انگل دمودکس جزء انگل‌هایی است که با ایجاد عارضه در پوست و موی سر و صورت برای فرد مبتلا ایجاد مشکل می‌کند. در اکثر موارد ممکن است مبتلایان با چندان علائم بالینی روبرو نشوند. البته در مواردی هم فرد دچار ریزش مو، خارش پوست و مو و جوش صورت می‌شود. جهت شناخت بیشتر این بیماری، علائم و راه‌های درمان دمودکس مایت پیشنهاد می‌کنیم در این بلاگ اسنپ مارکت همراه ما باشید.
انگل دمودکس چیست؟
دمودکس نوعی موجود میکروسکوپی هشت پاست که محل زندگی آن غدد چربی و فولیکول مو است. با توجه به تحقیقات انجام شده، مشخص شده است که این موجود از هزاران سال قبل در بدن انسان وجود داشته است. دمودکس‌ها موجوداتی با جثه بسیار ریز هستند که از سلول‌های مرده پوست تغذیه می‌کنند.
این انگل‌ها در همه قسمت‌های بدن انسان زندگی می‌کنند و در واقع در هر محلی که مویی روییده باشد می‌توان ردی از انگل دمودکس پوستی پیدا کرد. انواع انگل دمودکس در تاریکی هوا ظاهر می‌شوند و بعد از روشن شدن هوا استراحت آن‌ها شروع می‌شود.
تخم گذاری انگل دمودکس مایت، به فاصله ۱۲ ساعت بعد از جفت گیری روی پوست بدن انجام می‌شود. در هر مرحله تخم گذاری نیز چیزی در حدود ۵۰ تا ۶۰ تخم را در فولیکول پوست برجای می‌گذارد. طول عمر این انگل‌ها بین یک تا سه ماه متغیر است.
انواع انگل دمودکس
انگل دمودکس در دو نوع انگل دمودکس فولیکولاروم و دمودکس برویس وجود دارد. هرکدام از این انگل‌ها با علائم مختلفی بروز می‌کنند.
انگل دمودکس فولیکولاروم
دمودکس فولیکولاروم بر روی پوست ظاهر می‌شود و با وجود ناخوشایند بودن آن، مشکل جدی برای فرد به وجود نمی‌آید. از علائم دمودکس فولیکولاروم می‌توان به زبر شدن پوست، خارش و پوسته شدن پوست، وجود التهاب و جوش‌های عفونی، احساس سوزش در پوست و اگزما اشاره کرد.
این انگل‌ها از طریق تماس با فرد بیمار، قابل انتقال است. این بیماری از طریق نمونه برداری از پوست قابل تشخیص است و امکان ابتلا آن در افراد با بیماری‌های خاص مانند سرطان، ایدز، نقص سیستم ایمنی و مواردی از این قبیل بیشتر است.
انگل دمودکس برویس
دمودکس برویس یکی دیگر از انواع انگل دمودکس است که در نواحی دیگری از پوست بروز می‌کند. علائم این بیماری هم مانند نوع فولیکولاروم به صورت قرمزی، پوسته شدن پوست و التهابات پوستی و احساس سوزش بروز می‌کند. وجود این انگل در بدن باعث وخیم شدن بیماری‌های پوستی مانند اگزما و روزاسه می‌شود.
این انگل نیز از طریق تماس با فرد آلوده منتقل می‌شود و امکان انتقال آن در افراد سالمند بیشتر است.
دمودکس‌ها در کدام قسمت بدن ظاهر می‌شوند؟
انواع انگل دمودکس بر اساس نوعی که دارند، در قسمت‌های مختلف بدن ظاهر می‌شوند. به عنوان مثال انگل دمودکس برویس در قسمت‌های گردن و قفسه سینه ظاهر می‌شوند.
در صورتی که انگل دمودکس فولیکولاروم بیشتر در قسمت‌های پوست صورت، اطراف چشم، پلک‌ها و در نواحی انتهای مژه‌ها ظاهر می‌شوند.
علائم دمودکس
با توجه به مطالبی که گفته شد، اکثر مبتلایان به انواع انگل دمودکس، علائم بالینی بارز و آزاردهنده ای ندارند. با این وجود ممکن است در برخی از افراد به صورت علائمی مانند ریزش و خارش مو، التهابات پوستی، آکنه، چین و چروک در پوست، پیری زودرس پوست، کم پشت شدن مو و خارش و سوزش پوست بروز کند.
