شیرینی قطاب از شیرینیهای سنتی سرزمین ایران است و در لیست خوراکی خوشمزه در کنار شیرینیهای سنتی دیگر مانند نخودچی، پادرازی، کاک، برنجی و باقلوا محبوب دل ایرانیها است. در بسیاری از شهرهای ایران معتقد هستند که در مناسبتهای مذهبی و عید سال نو باید با شیرینیهای سنتی از مهمانان پذیرایی شود و به همین دلیل بسیاری از کدبانوهای ایرانی به پخت شیرینی سنتی مشغول میشوند.
شیرینی قطاب از شیرینی و سوغاتیهای سنتی استان یزد است. بافت این شیرینی دارای دو بخش بیرونی و درونی است. بخش بیرونی خمیر این شیرینی نان است و بخش داخلی آن را ترکیی از موادی مانند هل، شکر و پودر بادام تشکیل میدهد. یک نوع دیگر این شیرینی هم وجود دارد که مخصوص شهر کرمان است. در این شیرینی بهجای پودر بادام از پودر مغزهایی مانند گردو و پسته استفاده میشود و تفاوت دیگری ندارد.
طرز تهیه شیرینی قطاب یزدی
- زمان آمادهسازی: 40 دقیقه
- زمان استراحت خمیر: 60 دقیقه
- زمان پخت: 30 دقیقه
- زمان تهیۀ شیرینی: 130 دقیقه
مواد لازم برای تهیه قطاب یزدی خانگی(مواد لازم برای 20 نفر)
- ماست: ½ پیمانه
- تخممرغ: 1 عدد
- کره: 100 گرم
- شکر: 1 پیمانه
- آرد سفید شیرینیپزی: 3 پیمانه
- بکینگ پودر: 1 قاشق چایخوری
- بادام خردشده یا پودر بادام: ½ پیمانه
- پودر هل: ½ قاشق چایخوری
- پودر دارچین: 1 قاشق چایخوری
- پودر قند و پودر پسته برای تزیین شیرینی: به مقدار لازم
مراحل دستور تهیه قطاب یزدی و خانگی
- همانطور که در مواد اولیه مشاهده کردید، در مواد اولیۀ شیرینی قطاب ماست و بکینگ پودر موجود است. دقت کنید در دستورهای شیرینیپزی که برای تهیۀ خمیر، ماست و بکینگ پودر وجود دارد بهتر است این دو را باهم مخلوط کنید تا حجم آنها دو برابر شود. بکینگ پودر را بهجای آرد با ماست مخلوط میکنید.
- کره را از قبل از یخچال خارج کنید تا به دمای محیط برسد و نرم شود. کرۀ نرم شده را با نصف پیمانۀ شکر مخلوط کنید. ماست حجم گرفتهشده را نیز به ترکیب کره اضافه کنید و این مخلوط را هم بزنید تا مایع صاف و یکدست شود. (دقت کنید این شیرینی دارای طعم کرهای است. اگر طعم کره را نمیپسندید میتوانید بهجای نصف اندازۀ کره از روغن جامد قنادی استفاده کنید)
- آرد را سه بار الک کنید و به مایع اضافه کنید. آرد را بهیکباره اضافه نکنید. آرد باید کمکم به مخلوط اضافه شود. مخلوط شما بهاندازهای به آرد نیاز دارد که به دست نچسبد و کاملاً یکدست شده باشد. آردهایی که تهیه میکنید به دلیل مقدار متفاوت گلوتن موجود، باهم فرق دارند و نباید در هیچ دستور پختی آرد را یکدفعه اضافه کنید.
- یک کاسه را چرب کنید و خمیر شیرینی را در کاسه قرار دهید و روی آن را بپوشانید. به خمیر در جای گرم برای مدت یک ساعت استراحت بدهید. مقدار کمی از چسبندگی خمیر شیرینی پس از استراحت از بین میرود و خمیری لطیف و یکدست آماده میشود، اما اگر خمیر پس از استراحت بازهم چسبندگی داشت از مقدار کمی آرد استفاده کنید.
- برای تهیۀ مواد میانی شیرینی قطاب یزدی تمام مواد خشک شامل نصف پیمانۀ باقیماندۀ شکر، پودر بادام، پودر هل و پودر دارچین را باهم مخلوطکنید.
