ممکن است بپرسید: «دیابت بارداری چیست؟» این عارضه یک وضعیت موقتی است که می‌تواند در دوران بارداری رخ دهد. اگر دیابت بارداری دارید، به این معنی است که سطح قند خون شما در دوران بارداری بالاتر از حد طبیعی است. براساس گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری، دیابت بارداری تقریباً 2 تا 10 درصد از بارداری‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
اگر فردی دیابت بارداری دارد، مهم است که به سرعت تحت درمان قرار بگیرد زیرا این عارضه می‌تواند برای سلامتی مادر و نوزادش مشکلاتی ایجاد کند. علل دیابت بارداری به طور کامل شناخته نشده‌اند و نمی‌توان به طور کامل از آن پیشگیری کرد. اما زنان باردار می‌توانند خطر ابتلا به آن را کاهش دهند. در این بررسی به طور کامل در مورد دیابت بارداری صحبت می‌کنیم. همچنین، این امکان را دارید از وبسایت یا اپلیکشن «اسنپ مارکت!» به خرید انواع محصولات مربوط به زنان باردار اقدام کنید.
عوامل خطر دیابت بارداری چیست؟
اکنون با علم به این که دیابت بارداری چیست، می‌توانیم عوامل مختلفی که احتمال دیابت بارداری را افزایش می‌دهد، بررسی کنیم. این عوامل شامل موارد زیر می‌شوند:
- بالای 25 سال بودن
- اضافه وزن داشتن
- داشتن یک خویشاوند نزدیک مبتلا به دیابت نوع 2
- داشتن شرایطی مانند سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) و اختلال پوستی آکانتوز نیگریکانس که باعث مقاومت به انسولین می‌شود
- داشتن فشار خون بالا قبل از بارداری
- ابتلا به دیابت بارداری در بارداری قبلی
- افزایش وزن زیاد در دوران بارداری فعلی یا قبلی
- مصرف گلوکوکورتیکوئیدها
- چند قلو باردار بودن، مثل دوقلو یا سه قلو
برخی از گروه‌های قومی نیز در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به دیابت بارداری هستند که عبارتند از:
- آفریقایی – آمریکایی‌ها
- آسیایی – آمریکایی‌ها
- اسپانیایی‌ها
- امریکایی‌های اصیل
- ساکنان جزایر اقیانوس آرام
علائم دیابت بارداری چیست؟
به طور کلی، هیچ علامت قابل توجهی از دیابت بارداری را تجربه نخواهید کرد. برخی از زنان ممکن است علائم دیابت بارداری خفیفی زیر را داشته باشند:
- خستگی
- تشنگی بیش از حد
- افزایش و تکرر ادرار
- خرناس
- افزایش وزن
با این حال، دیابت بارداری می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های دیگری را افزایش دهد. یکی از جدی‌ترین آنها «پره اکلامپسی» است که باعث فشار خون بالا می‌شود و در صورت عدم درمان سریع می‌تواند کشنده باشد. دیابت بارداری همچنین با ماکروزومی همراه است، وضعیتی که در آن کودک شما بیش از حد بزرگ می‌شود. ماکروزومی با خطر بیشتری برای زایمان سزارین اورژانسی همراه است. دیابت بارداری همچنین می‌تواند منجر به پایین آمدن گلوکز خون نوزاد در بدو تولد شود. اگر دیابت بارداری که به خوبی کنترل نشده باشند، کودک شما در معرض خطر بیشتری برای مرده زایی قرار دارد.
روش‌های تشخیص دیابت بارداری چیست؟
از آنجایی که دیابت بارداری به طور معمول هیچ علامتی ندارد، با آزمایش خون تشخیص داده می‌شود. پزشک آزمایش غربالگری دیابت بارداری را در سه ماهه دوم زنان باردار تجویز می‌کند. اگر عوامل خطر خاصی داشته باشند، ممکن است آزمایش را زودتر در سه ماهه اول انجام دهند. غربالگری را می‌توان به یکی از دو روش انجام داد.
- اولین آزمایش، تست چالش گلوکز (GCT) نام دارد.
- خانم باردار در طول آزمایش، یک محلول حاوی قند می‌نوشد و یک ساعت بعد خون گیری می‌کند.
- برای این آزمایش لازم نیست ناشتا باشد.
- اگر سطح قند بالا باشد، باید یک آزمایش گلوکز سه ساعته انجام دهد.