البته نوع علائم با توجه به نوع انگل و شدت آن در افراد مختلف متفاوت است. به عنوان مثال بر اساس شدت آن در برخی از مبتلایان به صورت قرمزی بیش از حد پوست، کاهش آستانه تحریک پذیری، تغییر رنگ پوست در قسمت‌های آلوده به انگل، ضخیم شدن پوست و پلک‌ها همراه است.
راه‌های انتقال دمودکس
درست است که افراد با این انگل متولد نمی‌شوند اما انگل دمودکس مایت از جمله انگل‌های شایعی است که در بدن هر فرد ممکن است وجود داشته باشد. این انگل از افراد آلوده به بدن افراد سالم منتقل می‌شود.
در واقع راه انتقال آن از طریق تماس مستقیم با قسمت آلوده است. بعد از انتقال انگل بنا بر عوامل مختلفی مانند ضعف سیستم ایمنی، تعداد مایت‌ها افزایش پیدا می‌کند.
از مهم ترین راه‌های انتقال می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- استفاده کردن از وسایل شخصی دیگران مانند برس، حوله، لباس، لوازم آرایش و مواردی از این قبیل
- استفاده از اماکن عمومی آلوده مانند آرایشگاه، باشگاه، استخر و مانند آن
- سرد مزاجی همراه با ضعف سیستم ایمنی مؤثر در افزایش انگل‌های منتقل شده
روش تشخیص
تشخیص انگل دمودکس مایت در بدن تا زمانی که علائم و عوارض خاصی برای فرد ایجاد نکند، چندان لازم و ضروری نیست. جهت تشخیص این بیماری، پزشک متخصص ابتدا در مورد علائم و نشانه‌های وجود این انگل در بدن سؤالاتی از بیمار می‌پرسد. در نهایت بعد از بررسی علائم در صورت وجود تعداد زیاد انگل در فولیکول‌های مو، تشخیص احتمال ابتلا به دمودکس فولیکولاروم داده می‌شود.
تشخیص قطعی این بیماری از طریق انجام تست دمودکس پوستی انجام می‌شود. به این صورت که با نمونه گیری از پوست در زیر میکروسکوپ حضور انگل در بدن مورد بررسی قرار می‌گیرد.
روش انجام تست دمودکس
همان طور که گفته شد انواع انگل دمودکس قسمت‌های مختلفی از پوست بدن و مو را درگیر می‌کنند. از آنجایی که این انگل‌ها موجودات ذره بینی ریزی هستند که با چشم غیر مسلح قابل دیدن نیستند؛ بنابراین جهت تشخیص آن نیاز است از میکروسکوپ استفاده کرد.
در واقع در این تست، نمونه کوچکی از پوست یا مو قسمت آلوده برداشته می‌شود و جهت بررسی به آزمایشگاه‌های بالینی مجهز به دستگاه‌های میکروسکوپ پیشرفته فرستاده می‌شود.
شرایط انجام تست دمودکس
برای انجام تست دمودکس مایت، نیاز به برقراری یک سری شرایط است.
- اجتناب از شستن سر و گردن با مواد شوینده، ۴۸ ساعت قبل از انجام تست
- خودداری از مصرف آنتی بیوتیک‌های خوراکی و موضعی، حدود ۷۲ ساعت تا یک هفته قبل از انجام تست
- انجام تست در حدود یک هفته تا ۱۰ روز بعد از پاک سازی پوست
- استفاده نکردن از لوازم آرایش در روز انجام تست
درمان انگل دمودکس
بعد از تشخیص انگل دمودکس پوستی توسط پزشک، نیاز به درمان این بیماری است. جهت درمان این بیماری می‌توان از دو روش درمان دارویی و درمان خانگی استفاده کرد.
درمان انگل دمودکس از طریق روش‌های خانگی
جهت درمان قطعی انواع انگل دمودکس، روش درمان دارویی توسط پزشک توصیه می‌شود. اما گاهی اوقات با استفاده از روش‌های خانگی تا حدودی می‌توان جلوی پیشرفت انگل‌های دمودکس را گرفت.
