کم خونی از بیماری‌های شایع در سطح جامعه است که خیلی از افراد به صورت ارثی به آن مبتلا هستند. تغذیه نامناسب نیز یکی دیگر از دلایل ابتلا به آنمی یا کم خونی است. کم خونی یعنی کم شدن میزان سطح هموگلوبین که پیامد آن کم شدن گلبول‌های قرمز و در نتیجه اختلال در تبادل اکسیژن خواهد بود. پس از پیامدهای اصلی کم خونی و آنمی می‌توان به کم شدن سطح انرژی در بدن اشاره کرد.
همانطور که گفتیم تغذیه نامناسب از عوامل ابتلا به کم خونی است. اما فقر آهن از شایع ترین عواملی است که به عنوان کم خونی شناخته می‌شود. در این مطلب قصد داریم تا به معرفی بهترین مواد غذایی برای کم خونی بپردازیم.
بهترین مواد غذایی برای کم خونی
کمبود آهن از مهم ترین عوامل کم خونی و آنمی در افراد است. بنابراین مصرف مواد غذایی که منبعی سرشار از آهن هستند برای بهبود کم خونی در افراد امری حیاتی است. البته صرفا کمبود آهن باعث کم خونی نمی‌شود. کمبود ویتامین B12، اسید فولیک، ویتامین‌های گروهB و ویتامین C نیز از علل کم خونی است. برای بهبود کم خونی اصلاح برنامه غذایی اولین کاری است که هر فرد مبتلا به کم خونی باید انجام دهد. برنامه غذایی باید شامل منابعی سرشار از آهن و ویتامین‌های ضروری برای بهبود کم خونی باشد. آهنی که در گوشت قرمز، غذاهای دریایی و گوشت پرندگان وجود دارد بسیار سریع تر از آهن موجود در غذاهای گیاهی جذب می‌شود.
غذاهای گیاهی و سبزیجات
میزان جذب آهن در سبزیجات به نسبت پایین تر از گوشت قرمز است. اما به این معنی نیست که منبع آهن نباشند. سبزیجات برگ دار و تیره رنگ یکی از بهترین منابع برای دریافت آهن در سبزیجات هستند. برای مثال اسفناج، شلغم، کلم سبز و برگ چغندر از سبزیجاتی هستند که منبعی سرشار از آهن هستند. برای دوری از کم خونی باید در رژیم غذایی خود فولیک اسید را نیز جای دهید. کلم سبز، برگ چغندر، مرکبات، حبوبات و غلات نیز منابع بسیار خوبی برای دریافت فولیک اسید مورد نیاز بدن هستند.
میوه‌ها نیز می‌توانند از منابعی باشند که به روند بهبودی افراد مبتلا به آنمی کمک می‌کنند. میوه‌هایی نظیر پرتقال، فلفل قرمز و توت فرنگی دارای ویتامین C هستند. همانطور که اشاره شد ویتامین C از منابعی است که برای درمان کم خونی و جلوگیری از آن بسیار مفید خواهد بود. البته باید توجه داشته باشید که مصرف هیچ کدام یک از میوه‌ها و سبزیجات به تنهایی نمی‌تواند کارساز باشد. بنابراین باید مصرف سبزیحات به همراه میوه‌ها و گوشت باشد.
گوشت قرمز
به طور کلی گوشت، گوشت قرمز و گوشت سفید، در بین بهترین مواد غذایی برای کم خونی هستند. اما در گوشت قرمز میزان جذب آهن بیشتر از گوشت سفید است. منظور از گوشت قرمز مثلا گوشت گوسفند بوده و منظور از گوشت سفید گوشت مرغ است. مصرف گوشت نیز به تنهایی کافی نیست بلکه مصرف گوشت با سبزیجات و میوه به روند جذب بیشتر آهن کمک خواهد کرد.
