شیر برنج، دسری مقوی و لذیذ است که به دو صورت گرم و سرد سِرو می‌شود و می‌توان آن را در زمرهٔ غذاهای کامل برشمرد. زیرا ترکیباتی چون انواع پروتئین، ویتامین (بالاخص خانواده ویتامین B) و مواد معدنی را در خود نهفته دارد. در اغلب كشورها از این غذای خوش‌طعم با نام فرنگی «پودینگ برنج» یاد می‌شود و دوست‌داران بی‌شماری در سراسر جهان دارد. تاکنون هیچ منبع معتبری بطور دقیق، مبدأ پیدایش رسپی شیر برنج را اعلام نکرده‌است اما گمانه‌زنی‌ها نشان می‌دهد؛ طرز تهیه شیر برنج از کشورهای آسیایی به قاره‌های دیگر سفر کرده و دچار گوناگونی شده‌است. جنوب شرقی آسیا را میعادگاه طعم‌های عجیب شیر برنج می‌دانند زیرا رسپی پودینگ برنج در این کشورها کاملا انحصاری است.
شیر برنج سنتی کشور چین بنام «Ba Bao» با شربت قند، آجیل و میوه، لوبیا قرمز و گوشت برای مراسم سال نو تهیه می‌شود. در اندوزی شیر برنج سیاه طبخ و سِرو می‌شود. در فیلیپین و تایلند نیز «پودینگ برنج شکلاتی و موزی» هواداران زیادی دارد. حال آنکه، دستور پخت شیر برنج «پرتقالی» در کشور اسپانیا بسیار مرسوم است و به آمریکای جنوبی نیز سفر کرده‌است. بطور کلی باید دانست پایهٔ مشترک کلیهٔ دستورهای پخت شیر برنج شامل «برنج پخته شده و چسبناک، شیر و شکر» است که باتوجه به سنت‌ها و ذائقه مردم مناطق مختلف جغرافیایی، موارد دیگری نیز به آن افزوده می‌شود تا آشپزی در اقلیم‌های مختلف به تکامل برسد. با ما همراه باشید با اولین و ساده‌ترین دستور پخت شیر برنج که پایهٔ تمامی رسپی‌های دنیا محسوب می‌شود. در این مقاله از بلاگ اسنپ مارکت با ما همراه باشید.
طرز تهیه شیر برنج ساده ایرانی
شیر برنج ساده ایرانی به شیربا نیز شهرت دارد و طرز تهیهٔ آن بسیار آسان است.گفتنی است مواد اولیه زیر مناسب تعداد 2 نفر و زمان لازم برای پخت، حداقل 90 دقیقه در نظر گرفته شده‌است.
مواد اولیه
- برنج 1 پیمانه
- شیر 1 لیتر
- شکر ½ پیمانه
- گلاب 1 قاشق غذاخوری
- پودر هل 1 قاشق چای‌خوری
خرید مواد اولیه این دستور پخت از اسنپ مارکت
- برنج مرغوب ایرانی را به مدت حداقل 2 ساعت بخیسانید.
- سپس برنج را روی حرارات ملایم قرار داده تا آب آن به آرامی خشک و برنج چسبناک شود.
- شیر را به برنج افزوده و اجازه دهید مواد با هم پخته شوند. تا زمانی که شیر برنج به لعاب مناسب برسد.
- سپس شکر و پودر هل را به شیر برنجی که به غلظت کافی رسیده‌است، بیافزایید.
- در صورتی که مطمئن هستید زمان لازم پخت شیر برنج سپری شده‌است؛ ظرف را از روی شعله برداشته و گلاب را به شیر برنج اضافه کنید و مواد را در حالی که داغ است، به ظرف دیگری منتقل کنید.
- در کشور ما استفاده از ادویه‌هایی چون دارچین، زنجبیل، جوز هندی یا طعم‌دهنده‌هایی چون شیرهٔ انگور و خرما یا پودر پسته، گردو، بادام درختی و نارگیل برای تزئین شیر برنج مرسوم است اما پودینگ برنجی که در اغلب رستوران و هتل‌های اروپا و آمریکا سِرو می‌شود؛ در واقع همان شیر برنجی است که با انواع مربا یا مارمالات، سس‌های میوه‌ای و شکلاتی، کشمش و انواع مغزهای آجیل و برش‌های کوچک میوه تزئین شده‌است! بنابراین می‌توانید برای زیباتر کردن ظاهر شیر برنج از کلیه مواد معرفی شدهٔ فوق، استفاده کنید.
حتما بخوانید: راه‌های تشخیص برنج مرغوب و نا مرغوب
طرز تهیه شیر برنج خامه‌ای انگلیسی
دستورالعمل‌های اولیهٔ پودینگ برنج در ابتدا «وایت‌پات» نامیده می‌شد که استفاده از آن بسیار آسان و در کشورهای انگلستان و ایرلند مرسوم بود. اما به دلیل طعم فوق‌العادهٔ خامه، مقبول ذائقهٔ سخت‌پسند آمریکایی‌ها نیز واقع شد و مدتی بعد، شیر برنج خامه‌ای به منوی رستوران‌ها و هتل‌های آمریکا افزوده شد. حال اگر از تجربهٔ طعم‌های جدید و خاص هراسی ندارید یا تمایل دارید شمایل لوکس‌تری از شیر برنج را تهیه و مزه کنید؟ کافیست دستور پخت شیر برنج خامه‌ای یا همان «شیر برنج انگلیسی» را دنبال کرده و به ذائقه خود تنوع ببخشید.
