شب یلدا برای تمام ایرانیان حال و هوای دیگری دارد. معمولاً ایرانیان در بلندترین شب سال دور هم جمع می‌شوند و با خوردن تنقلات متفاوت و انجام برخی از آداب و رسوم این شب مانند گرفتن فال حافظ، این شب را به خوبی سپری می‌کنند. اما باید بدانید که شب یلدا برای افرادی که به تازگی ازدواج کرده اند یا در مراحل عقد به سر می‌برند، حال و هوای دیگری دارد. در این شب بسیاری از خانواده‌ها به تازه عروس و دامادها هدیه می‌دهند.
اما شاید برای برخی این سؤال مطرح باشد که در شب یلدا باید به عروس و داماد چه چیزهایی کادو داد. به همین دلیل در این مطلب اسنپ مارکت قصد داریم تا به بررسی لیست هدایای شب یلدا برای تازه عروس و داماد بپردازیم و چند ایده جهت تزئین این کادو را معرفی کنیم. با ما تا انتها همراه باشید.
آشنایی با مراسم شب یلدا
یکی از مهم ترین شب‌ها برای ایرانیان باستان، شب یلدا بود. هنوز هم می‌توان بسیاری از رسوم مربوط به این شب مانند رفتن به خانه بزرگان، گرفتن فال حافظ و موارد مشابه را مشاهده کرد. شب یلدا بلندترین شب سال است. از زمان غروب خورشید 30 آذر تا زمان طلوع آفتاب در اولین روز دی ماه، شب یلدا نام دارد که ایرانیان بخشی از این شب را دور هم به شادی و جشن سپری می‌کنند. واژه یلدا از زبان سریانی گرفته شده و معنی آن تولد و زایش است. تاریخچه و پیشینه شب یلدا بسیار طولانی است اما هنوز قدمت دقیق آن مشخص نشده است.
بسیاری از باستان شناسان بر این باورند که این رسم می‌تواند بیش از 7000 سال قدمت داشته باشد. اما به طور رسمی و مطمئن می‌توان گفت که مراسم شب یلدا بیش از 2500 سال قدمت دارد و از زمان داریوش یکم در ایران جشن گرفته می‌شد. این شب آداب و رسوم متفاوتی دارد که یکی از آن‌ها بردن هدایای شب یلدا برای تازه عروس و داماد است. البته این تنها رسم شب یلدا نیست اما ما در این مطلب قصد داریم که به همین مورد از مراسم شب یلدا بپردازیم.
آشنایی با مراسم شب چله عروس
یکی از رسوم قدیمی ایرانیان این است که خانواده داماد در شب چله یا شب یلدا به منزل خانواده عروس در زمان عقد می‌روند. اما اگر این زوج جوان ازدواج کرده بودند، دو خانواده به منزل این زوج جوان می‌رفتند. آن‌ها در این شب برای تازه عروس خود کادویی به نام کادوی شب چله یا کادوی یلدایی می‌برند. در این میان تازه عروس برای پذیرایی از خانواده شوهر تدارک می‌بیند تا هم هنر خود را به آن‌ها نشان دهد و هم شبی بهتر برای تمام اعضای خانواده قدیمی و جدید خود بسازد.
رسم خرید کادوی شب یلدا برای تازه عروس و داماد در شهرهای مختلف
در گذشته خانواده شوهر برای تازه عروس خود در زمان عقد و پس از ازدواج کادوهای متفاوتی تدارک می‌دیدند. این کادو شامل خوراکی‌های تزئین شده‌ای مانند انار، خرمالو، هندوانه به همراه آجیل، شیرینی و سایر تنقلات بود. این کادوها را در طبق‌های بزرگ می‌گذاشتند و روی این کادوها را با پارچه‌های جذاب می‌پوشاندند و با روبان‌های رنگارنگ آن را تزئین می‌کردند. این رسم هنوز هم در برخی از شهرهای ایران مرسوم است و آن را در شب یلدا انجام می‌دهند.
البته این روزها این رسم در بسیاری از شهرهای ایران تغییر کرده است. اکنون دیگر خبری از آن طبق‌های بزرگ پر از میوه و شیرینی نیست. اکنون خانواده‌ها، برای تازه عروس و داماد خود هدایای شب یلدا تهیه می‌کنند و به خانه آن‌ها می‌روند. عروس هم با درست کردن ژله‌های متفاوت مانند ژله انار، تزئین هندوانه به زیباترین شکل ممکن و پختن غذاهای خوشمزه و متفاوت از آن‌ها پذیرایی می‌کند. باید بدانید که معمولاً هدایای شب یلدا برای تازه عروس و داماد با روبان قرمز تزئین می‌شوند. در استان‌های متفاوت برخی رسوم خاص وجود دارند که در ادامه به برخی از این موارد اشاره خواهیم کرد.
