یکی از بزرگ‌ترین دغدغه‌های والدین بعد از آن‌که فرزندشان سن نوزادی را پشت سر می‌گذارد، خواباندن فرزند در اتاقش است. اگر فرزند شما هم نیمه‌شب مخفیانه به اتاق خوابتان می‌آید اما شما خواهان حفظ حریم خصوصی خود هستند تا علاوه‌بر خواب راحت، انرژی لازم را برای شروع یک روز عالی داشته باشید، باید راه‌حل‌های این مشکل را پیدا کنید.
از آن‌جایی که کودکان نوپا اغلب هنوز در گهواره می‌خوابند، نگرانی از پرسه‌های شبانه آن‌ها وجود ندارد؛ اما کودکان سه و چهار ساله تمایل دارند که از آزادی و مهارت‌های تازه‌یافته خود استفاده کنند؛ برای همین ممکن است رختخواب خود را رها کنند و به سمت اتاق خواب شما بیایند. با کمی سیاست به‌خرج‌دادن و پشتکار، می‌توان فرزندتان را راضی کرد تا صبح سر جای خود بماند. در ادامه این مطلب با ما همراه باشید تا گام‌به‌گام روش‌های خواباندن فرزند در اتاقش را یاد بگیرید.
گام اول: کشف علت بد خوابیدن کودک در شب
بسیاری از کودکان تنها از ترس ندیدن و نبود شما در کنار خودشان، بعد از آن‌که شب و نصفه‌شب از خواب بیدار می‌شوند، در اتاق خود نمی‌خوابند و تمایل به خوابیدن کنار والدین دارند. همچنین مشکلاتی همچون ترس از تاریکی هم می‌تواند دلیل این بدخوابی باشد.
با کودک بد خواب چه کنیم؟
در گام اول برای خواباندن فرزند در اتاقش، به‌ویژه اگر بدخواب است، «تکنیک صندلی» را امتحان کنید؛ روشی محبوب برای آموزش خواب برای خردسالان که می‌تواند برای جدا خوابیدن کودک 7 ساله به بالا هم موثر باشد.
در تکنیک صندلی، با نشستن روی صندلی کنار تخت کودک شروع کنید؛ تا زمانی که به خواب بروند. بعد از چند روز صندلی را به وسط اتاق و سپس نزدیک به در و در نهایت از اتاق خارج کنید. با این کار ترس کودک از تنهاماندن هم به‌مرور از بین می‌رود.
گام دوم: کشف علت خوابیدن کودک با گریه
در بسیاری از موارد آن‌چه باعث می‌شود تا والدین از خواباندن فرزند در اتاقش صرف نظر کنند، این است که کودک وقتی در اتاق خود هنگام خواب تنهاست، مدام گریه می‌کند. بسیاری از مادران به‌جای حل مشکل، صورت مساله را پاک می‌کنند و کودک را کنار خود می‌خوابانند.
در صورتی که مشکل کودک با روشن‌کردن یک چراغ خواب در اتاق، ایجاد حس امنیت و القای اینکه در هر زمانی که لازم باشد کنار او هستید، حل خواهد شد. در سنین پایین هم با تغذیه مناسب، فراهم‌کردن جای خواب استاندارد و مواردی از این دست، این مشکل حل‌شدنی‌ست.
حل مشکل کولیک برای خواباندن نوزاد بدون گریه
یکی از دلایلی که فرزند شما هنگام خواب مدام گریه می‌کند، کولیک است که معمولا بعد از بالارفتن سن نوزاد خود‌به‌خود حل می‌شود. این وضعیت مربوط به دستگاه گوارش نوزاد بوده و اغلب با گریه‌های مدام در شب همراه است. با این حال بغل‌کردن، قدم‌زدن و گاهی چند دقیقه دور‌زدن با ماشین، این مشکل را حل می‌کند. در صورت تجویز پزشک، استفاده از قطره‌های خوارکی هم می‌تواند در حل این مشکل و خواب راحت کودک مفید باشد.