مواد اولیهٔ زیر برای تهیه شیر برنج انگلیسی (شیر برنج خامه‌ای) به تعداد 2 نفر و زمان لازم برای پخت، حداقل 90 دقیقه در نظر گرفته شده‌است.
- برنج دانه کوتاه 1 پیمانه
- شیر 1 لیتر
- خامه ½ پیمانه (در صورت تمایل 1 پیمانه)
- شکر ½ پیمانه
- شیر و برنج را روی حرارت ملایم قرار دهید تا به آرامی پخته شود.
- پس از آنکه مواد به غلظت مناسب رسید، شکر را افزوده و اجازه دهید شیر برنج دَم بکشد.
- پس از اینکه شیر برنج به غلظت کافی رسید، خامه را به مواد اضافه کنید و کامل هم بزنید، تا بافت شیر برنج یک‌دست شود.
- پس از اینکه مواد کمی سرد شد آن را به ظرفی دیگر منتقل کرده و با ادویه‌ها، قطعات میوه، خشکبار (انواع آجیل دلخواه) شیر برنج اروپایی خود را تزئین کنید.
- در نظر داشته باشید پخت شیر برنج کار سختی نیست به شرط آنکه تمامی مراحل فوق و نکات زیر را به درستی انجام دهید.
حتما بخوانید: برنج قهوه ای چیست؟
فوت‌های کوزه‌گری عالی شدن شیر برنج
- برای ممانعت از سرریز شدن مواد، حتما روی ظرف، درب و یک قاشق چوبی درون ظرف قرار دهید.
- کوچکترین شعله گاز را برای دَم کردن شیر برنج انتخاب کنید چراکه نباید به نقطه جوش برسد.
- مدت زمان لازم برای دَم کردن شیر برنج حداکثر 15 دقیقه است.
- استفاده از شعله پخش‌کن در تمامی مراحل الزامی است.
- از آنجائیکه طبع این دسر، سرد است لذا برای کاهش سردی بدن از ادویه‌های گرمی چون هل، زنجبیل، دارچین یا پودر پسته و گردو برای تزئین استفاده می‌شود.
- همچنین با افزودن انواع شیرین‌كننده‌های گرم مانند شيره انگور، خرما و شهد افرا، می‌توانید میزان شیرینی شیر برنج را بهنگام سِرو تغییر دهید.
حتما بخوانید: فواید و خواص برنج قهوه‌ای
جدول ارزش غذایی شیر برنج
| نام ویتامین | مقدار در 100 گرم | نام ویتامین | مقدار در 100 گرم |
| ویتامین A | 27.33 میکروگرم | تیامین (B1) | 0.05 میلی گرم |
| ویتامین D | 0.00 میکروگرم | ریبوفلاوین (B2) | 0.19 میلی گرم |
| ویتامین E | 0.03 میلی گرم | نیاسین (B3) | 0.23 میلی گرم |
| ویتامین K | 0.20 میکروگرم | کولین (B4) | 16.01میلی گرم |
| ویتامین C | 0.24 میلی گرم | پانتوتنیک اسید (B5) | 0.49 میلی گرم |
| ویتامین B6 | 0.05 میلی گرم | فولات (B9) | 5.57میکروگرم |
| ویتامین B12 | 0.52 میلی گرم | روی | 0.63 میلی گرم |
| کلسیم | 118.88 میلی گرم | مس | 0.02 میلی گرم |
| آهن | 0.11 میلی گرم | منگنز | 0.20 میلی گرم |
| منیزیم | 15.64 میلی گرم | سلنیم | 2.44 میکروگرم |
| فسفر | 102.85 میلی گرم | پتاسیم | 148.74 میلی گرم |
| سدیم | 45.91 میلی گرم | کالری موجود در 100 گرم شیر برنج معادل 111 کالری است. | |
کلام آخر
شیر برنج بعنوان یک غذای راحت پَز و خوشمزه برای رسیدن به دنیای مدرن و ثبت لحظات جذاب، مسیر سختی در طول تاریخ طی کرده‌است! ردپای این تلاش مُصرانه را می‌توان در نمونه‌های فرهنگی-هنری زیر یافت:
در متون مقدس بودایی آمده است که آخرین وعده غذایی گوتاما (بودا) قبل از روشنگری، یک کاسه بزرگ پودینگ برنج بود که توسط دختری به نام سوجاتا برای او آماده شد.
در ادبیات دوران ویکتوریا و ادواردین ، پودینگ برنج معمولاً در زمره غذاهای ارزان ، ساده و آشنا قرار داشت که اغلب برای کودکان یا معلولان سرو می شد.
چارلز دیکنز نیز در رابطه با رفتار ناپایدار در داستان (بچه دبستانی) می گوید: «وقتی به او گوشت گوسفند پخته نمی‌دادند ، آنها به او پودینگ برنج می‌دادند».
بنابراین شیر برنج یا همان «پودینگ برنج» نه تنها یک غذای کم ارزش و ساده نیست! بلکه معنا و تأثیر خود را در طول تاریخ ثبت کرده‌است. حال با این رویکرد که امروزه هیچ مسئله‌ای با وجود اینترنت سخت نسیت و از دید مردم دنیا پنهان نمی‌ماند! شما نیز می‌توانید برای لذت بردن از طعم‌های جدید، طرز تهیه شیر برنج خاص خود را ابداع و در اینترنت ماندگار کنید.