مراسم شب چله عروس در استان گیلان
در استان گیلان خانواده داماد یک طبق را پر از خوراکی‌ها و تنقلات ویژه و مرسوم در شب یلدا می‌کردند و بعد از تزئین برای عروس می‌فرستادند. معمولاً در وسط این طبق یک ماهی بزرگ (ماهی سفید) تازه و خام هم قرار می‌دادند و این ماهی را با سبزیجات محلی تزئین می‌کردند. گیلانی‌ها معتقد هستند که فرستادن ماهی باعث خیر و برکت و فراوانی روزی زوج جدید می‌شود. در این شب داماد باید در منزل عروس چای نبات بخورد تا مراسم تکمیل شود.
مراسم شب یلدا در استان مازندران
در مازندران رسم دیگری برای شب چله عروس وجود دارد. در این استان رسم است که در شب یلدا برای تازه عروس از سوی داماد خرجی فرستاده شود. یعنی خرج تمام آنچه که عروس در شب یلدا تدارک می‌بیند را داماد باید بدهد. در کنار این خرجی با توجه به وضع مالی داماد، کادوهای دیگری نیز وجود دارد. این خرجی به همراه هدایا پس از غروب آفتاب به خانه عروس فرستاده می‌شود.
مراسم شب چله عروس در استان آذربایجان
در استان آذربایجان مراسم شب چله عروس با همراهی و همکاری اقوام انجام می‌شود. در این استان رسم است که خانواده داماد در دوران نامزدی پسرشان، خوانچه طبق را به خانه عروس می‌فرستند. اقوام برای پرتر و بهتر شدن این خوانچه کمک می‌کنند. در این خوانچه معمولاً میوه‌هایی مانند پرتقال، سیب، انار، هندوانه به همراه شیرینی، آینه، پارچه‌های پولک دوزی شده و تور قرار دارد.
زمانی که غروب شد، زنان فامیل، هدایایی را جهت کمک برای داماد می‌آورند. پس از آن اقوام طبق‌ها را برمی‌دارند و به خانه عروس می‌روند. مادر عروس هم پس از دریافت این طبق‌ها، هدایایی به خانواده داماد می‌داد. این هدایا شامل موارد متفاوتی مانند پول، دستمال و شیرینی بود. پس از انجام این مرحله، طبق‌ها در اتاق مهمان خانواده عروس قرار داده می‌شد و مهمان‌ها وارد این اتاق می‌شدند.
مراسم شب یلدا در استان همدان
در استان همدان این شب ساده تر برگزار می‌شود. در این شب خانواده داماد برای دختری که تازه عقد کرده و هنوز ازدواج نکرده است، هدایایی می‌برند. خانواده عروس هم برای داماد خود پارچه پیراهنی و چند کادوی دیگر تهیه می‌کنند.
مراسم شب چله عروس در استان خراسان
در استان خراسان نیز آداب و رسومی برای شب چله تازه عروس وجود دارد. در این استان در گذشته طبق‌هایی شامل میوه، آجیل، شیرینی و لباس نو به خانواده عروس تقدیم می‌شد. مادر عروس هم به رسم یادبود لباس یا پارچه ای در سینی قرار می‌داد و سینی را به خانه خانواده داماد می‌فرستاد.
مراسم شب یلدا در استان مرکزی
در استان مرکزی نیز رسومی برای شب یلدا وجود داشت که این رسوم هنوز هم در روستاهای این استان اجرا می‌شود. در این استان خانواده داماد در شب یلدا هدایایی برای عروس به خانه او می‌فرستادند. این هدایا در سینی‌هایی قرار داده و تزئین می‌شد. در این سینی‌ها میوه و شیرینی به همراه شام وجود داشت که توسط یک پیک برای عروس فرستاده می‌شد. خانواده عروس هم برای تشکر دستکش یا جورابی پشمین به عنوان پیشکش در سینی قرار می‌دادند و آن را به خانه داماد می‌فرستادند.
مراسم شب چله عروس در استان قزوین
در استان قزوین هنوز هم رسوم شب چله تازه عروس انجام می‌شود. در این شب خانواده داماد با فرستادن هدایایی به نام خونچه چله به خانواده عروس احترام می‌گذاشتند. در این خونچه چله هدایایی مانند پارچه، جواهر، کله قند و هفت نوع میوه وجود داشت. سپس آن را به زیبایی تزئین می‌کردند و برای عروس می‌فرستادند.