- گزینه دوم، تست تحمل گلوکز (OGTT) است.
- در طول این آزمایش، او باید ناشتا باشد و خون گیری کند.
- سپس یک محلول شیرین می‌نوشد و یک ساعت و دو ساعت بعد قند خون خود را چک می‌کند.
- اگر نتیجه یکی از دو مورد بالا باشد، دیابت بارداری برای او تشخیص داده می‌شود.
روش درمان دیابت بارداری چیست؟
بسیاری از زنان می‌توانند دیابت بارداری را از طریق رژیم غذایی و ورزش مدیریت کنند که این موارد می‌تواند در کنترل سطح قند خون بسیار موثر باشد. خانم‌ها در دوره بارداری باید توجه ویژه‌ای به میزان کربوهیدرات دریافتی و اندازه سهم خود داشته باشند. همچنین مهم است که از خوردن و نوشیدن برخی مواد از جمله الکل، غذاهای فرآوری شده و نشاسته مانند سیب زمینی سفید و برنج سفید خودداری کنند. پزشک برنامه غذایی و برنامه ورزشی توصیه خواهد کرد. ورزش‌هایی که در دوران بارداری ایمن هستند عبارتند از:
- پیلاتس
- یوگا
- پیاده روی
- شنا کردن
- تمرین با وزنه
- دویدن
همچنین باید سطح قند خون خود را کنترل کرده تا مطمئن شد که سطح گلوکز خیلی بالا نیست. اگر رژیم غذایی و ورزش به تنهایی مؤثر نیستند، ممکن است نیاز به مصرف انسولین نیز داشته باشد.
روش‌های کاهش خطر ابتلا به دیابت بارداری چیست؟
بهترین راه برای کاهش خطر ابتلا به دیابت بارداری چیست؟ بهترین راهکار این است که سالم بمانید و بدن خود را برای بارداری آماده کنید. اگر اضافه وزن دارید، اقدامات زیر را برای آمادگی برای بارداری انجام دهید:
- برای بهبود رژیم غذایی خود تلاش کنید و غذاهای سالم بخورید.
- یک برنامه ورزشی منظم ایجاد کنید.
- کاهش وزن را در نظر بگیرید.
- با پزشک خود در مورد بهترین راه برای کاهش وزن صحبت کنید.
- زیرا حتی چند کیلوگرم نیز می‌تواند در میزان خطر ابتلا به دیابت بارداری تفاوت ایجاد کند.
- یک رژیم غذایی سالم مترکز بر سبزیجات، میوه‌ها و غلات کامل را پیگیری کنید.
- اگر تحرک زیادی ندارید، باید حداقل سه بار در هفته روی فعالیت ورزشی منظم کار کنید.
- در هر جلسه ورزشی حداقل 30 دقیقه به طور متوسط ورزش کنید.
هنگامی که باردار شدید، سعی نکنید وزن خود را کاهش دهید، مگر اینکه پزشک شما کاهش وزن را توصیه کند. اگر در دوران بارداری قبلی خود دیابت بارداری داشته‌اید و قصد دارید دوباره باردار شوید، به پزشک خود اطلاع دهید. پزشک غربالگری زودهنگام را برای شناسایی عوامل خطر شما و اطمینان از داشتن بارداری سالم انجام می‌دهد.
ارتباطی بین انسولین و دیابت بارداری چیست
همه انواع دیابت بارداری با هورمون انسولین مرتبط هستند. انسولین ناکافی یا استفاده ناکارآمد از انسولین توسط سلول‌های بدن منجر به افزایش سطح گلوکز در خون می‌شود. با افزایش وزن، بدن شما از انسولین به طور مؤثر کمتری استفاده می‌کند، بنابراین برای تنظیم قند خون شما نیاز به تولید بیشتر دارد.
علاوه بر این، زمانی که باردار هستید، جفت شما هورمون‌های مسدود کننده انسولین را تولید می‌کند. این کار باعث می‌شود قند بعد از غذا برای مدت طولانی‌تری در خون شما بماند. کودک‌تان مواد مغذی را از خون شما دریافت می‌کند، بنابراین در دوران بارداری مفید است که مواد مغذی مدت بیشتری در خون شما باشند تا کودک بتواند به آنها دسترسی داشته باشد. سطح معینی از مقاومت به انسولین در دوران بارداری طبیعی است.
