بسیاری از ما تجربه حس مادر یا پدر شدن را دوست داریم؛ اما بدون شک می‌خواهیم از قبل برای آن برنامه‌ریزی کنیم. به همین دلیل است که اطلاع از بهترین زمان مصرف قرص اورژانسی و بهترین مدل موجود در بازار اهمیت زیادی دارد. همچنین روش مصرف قرص اورژانسی را باید بدانید تا بتوانید هرچه سریع‌تر از بارداری ناخواسته جلوگیری کنید.
اگر رابطه جنسی محافظت‌نشده داشته‌اید یا فکر می‌کنید روش کنترل بارداری شما به دلیل پارگی کاندوم یا دلایل دیگر با شکست مواجه شده است، استفاده از قرص پیشگیری از بارداری اضطراری یا همان قرص اورژانسی می‌تواند مفید باشد. این دارو -که قرص صبح و بعد‌از‌ظهر هم نامیده می‌شود- را اگر در اسرع وقت مصرف کنید، بهترین اثر را خواهد داشت.
بهترین زمان مصرف قرص اورژانسی و روش استفاده از آن را به‌صورت کامل در ادامه بررسی کرده‌ایم. همچنین به عوارض جانبی آن هم پرداخته‌ایم تا با اطلاعات دقیق این مدل قرص را مصرف کنید و از اثربخشی آن مطمئن باشید.
قرص اورژانسی تا چند ساعت بعد اثر دارد؟
قرص‌های اورژانسی برحسب ترکیبات و دوز، به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند. قاعدتا روش مصرف قرص اورژانسی و بهترین زمان مصرف آن (گلدن‌تایم) در مدل‌های مختلف با هم تفاوت دارد. دو دسته از این قرص‌ها در بازار وجود دارد که زمان و نحوه مصرف آن‌ها با هم متفاوت است. این‌ها را در ادامه بررسی کرده‌ایم.
لوونورژسترول، بهترین قرص اورژانسی و نحوه مصرف آن
این نوع قرص حاوی هورمون پروژسترون است و با نام‌های تجاری مختلفی در بازار وجود دارد. البته باید گفت که روش مصرف قرص اورژانسی لوونورژسترول با توجه به دوز آن متفاوت است. بهترین زمان مصرف قرص اورژانسی لوونورژسترول تک‌دوز 1.5 میلی‌گرمی، بلافاصله بعد از رابطه جنسی کنترل‌نشده است. همچنین تا 72 ساعت بعد از رابطه جنسی هم این قرص اثرگذار خواهد بود.
نوع دیگر این قرص دارای دو دوز 0.75 میلی‌گرمی است. بهترین زمان مصرف قرص اورژانسی دو دوزی لوونورژسترول، یکی بعد از رابطه جنسی و دیگری 12 ساعت بعد خواهد بود. همچنین در صورت تمایل می‌شود هر دوی آن‌ها را باهم مصرف کرد.
بهترین زمان و نحوه مصرف قرص اورژانسی Ella
نوع دیگری از قرص‌های اورژانسی وجود دارد که غیرهورمونی است و با نام Ella شناخته می‌شود. این نوع قرص‌ها به‌صورت آزاد در دسترس نیستند و برای تهیه آن باید نسخه پزشک داشته باشید. در صورت داشتن رابطه جنسی بدون پیشگیری، بهترین زمان مصرف قرص اورژانسی Ella تا 5 روز بعد است.
قرص اورژانسی چگونه برای پیشگیری از بارداری عمل میکند؟
برای این‌که دقیق‌تر بفهمیم بهترین زمان مصرف قرص اورژانسی چه زمانی است و این قرص چگونه کار میکند، ابتدا باید بدانیم در طول چرخه قاعدگی چه اتفاقی می‌افتد. اولین روز قاعدگی، آغاز فاز فولیکولی است. در طول فاز فولیکولی، زمانی که سطح هر دو هورمون استروژن و پروژسترون پایین است، هورمون محرک فولیکولی (FSH) افزایش پیدا میکند که باعث می‌شود کیسه‌ای از مایع داخل تخمدان شما که حاوی یک تخمک است، بالغ شود.
هنگامی که فولیکول به‌اندازه کافی بزرگ است، مقادیر زیادی استروژن تولید می‌شود. این کار باعث تحریک هورمون دیگری به نام هورمون لوتئینیزه‌کننده (LH) می‌شود که به فولیکول اجازه آزادسازی تخمک را خواهد داد. اسپرم می‌تواند حدود 5 روز پس از رابطه جنسی در دستگاه تناسلی زن زنده بماند. اگر تخمک‌گذاری در طی این 5 روز اتفاق بیفتد، لقاح انجام می‌شود. بهترین زمان مصرف قرص اورژانسی هم در حین اتفاق‌افتادن فرآیند است.
این نوع قرص، آزادشدن تخمک (تخمک‌گذاری) را به تعویق می اندازد؛ به این معنی که هر اسپرمی که در بدن وجود دارد به احتمال زیاد قبل از آزادشدن تخمک می‌میرد؛ بدون آن‌که شانس بارورکردن تخمک را داشته باشد.