گام سوم: دلپذیر‌کردن فضای اتاق خواب و عادت‌دادن کودک به آن
اتاق خواب کودک باید فضای دلپذیر و آشنایی برای کودک داشته باشد تا موفق به خواباندن فرزند در اتاقش شوید. در طول روز در اتاق خواب فرزندتان به مطالعه و بازی بپردازید تا دلپذیرتر به نظر برسد و کودک حس غربیگی با آن‌جا نداشته باشد. در واقع با این کار شما این حس را به فرزند خود منتقل می‌کنید که اتاق خواب یک تبعیدگاه نیست و فضایی متعلق به خود او برای تمام فعالیت‌هاست.
تغییر دکوراسیون هم می‌تواند در این امر به شما کمک کند. اگر شما هم مدام با این سوال درگیر هستید که چگونه فرزندانمان را به تنها خوابیدن عادت دهیم، کافی‌ست فضای اتاق او را متناسب با علایقش تزئین کنید. استفاده از رنگ مورد علاقه و شخصیت‌های کارتونی در روتختی و نقاشی دیواری، اتاق خواب را به فضایی دوست‌داشتنی برای او تبدیل خواهد کرد؛ بنابراین اگر از خواب بیدار شود، احساس ترس یا تنهایی نمی‌کند.
یک محیط آرامش‌بخش، ترس‌های شبانه را آرام می‌کند و خواب کودک را بهبود می‌بخشد. با این حال، فراموش نکنید تصور هر کودک از محیط آرامش‌بخش متفاوت است. در‌حالی‌که ممکن است یک کودک از نور سفید و چراغ چشمک‌زن لذت ببرد، دیگری ممکن است یک حیوان عروسکی، تاریکی کامل و سکوت مطلق را بخواهد.
چند چیز مختلف را آزمایش کنید تا ببینید کدام‌یک به کودک شما احساس آرامش می‌دهد. کاهش ترس‌های شبانه می‌تواند کلیدی برای خوابیدن مستقل کودک باشد.
گام چهارم: بیان واضح انتظارات و گفتگو با کودک
وضع قوانین و صحبت با کودک راجع‌به آن‌ها، نقشی جدی در خواباندن فرزند در اتاقش دارد. باید به کودک نشان داد که حریم خصوصی پدر و مادر اهمیت دارد و باید به آن احترام گذاشت. به‌طور مثال به فرزند خود بگویید که تا قبل از ساعت هفت صبح باید در اتاق خود بماند.
قراردادن یک ساعت دیجیتال در اتاق کودک با یک نور ملایم که اعداد را واضح نشان می‌دهد، برای این کار کمک‌کننده است. همچنین می‌توانید با استفاده از زدن یک برچسب زیبا روی عدد ساعت 7 یا دادن جوایز کوچک به‌عنوان پاداش، انگیزه فرزندتان را برای خوابیدن در اتاقش تقویت کنید.
به‌طور مثال به او بگویید اگر در تختش بماند، فردا شب می‌تواند 15 دقیقه بیشتر بیدار بماند. پاداش‌ها را با تحسین کلامی ترکیب کنید و در صحبت‌های خود نشان دهید که از پیشرفت فرزندتان راضی هستید.
با فرزندتان در مورد تغییر عادت‌های خوابی که قرار است ایجاد شود، صحبت کنید. هنگام خواباندن فرزند در اتاقش به‌جای اینکه بگویید «نترس»، بگویید: «می‌دونم که احساس ترس می‌کنی و مطمئنم انقدر قوی هستی که حتی وقتی کمی حس ترس داری، بازم توی رختخوابت می‌مونی». سپس این نکته را روشن کنید که انتظار دارید فرزندتان تمام شب را هم در رختخواب خودش بماند.
گام پنجم: انتخاب یک روتین سالم برای خواب کودک سه سال به بالا
اجرای یک روال و روتین شبانه قبل از خواب، به آرام‌شدن و خواباندن فرزند در اتاقش کمک شایانی می‌کند. گرفتن دوش آب گرم، خواندن یک کتاب داستان خوب و کمی در آغوش‌گرفتن فرزندتان می‌تواند به کودک شما کمک کند تا در تخت خودش بخوابد. وقتی زمان خاموش‌شدن چراغ‌ها فرا رسید، آن‌ها را خاموش و اتاق را ترک کنید تا بتواند خودش تنها خوابیدن را تمرین کند.
