواص آن بهره‌مند شوید.