مراسم شب یلدا در استان لرستان
در استان لرستان خانواده عروس میهمان خانواده داماد می‌شوند. خانواده داماد بساط میهمانی را فراهم کرده و پس از آمدن عروس به او هدایایی تقدیم می‌کردند. البته رسم است که این مهمانی در خانه بزرگ ترهای خانواده داماد انجام شود.
شب یلدا برای عروس چی میبرن؟
لیست هدایای شب یلدا برای تازه عروس و داماد در استان‌های متفاوت، با هم فرق دارد. اما در برخی موارد این هدایا مشترک هستند. اگر بخواهیم به چند کادوی مرسوم برای عروس در شب یلدا اشاره کنیم، باید موارد را زیر نام ببریم.
1- طلا
بسته به رسوم خانواده‌ها، یکی از هدایایی که خانواده داماد یا خود او در شب چله برای تازه عروسش تهیه می‌کند، دستبند، گردنبند، النگو و به طور کلی یک قطعه طلاست.
2- هدیه نقدی
یکی دیگر کادوهای شب یلدا برای از عروس، پول نقد است. معمولاً خانواده داماد این پول را در میان یک دیوان حافظ قرار داده و به تازه عروس خود هدیه می‌دهند. پس می‌توان گفت که گیفت شب یلدا برای عروس می‌تواند هدیه‌ای نقدی باشد.
3- لباس زمستان
خرید لباس‌های زمستانی جذاب و پارچه مناسب برای دوخت لباس زمستانی از جمله مواردی هستند که از قدیم رسم بوده و هنوز هم بسیاری از خانواده‌ها برای عروس خود این موارد را هدیه می‌برند.
4- ظروف پر از میوه و تنقلات
یکی دیگر از رسوم قدیمی که هنوز هم اجرا می‌شود، هدیه دادن ظروفی پر از میوه، شیرینی و تنقلات مخصوص شب یلداست که آن را به زیبایی تزئین کرده اند.
5- کله قند
یکی دیگر از مواردی که در رسوم قدیمی وجود دارد و هنوز هم در برخی از شهرها آن را به عنوان هدیه و کادوی شب یلدا برای عروس می‌برند، کله قند است. البته این کله قند باید به زیبایی تزئین شود تا جلوه مناسبی داشته باشد.
شب یلدا برای داماد چی میبرن؟
در شب یلدا خانواده عروس برای تازه داماد خود نیز هدایایی تدارک می‌بینند. این هدایا می‌توانند با توجه به سلیقه یا رسوم آن منطقه باشند. اما مواردی وجود دارند که از گذشته رسم بوده و هنوز هم در بسیاری از شهرها این موارد را تهیه می‌کنند و در شب یلدا به داماد هدیه می‌دهند. از مهم‌ترین هدایای شب یلدا برای داماد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
1- کت و شلوار
یکی از هدایایی که می‌توان در شب یلدا برای تازه داماد خریداری کرد، کت شلوار و یا پارچه مناسب برای دوخت کت و شلوار است.
2- ادکلن
خردی ادکلن و هدیه دادن آن به داماد در میان رسوم قدیمی نیست و به تازگی مد شده است. اما بسیاری از عروسان و خانواده آن‌ها برای تازه داماد خود یک ادکلن بسیار خوشبو و مناسب خریداری می‌کنند. عروس این کادو را با ربان و کاغذ کادوی مناسب بسته‌بندی می‌کند و به همسر آینده اش در شب یلدا هدیه می‌دهد.
3- پیراهن
هدیه دادن پیراهن و یا پارچه مناسب برای دوخت پیراهن، یکی دیگر از مواردی است که می‌توان در شب یلدا به تازه داماد هدیه داد. این نوع کادو از آن دسته هدیه‌هایی است که در میان رسوم محلی جا دارد و هنوز هم رایج است.
4- ساعت
یکی دیگر از مواردی که می‌توان از آن به عنوان کادو شب یلدا برای داماد نام برد، ساعت است. این هم از مواردی است که به تازگی مرسوم شده و در شب یلدا، خانواده عروس به تازه داماد خود یک ساعت زیبا هدیه می‌دهند.