گام ششم: پافشاری روی مواضع خود برای جدا خوابیدن کودک
خواباندن فرزند در اتاقش نیاز به رعایت این نکته مهم دارد که در شرایط مختلف استثناء قائل نشوید. اگر فرزندتان ببیند که اصرار و اعتراض او موثر است و شما مواضع سفت و سختی ندارید، به او یاد می‌دهید که می‌تواند با رفتارهایی نادرست، قوانین خانه را دستکاری کند.
در بازگرداندن فرزندتان به تختش و جدا خوابیدن کودک ثابت‌قدم باشید. وقتی که از شما درخواست دارد که شب در اتاق شما باشد، چون خسته است یا ترس دارد، محبت‌آمیز قوانین را به او یادآوری کنید.
گام هفتم: کمک‌گرفتن از روش خواب فربر
کتاب “مشکلات خواب فرزندتان را حل کنید” نوشته دکتر ریچارد فربر، یکی از اولین کتاب‌هایی بود که برای کمک به والدین در خواباندن فرزند در اتاقش منتشر شد. کتاب‌ها و روش‌های زیادی برای خواب وجود دارد که می‌تواند به شما کمک کند کودکانتان را بهتر بخوابانید و مشکلات خواب آن‌ها را برطرف کنید؛ اما روش Ferber قطعا یکی از مواردی‌ست که بسیار موثر عمل می‌کند و اگر روش‌های قبلی جواب نداد، بهتر است روش خواب فربر را امتحان کنید.
هدف روش Ferber این است که به کودکان کمک کند به‌راحتی بخوابند و اگر نیمه‌شب از خواب بیدار شدند، خودشان به‌راحتی دوباره به خواب بروند. اگر کودک شما عادت دارد که قبل خواب مدام گریه کند، بهتر است نشان دهید که باید مشکلش را خودش حل کند و تنها در فواصل معین به او سر بزنید؛ به‌طور مثال شب اول هر 3 دقیقه یکبار، شب دوم هر 5 دقیقه و بعد این فواصل را بیشتر کنید.
البته باید به این نکته اشاره کرد که روش فربر مواقعی برای خواباندن فرزند در اتاقش کاربردی‌ست که مطمئن شوید گریه کودک برای نقش بازی‌کردن و بهانه‌گیری‌ست. در سنین نوزادی این گریه به دلیل درد یا گشنگی‌ست؛ برای همین منتقدین این روش اعتقاد دارند که نباید آن را در زمان نوزادی پیاده کرد.
گام هشتم: بهره‌بردن از تجربیات والدین دیگران و بزرگترها
بسیاری از افراد برای خواباندن فرزند در اتاقش، به‌خصوص فرزند اول، مشکل دارند؛ زیرا اولین تجربه مواجهه با چنین موقعیتی‌ست. گاهی یک نکته کوچک و یک تجربه دم دستی که والدین دیگر در این‌گونه مواقع از آن استفاده می‌کنند، برای خواباندن فرزند در اتاقش کاربردی خواهد بود. البته در این موارد باید روحیات خاص فرزند خود را نادیده نگیرید و برای اجرای یک روش پافشاری نکنید.
خواباندن فرزند در اتاقش گامی مهم در استقلال فردی کودک
در نهایت باید گفت که وقتی فرزند شما یاد بگیرد در اتاقش تنها بخوابد و به حریم خصوصی والدین خود احترام بگذارد، استقلال فردی او در حل مشکلات افزایش پیدا خواهد کرد. همچنین او یاد می‌گیرد به قوانین جامعه احترام بگذارد؛ زیرا قوانین خانه را فرا گرفته و آن‌ها را رعایت کرده است. اگر شما هم روشی ویژه برای خواباندن فرزند در اتاقش دارید و فکر می‌کنید که مطرح‌کردن آن کمکی به دیگر والدین خواهد کرد، در بخش نظرات آن را با ما در میان بگذارید.