چه کسانی مجاز به استفاده از قرص اورژانسی هستند؟
قبل از این‌که روش مصرف قرص اورژانسی را بدانید، باید در مورد افرادی که مجاز به استفاده از این قرص هستند آگاه شوید. اکثر زنان می‌توانند از قرص‌های ضد بارداری اورژانسی استفاده کنند. البته باید گفت شامل زنانی می‌شود که نمی‌توانند پیش از رابطه جنسی، از قرص‌های ضد بارداری هورمونی مانند قرص‌های ترکیبی یا چسب ضد بارداری استفاده کنند.
دختران زیر 16 سال نباید از این قرص‌ها استفاده کنند. اگر هم به مواد تشکیل‌دهنده قرص‌های اورژانسی حساسیت دارید یا دچار آسم هستید، ممکن است نتوانید از قرص‌های ضد بارداری اورژانسی استفاده کنید. حتی توجه به بهترین زمان مصرف قرص اورژانسی و استفاده درست از آن، گاهی به دلیل تداخل دارویی بی‌فایده است.
چه چیزی قرص اورژانسی را خنثی میکند؟
- داروهای گیاهی مانند خار مریم
- برخی از داروهای مورد استفاده برای درمان صرع، HIV یا سل
- داروهای موثر در کاهش اسیدیته معده، مانند امپرازول
- در صورت استفاده از برخی آنتی‌بیوتیک‌های کمیاب مثل ریفامپیسین و ریفابوتین
اگر در حال حاضر یکی از این داروها را مصرف می‌کنید، حتی با اتخاذ درست‌ترین روش مصرف قرص اورژانسی هم نمی‌توان امیدی به اثربخش‌بودن آن داشته باشید. در این شرایط ممکن است نیاز به افزایش دوز مصرفی داشته باشید یا باید روش دیگری را استفاده کنید. مشورت با پزشک متخصص بهترین راه حل در این شرایط است.
عوارض قرص اورژانسی
بهترین زمان مصرف قرص اورژانسی و روش مصرف آن را گفتیم و در صورت رعایت نکات گفته‌شده، عوارض چندانی را تجربه نخواهید کرد. در واقع این نوع قرص‌ها هیچ عارضه جانبی طولانی‌مدت یا جدی ندارند. با این حال، برخی از اشکال قرص اورژانسی، عوارض جانبی جزئی ایجاد می‌کنند. بیشتر این علائم زمانی که دارو از سیستم گوارشی شما خارج شود برطرف می‌شوند.
شایع‌ترین عوارض مصرف قرص‌های اورژانسی عبارتند از:
- ایجاد حالت تهوع خفیف و گاهی همراه با استفراغ
- ایجاد سردرد خفیف تا شدید
- به‌همراه‌داشتن حس خستگی و سرگیجه
- حساسیت سینه‌ها و دردناک‌شدن آن‌ها
- درد شکمی و لگنی
- لکه‌بینی و خونریزی خفیف
- حس گرفتگی و کوفتگی در عضلات
چند روز بعد از مصرف قرص اورژانسی پریود میشویم؟
در ادامه باید گفت که گاهی مصرف حتی بهترین قرص اورژانسی هم ممکن است روی نظم چرخه قاعدگی اثر بگذارد. با این تفاصیل، پریود شما ممکن است یک هفته زودتر اتفاق بیفتد یا یک هفته تاخیر داشته باشد. مضرات مصرف قرص اورژانسی در دوران قاعدگی، خود را به شکل خونریزی شدید نشان می‌دهد ولی نباید از این جهت نگران شوید.
نکات طلایی در مورد روش‌ها و بهترین زمان مصرف قرص اورژانسی
- بهتر است در دوران شیردهی از این نوع قرص‌ها مصرف نشود. حتی اگر روش مصرف قرص اورژانسی در این دوران دقیق هم باشد، اثر لازم را ندارد.
- استفاده از این قرص در دوران شیردهی اثر منفی روی نوزاد دارد که در این صورت باید پزشک خود را مطلع کنید.
- در صورت مصرف قرص اورژانسی و بروز درد شدید لگنی و شکمی، به پزشک مراجعه کنید.
- مصرف قرص اورژانسی می‌تواند تا 95 درصد از بارداری شما جلوگیری کند.
- افراد زیر 16 سال یا کسانی که هنوز قاعدگی را تجربه نکرده‌اند، نباید از این قرص‌ها استفاده کنند.
- در صورتی که تاخیر در قاعدگی از حالت عادی بیشتر شد، حتما تست بارداری بدهید.
- استفاده از این قرص نباید به یک روتین تبدیل شود و تنها در سال 2 الی 3 بار مجاز به استفاده از آن هستید.
- این نوع قرص‌ها برای زنان دارای اضافه‌وزن زیاد اثر چندانی ندارد و بهتر است به فکر روش مطمئن‌تری باشند.
بهترین زمان مصرف قرص اورژانسی بلافاصله بعد از رابطه جنسی کنترل‌نشده است. به‌قول خیام: «امروز تو را دسترس فردا نیست، واندیشه فردات به‌جز سودا نیست» برای همین، در صورت داشتن رابطه جنسی محافظت‌نشده، در تهیه و مصرف آن نباید دست‌دست کرد.
اکنون شما به ما بگویید که آیا تجربه استفاده از این قرص‌ها را داشته‌اید؟ آیا کسی در اطرافیان شما از مصرف قرص اورژانسی سود برده است؟ اگر تجربه‌ای در این زمینه دارید و می‌دانید تا چه میزان ممکن است در پریود شما تاخیر ایجاد کند، آن را در بخش کامنت‌ها بنویسید تا سایر کاربران از آن استفاده کنند.