ایده های تزیین هدایای شب یلدا برای عروس
همان‌طور که در این مطلب خواندید، هدایای متفاوتی را برای عروس در شب یلدا تدارک می‌بینند. شما می‌توانید هدایای مد نظر خود را از میان لیست هدایای شب یلدا برای تازه عروس و داماد انتخاب کنید. پس از آن با توجه به نوع کادو آن‌ها را تزئین و بسته‌بندی کنید. اما اگر در این مورد شک دارید، می‌توانید در ادامه مطلب چندین ایده برای تزئین هدایای شب یلدا برای عروس را مطالعه کنید.
1- تزئین دسته گل
یکی از هدایایی که می‌توان برای عروس در شب یلدا تهیه کرد و برای او برد، گل است. دسته گل را باید به زیبایی تزئین کنید تا جلوه آن بیشتر شود. استفاده از روبان‌های رنگی، مخصوصاً روبان قرمز روی دسته گل جلوه و زیبایی بیشتری به آن می‌بخشد.
2- تزئین سبد میوه
سبد میوه را می‌توان با استفاده از مواردی مانند شمع‌های زیبا و مناسب شب یلدا مانند شب هندوانه ای تزئین کرد. دور این شمع‌ها روبان‌های رنگی بپیچید و آن‌ها را به شکلی مناسب در سبد میوه قرار دهید.
3- تزئین ظرف آجیل
تزئین ظرف آجیل اندکی به سلیقه و ایده شخصی نیاز دارد. شما می‌توانید آجیل‌ها را به شکلی زیبا و مناسب در یک ظرف بچینید و آن را به تازه عروس هدیه دهید.
4- استفاده از صندوق‌های زیبا برای تزئین
اگر می‌خواهید هدایای متفاوتی که به تازه عروس اهدا می‌کنید، شکیل تر و زیبا تر باشند، می‌توانید از صندوق‌های جذاب و مناسب چوبی استفاده کنید. کادوها، میوه‌ها، شیرینی‌ها و آجیل‌ها را در ظروف متفاوت بچینید و درون این صندوق قرار دهید. سپس آن را با استفاده از گل و روبان تزئین کنید و به زیبایی آن بیفزایید.
میز شب یلدا
یکی از کارهایی که تازه عروسان می‌توانند انجام دهند تا هنر و سلیقه خود را به اقوام تازه خود نشان دهند، چیدن میز شب یلداست. عروس باید برای چیدن این میز نهایت سلیقه و دقت را به کار برد. پیشنهاد می‌کنیم که این میز را ابتدا با یک رومیزی زیبا و شیک بپوشانید. بعد از انداختن رو میزی، موارد مربوط به شب یلدا مانند میوه‌ها، آجیل‌ها، شیرینی‌ها، دیوان حافظ و گلدان گل را با توجه به سلیقه خود به شکلی مناسب روی میز قرار دهید.
از کارهایی که عروس می‌تواند برای نشان دادن بیشتر هنر خود به خانواده داماد انجام دهد، ساختن برخی از وسایل تزئیناتی مانند شمع به شکل انار یا هندوانه است. همچنین بریدن زیبای هندوانه و موارد مشابه را نباید از یاد برد.
جمع بندی
شب یلدا قدمتی بسیار طولانی دارد و ایرانیان از گذشته این شب را جشن می‌گرفتند. این شب آداب و رسوم بسیاری دارد که یکی از آن‌ها بردن هدایای شب یلدا برای تازه عروس و داماد است. این رسم هم قدمتی بسیار زیاد دارد و در بسیاری از شهرهای کوچک و روستاها، هنوز به شکل قدیمی انجام می‌شود. اما در برخی شهرهای بزرگ این رسم اندکی تغییر کرده است اما هنوز هم برای تازه عروس و داماد هدیه برده می‌شود.
از مهم ترین هدایایی که برای عروس گرفته می‌شود می‌توان به طلا، پول نقد، دیوان حافظ، لباس زمستانه و پارچه اشاره کرد. همچنین خانواده عروس برای داماد خود کت و شلوار، پیراهن، پارچه، ساعت و ادکلن می‌خرند. این کادوها را باید به زیبایی تزئین کرد و به این تازه عروس و داماد هدیه داد. تازه عروسان نباید چیدن مناسب میز شب یلدا را نیز فراموش کنند. یکی از راه‌هایی که می‌توان توسط آن خریدهای لازم برای مراسم شب یلدا را ساده تر کرد، خرید مایحتاج مورد نیاز از اسنپ مارکت است. با استفاده از این شیوه می‌توان تمام مایحتاج خود را در خانه و از طریق اپلیکیشن اسنپ مارکت خریداری کرد و آن‌ها را در اسرع وقت، جلوی در منزل تحویل گرفت.