جگر
قطع به یقین زیاد این توصیه را شنیدید که برای کم خونی جگر و دل و قلوه بخورید. باید گفت که جگر، دل و قلوه از خوراکی های مخصوص افراد کم خون است. جگر منبع سرشار آهن و فولیک اسید بوده که به میزان بالایی برای درمان کم خونی کمک می‌کند.
غذاهای دریایی
میگو و انواع ماهی‌ها از غذاهای پر طرفدار دریایی هستند که آهن دارند و در سفره‌های ایرانی نیز یافت می‌شوند. ماهی تن و ماهی سالمون دو نوع از بهترین مواد غذایی برای افراد کم خون هستند.
میوه‌ها و تنقلات مقوی و مناسب برای افراد کم خون
در بین حبوبات، لوبیا قرمز، سویا، لوبیا چیتی و چشم بلبلی، نخود و نخود فرنگی از خوراکی های مخصوص افراد کم خون هستند. همچنین این حبوبات برای افراد گیاه خوار که به دلیل مصرف نکردن گوشت از کمبود آهن در رژیم غذایی خود رنج می‌برند، بسیار مناسب خواهد بود. در بین تنقلات و آجیل، مصرف روزانه مویز، پسته، بادام هندی و تخم کدو برای جذب آهن بیشتر کارساز خواهد بود. اما میوه‌ها یکی از سهم‌های اصلی جذب ویتامین و آهن برای درمان کم خونی را بازی می‌کنند. میوه‌های مناسب برای درمان کم خونی به شرح زیر هستند:
- انار
- پرتغال
- سیب
- موز
- آلو
- خرمالو
- گیلاس
- هلو
- انبه
- طالبی
- انجیر
انار و پرتغال هر دو از میوه‌هایی هستند که به عنوان منبعی از ویتامین C شناخته می‌شوند. انار همچنین غنی از ویتامین‌های E و A نیز است. در بین میوه‌ها مصرف روزانه سیب باعث سم زدایی بدن و جذب بیشتر آهن می‌شود. هلو و آلو خشک باعث افزایش میزان آهن در بدن می‌شوند. هلو همچنین علاوه بر ویتامین و آهن بالا باعث کاهش وزن در افراد نیز خواهد شد.
درمان کم خونی با صبحانه مقوی
صبحانه از مهم ترین وعده‌های غذایی در روز است. بعد از مدت زیادی که در خواب بوده اید بدن آماده پذیرایی از دریافتی بدن است. برای داشتن یک صبحانه مقوی و موثر می‌توانید موارد زیر را در برنامه غذایی خود جای دهید.
- شیره انگور: شیره انگور دارای ویتامین‌های A,B,C است. شیره انگور یک ماده شیرین و مغذی است که انرژی زیادی دارد. بنابراین برای وعده صبحانه می‌تواند بسیار مفید باشد.
- حلوا ارده: حلوا ارده تهیه شده از دانه‌های کنجد است که منبعی سرشار از آهن است. بنابراین مصرف حلوا ارده می‌تواند برای افراد کم خون مناسب باشد.
جمع بندی
کم خونی یک بیماری بسیار شایع در افراد است که گاهی این بیماری ژنتیکی است. اما گاهی علت آن یک رژیم غذایی نادرست بوده و با تهیه یک رژیم عذایی مناسب قابل درمان خواهد بود. این بیماری، بیماری نیست که سرسری از آن عبور کنید. زیرا در طول روز اثرات آن نمودار شده و باعث افت انرژی در شما می‌شود. بهترین مواد غذایی برای افراد کم خون مصرف مرتب گوشت قرمز، سبزیجات، حبوبات، میوه و جگر است.
مصرف درست مواد غذایی و همراه با یکدیگر راهی کارساز برای جلوگیری از ابتلا به بیماری کم خونی است. بنابراین با یک رژیم غذایی مناسب، میان وعده‌های سالم و صبحانه‌ای مقوی می‌توان باعث پیشگیری از ابتلا به این بیماری شد.