- استحمام ملایم روزانه جهت کاهش چربی پوست که انگل‌ها از آن تغذیه می‌کنند.
- شستن موها و مژه‌ها با استفاده از یک شامپوی ملایم مؤثر خواهد بود.
- استفاده از پاک کننده غیرصابونی، دو بار در روز تا مانع از رشد انگل‌ها شود.
- انجام لایه برداری مداوم پوست برای از بین بردن سلول‌های مرده و سیبوم موجود در آن توصیه می‌شود.
- بعد از ورزش یا قرار گرفتن در معرض آفتاب، دوش گرفتن مفید خواهد بود.
- تا حد امکان از لوسیون‌ها و ضدآفتاب‌های چرب و روغنی پرهیز شود.
درمان دمودکس با استفاده از روش‌های دارویی
در شرایطی که رعایت درمان‌های خانگی در جهت کاهش علائم انگل دمودکس مایت عمل نکند، نیاز است از طریق درمان‌های دارویی و پزشکی اقدام کنید. استفاده از انواع داروهای شیمیایی جهت درمان این انگل به کار می‌رود.
پزشک متخصص ممکن است از داروهای پیشنهادی زیر جهت درمان این انگل استفاده کند.
- مواد و داروهای شیمیایی تشکیل شده از گوگرد
- کروتامیتون
- مترونیدازول
- کرم بنزیل بنزیل
- سولفید سلنیوم
- و کرم‌های متشکل از اسید سالیسیلیک
دوره درمان دمودکس چقدر است؟
در حالت کلی نمی‌توان زمان دقیق و معینی را برای درمان انگل دمودکس بیان کرد. چرا که درمان این انگل به عوامل مختلفی مانند میزان پیشرفت آن و نحوه درست استفاده از محصولات ضد انگل دمودکس مایت بستگی دارد.
به عنوان یک زمان تقریبی می‌توان دوره درمان دمودکس را بین ۳ الی ۴ ماه در نظر گرفت. هرچند که درمان عارضه‌های پوستی ناشی از این انگل به دوره درمان طولانی تری نیاز دارد.
آیا شستشو دمودکس را از بین می‌برد؟
افراد مبتلا به انگل دمودکس مایت ممکن است احساس کنند با شستشو مداوم قسمت‌های آلوده، می‌توان انگل را از بین برد. در صورتی که برخلاف تصور بسیاری از مبتلایان، شستشوی زیاد و مداوم، راه مناسبی جهت رهایی از شر انگل‌ها نیست. خوب است بدانید که شستشو نه تنها انگل را از بین نمی‌برد بلکه باعث آسیب رسیدن به پوست، ریزش مو و افزایش چشمگیر مایت‌ها خواهد بود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
درمان انگل دمودکس در افراد مختلف با علائم متفاوت یکسان نیست. برای درمان این انگل روش‌های مختلف خانگی و دارویی وجود دارد که در بخش بالاتر به آن اشاره شد. با این وجود در شرایطی که انگل نسبت به درمان‌های خانگی و دارویی هیچ واکنشی نشان نداد و روز به روز پیشرفت کرد، بهتر است فرد بیمار هرچه زودتر به پزشک مراجعه کند. افراد با سیستم ایمنی ضعیف و مبتلایان دارای عارضه‌های پوستی با علائم قرمزی و خارش بیش از حد پوست و پوسته پوسته شدن بهتر است در اولین موقعیت به پزشک مراجعه کنند.
جمع بندی
دمودکس نوعی انگل است که در فولیکول مو و سلول‌های مرده پوست زندگی می‌کند و از سیبوم و چربی‌های به جا مانده بر سطح پوست تغذیه می‌کند. انواع انگل دمودکس در بدن افراد با علائم مختلفی بروز می‌کند. وجود این انگل در بدن، در اکثر موارد بدون ایجاد آسیب جدی به بدن است. اما در شرایطی ممکن است با بروز علائم آزاردهنده ای همراه باشد که بهتر است فرد مبتلا هرچه زودتر در جهت تشخیص قطعی و درمان آن اقدام کند.
در این مقاله از اسنپ مارکت به بیان علائم این بیماری، انواع آن و روش‌های درمان انگل دمودکس مایت پرداختیم. امیدواریم مورد توجه شما واقع شود.