سطح گلوکز خون شما ممکن است به دلایل زیر در دوران بارداری بالا برود:
- قبل از باردار شدن به انسولین مقاوم بودید.
- سطح گلوکز خون شما قبل از بارداری بالا بود.
- شرایطی دارید که شما را در معرض خطر بیشتری برای مقاوم شدن به انسولین قرار می‌دهد.
اگر سطح گلوکز شما بیش از حد بالا باشد، دیابت بارداری برای شما تشخیص داده می‌شود.
بازه زمانی بررسی سطح قند خون چگونه است؟
پزشک سطح قند خون شما را در بقیه دوران بارداری به طور منظم آزمایش می‌کند و شما باید سطح قند خون خود را روزانه در خانه آزمایش کنید. برای انجام این کار، از یک سوزن کوچک برای گرفتن نمونه خون از انگشت خود استفاده می‌کنید . سپس نمونه خون را روی نوار آزمایشی در دستگاه اندازه گیری قند خون قرار دهید.
پزشک به شما خواهد گفت که چه محدوده عددی را باید جستجو کنید. اگر گلوکز شما خیلی بالاست، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید. علاوه بر آزمایش در خانه، اگر دیابت بارداری دارید، بیشتر به پزشک مراجعه خواهید کرد. پزشک شما احتمالاً می‌خواهد سطح گلوکزتان را هر ماه یک بار در مطب آزمایش کند تا بررسی‌های لازم را انجام دهد.
تأثیر دیابت بارداری بر بارداری چگونه است؟
ممکن است سونوگرافی‌های مکرر برای نظارت بر رشد کودک خود انجام دهید. پزشک شما شاید آزمایشی انجام خواهد داد تا مطمئن شود ضربان قلب کودک شما زمانی که فعال است، افزایش می‌یابد. اگر زایمان در تاریخ از قبل پیش بینی شده شروع نشود، ممکن است پزشک‌تان القاء را توصیه کند. به این دلیل که زایمان پس از موعد در هنگام ابتلا به دیابت بارداری می‌تواند خطرات بعدی به همراه داشته باشد.
چشم انداز دیابت بارداری
دیابت بارداری معمولاً پس از زایمان خود به خود از بین می‌رود. پزشک 6 تا 12 هفته پس از زایمان سطح قند خون شما را آزمایش می‌کند تا مطمئن شود که سطح قند خون شما به حالت عادی باز می‌گردد. اگر سطح قند خود به حالت اول باز نگردد، ممکن است دیابت نوع 2 داشته باشید.
حتی اگر پس از تولد نوزاد، قند خون شما به حالت عادی برگردد، دیابت بارداری شما را در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به دیابت نوع 2 در آینده قرار می‌دهد. برای اطمینان از طبیعی بودن سطح گلوکز خون باید هر 3 سال یک بار آزمایش بدهید. اگر دیابت بارداری داشتید، کودک شما نیز در سنین بالاتر در معرض خطر اضافه وزن یا ابتلا به دیابت نوع 2 است. شما می‌توانید این خطر را با موارد زیر کاهش دهید:
- به کودک خود شیر بدهید.
- عادات غذایی سالم را از سنین پایین به کودک خود آموزش دهید.
- کودک خود را تشویق کنید تا در طول زندگی فعالیت بدنی داشته باشد.
کلام آخر
مصرف غذاهای شیرین خطر ابتلا به دیابت بارداری را افزایش نمی‌دهد. اگر دیابت بارداری برای شما تشخیص داده شد، مدیریت مصرف کربوهیدرات برای مدیریت بهترین سطح قند خون بسیار مهم است. این مهم شامل مدیریت مصرف غذاهای شیرین نیز می‌شود. برخی از این غذاها مانند نوشابه و آبمیوه، سریع تر از سایر غذاهای کربوهیدراتی که فیبر دارند، هضم می‌شوند و ممکن است سطح قند خون را افزایش دهند، به خصوص اگر به تنهایی مصرف شوند. در صورت تشخیص دیابت بارداری با یک متخصص تغذیه ملاقات کنید تا مطمئن شوید که رژیم غذایی خود را به درستی مدیریت می‌کنید. همچنین، می‌توانید از وب سایت یا اپلیکیشن «اسنپ مارکت!» به خرید انواع محصولات مربوط به زنان باردار اقدام کنید.