- پس ازاینکه خمیر شیرینی به مقدار لازم استراحت کرد، آن را کاملاً پهن کنید. سپس خمیر پهنشده را قالب گرد بزنید.
- داخل قالبهای گرد حدود یک قاشق از مواد میانی را بریزید و لبههای یک طرف خمیر را روی طرف مقابل قرار دهید و آن را به هم با انگشت فشار دهید. از یک طرف خمیر شروع کنید به پیچیدن و لبههای خمیر را پیچ بدهید. بهجای پیچیدن لبههای شیرینی میتوانید با چنگال لبههای دو طرف را به هم بچسبانید.
- در یک قابلمه کوچکی به مقدار کافی روغن بریزید و قطابها را یکییکی داخل روغن سرخ کنید. پس ازاینکه شیرینیها سرخ شدند آنها را روی یک پارچۀ تمیز قرار دهید تا روغن اضافی گرفته شود. در انتها روی شیرینیها پودر قند و پودر پسته بریزید و آنها را تزیین کنید.
- برای پخت این شیرینی در فر باید کف سینی را چرب کنید و دمای فر را روی 180 درجۀ سانتی گراد تنظیم کنید. شیرینیهای قطاب یزدی آماده شده را در سینی بچینید. روی شیرینیها با قلممو مقدار کمی شیر و روغن مایع بزنید و به مدت 20 دقیقه اجازه دهید تا شیرینیها پخته شوند.
نکات طلایی که در طرز تهیه قطاب
- برای تهیۀ خمیر این شیرینی میتوانید بهجای ماست از شیر استفاده کنید. مقدار شیر مورد استفاده باید به همان میزان ماست باشد.
- برای تهیۀ قطاب عسلی میتوانید بهجای شکر برای مواد میانی از عسل استفاده کنید.
- اگر میخواهید شیرینیهای خوشرنگتر و طلاییتر داشته باشید بهتر است هنگام سرخ کردن آنها را با قاشق در روغن بهصورت پیوسته بگردانید تا همۀ قسمتها بهطور یکنواخت سرخ شود.
- پس از آماده کردن خمیر اجازه ندهید در مجاورت هوا قرار بگیرد و بلافاصله روی آن را بپوشانید. مجاورت خمیر و هوا باعث کم پف شدن شیرینیها میشود.
- بهجای پودر بادام میتوانید از پودر مغزهای دیگر مانند گردو، پسته و خوراکیهای دیگر هم استفاده کنید.
- اگر مقدار بکینگ پودر را بیش از مقدار گفتهشده در این دستور اضافه کنید، شیرینیها بیشازحد معمول پف میکنند و هنگام سرخ کردن شکل آنها خراب میشود.
- اگر قطابهای توپی دوست دارید داشته باشید کافی است، پس از قرار دادن مواد روی خمیر آنها را با دست بهصورت گرد فرم دهید و سپس سرخ کنید.
- اگر قالب دایرهای با سایز مناسب برای شیرینی قطاب در دسترس ندارید، میتوانید با یک استکان روی خمیر را قالب بزنید.
- برای اینکه شیرینیهایتان عطر دلنشینی داشته باشد، میتوانید به مواد میانی این رسپی یک قاشق گلاب اضافه کنید.
جمعبندی
- از آنجایی که این شیرینی یکی از شیرینیهای اصیل و سنتی است، دستور تهیههای متفاوتی برای آن آورده شده است، اما ما بهترین و خوشمزهترین دستور تهیه قطاب را برایتان در این مطلب آماده کردهایم.
- اگر مواد اولیه و مراحل تهیۀ قطاب یزدی – قطاب روسی را طبق دستور گفتهشده اجرا کنید، عطر، طعم و کیفیت فوقالعاده را در شیرینیهای خود مشاهده خواهید کرد.
- بهتر است این شیرینی را مواد تازه تهیه کنید و در پذیرایی از مهمانان از آن استفاده کنید.
- این شیرینی در دستۀ شیرینیهای تر و خشک قرار دارد و به علت مواد مغزی که در آن استفاده میشود خواص زیادی دارد.
- این شیرینی سنتی را میتوانید بهعنوان میان وعده و دسر برای عزیزان و مهمانان خود سرو کنید.