بین هفته شانزدهم تا بیست و پنجم بارداری، اولین حرکات جنین درون شکم احساس می‌شوند. در بارداری اول، مادر دیرتر متوجه تکان خوردن جنین پسر و دختر خواهد شد، در حالی‌که در بارداری‌های بعدی، ممکن است حتی از هفته سیزدهم بارداری، تکان خوردن جنین حس شود. این حرکت ممکن است به صورت لرزش، ضربه، مالش یا غلت خوردن جنین احساس شود. این حرکات از نظر اینکه مادر را متوجه سلامت جنین می‌کنند، اهمیت زیادی دارند. کاهش حرکات جنین درون شکم را در اصطلاح پزشکی، DFM می‌گویند که می‌تواند یک علامت خطر محسوب شود.
عوامل مؤثر بر حرکت جنین
عوامل زیادی وجود دارند که بر میزان و نوع حرکات تأثیرگذار هستند. اعتقادات سنتی هم همیشه اظهار نظرهای متفاوتی درمورد این حرکات داشته‌اند. مخصوصاً در زمینه جنسیت جنین و نوع روحیه او پس از تولد عقاید مذهبی نظرات مختلفی ارائه داده است. این سخنان اساس علمی نداشته و لزوماً درست نیستند. البته، تعدادی از این عوامل، به صورت علمی تأیید شده‌اند که در ادامه در بلاگ اسنپ مارکت به تعدادی از آنها اشاره می‌کنیم.
وزن مادر هنگام بارداری
طی مشاهده و آزمایش‌هایی که روی زنان باردار انجام شده، ثابت شده است که وزن بالای مادر منجر به کاهش حرکات جنین درون رحم می‌شود. البته، این کاهش حرکات توسط خود مادر که وزن زیادی دارد، زیاد حس نمی‌شود. یعنی در کل، میزان حرکات جنین کاهش یافته ولی آن دسته حرکاتی که توسط مادر حس می‌شوند، تعداد ثابتی دارند و کم نخواهند شد.
حتما بخوانید: علائم بارداری پسر + افسانه‌ها و تحقیقات علمی
میزان فعالیت مادر
شاید تصور کنید که مادران فعال، جنین‌های فعال و پر حرکت‌تری هم دارند. همچنین تکان خوردن جنین در سمت چپ شکم و همچنین سمت چپ را بیشتر حس می‌کنند ولی اینطور نیست. در بسیاری از مواقع، جنین برخلاف مادرش عمل می‌کند. مادران فعال و پر تحرک (چه از نظر کارهای روزمره و چه فعالیت‌های ورزشی)، جنین‌های آرام‌تری دارند. تحرک مادر، برای جنین مثل لالایی عمل می‌کند.
وضعیت بدن مادر (ایستاده، دراز کشیده)
در حالت دراز کشیده به روی کمر، تعدادی از رگ‌های بدن دچار تغییر فشار می‌شوند. این تغییرها در نهایت منجر به افزایشی جزئی در ضربان قلب و حرکات جنین خواهد شد. البته در کل، در شرایط آرام مثل نشستن یا دراز کشیدن، حرکات جنین را بیشتر حس خواهید کرد. وقتی بدنتان در حالت تکان خوردن یا ایستاده قرار بگیرد، جنین ترجیح می‌دهد آرام گرفته و به خواب برود.
تعداد بارداری‌های قبلی
در هر بارداری، شرایط بدن و محیط مادر با بارداری‌های قبل، متفاوت است. به همین دلیل قطعاً ممیزان و نوع حرکات جنین هم در هر دوره بارداری، متفاوت خواهند بود. البته در بارداری اول حرکات جنین کمی دیرتر حس خواهند شد. در بارداری‌های بعد مادر کمی زودتر تکان خوردن جنین خود را احساس خواهد کرد.
برای تکان خوردن جنین چه بخوریم؟
هنگام غذا خوردن و افزایش گلوکز خون، سیستم پاسخ به پاداش در جنین فعال می‌شود. در واقع طبق رفتار غذایابی انسان، جنین هم در صورت افزایش قند خون و رسیدن غذای بهتر، حرکت بیشتری خواهد داشت. اگر می‌خواهید تکان خوردن جنین را حس کنید، مصرف غذاهای مفید و پر انرژی (خصوصا‌ً از دسته بندی مواد شیرین) را امتحان کنید.
میوه‌ها، آبمیوه طبیعی، مغزیجات، پنیر و این قبیل مواد غذایی، از خوردنی‌های محبوب جنین‌ها هستند. تکان خوردن جنین در پاسخ به انرژی دریافتی از این غذاها، شدیدتر از مواقع دیگر خواهد بود. پس به تغذیه خود بیشتر اهمیت دهید.
حتما بخوانید: راه های پسر شدن جنین پیش از بارداری
آیا تکان خوردن جنین پسر و دختر متفاوت است؟
تحقیق‌ها و بررسی‌ها ثابت کرده‌اند که حرکات جنین درون رحم، برای پیش‌بینی جنسیت جنین قابل اعتماد نیستند. درست است که در کل تکان خوردن جنین پسر نسبت به دختر بیشتر است، ولی این تفاوت بسیار ناچیز و غیرقابل تشخیص است. فعالیت پسرها به طور میانگین بیشتر از دخترهاست ولی این اختلاف مربوط به دوران جنینی نیست. این تفاوت سطح فعالیت و انرژی بیشتر به فرهنگ زیستی انسان‌ها و انتظار جامعه از هر جنس بر می‌گردد.
پس این سؤال که تکان خوردن جنین دختر چگونه است یا تفاوتش با تکان خوردن جنین پسر چیست، احتمالاً سؤال درستی نخواهد بود. هرچند برای بسیاری از مادران، چنین سؤال‌هایی پیش می‌آید و حرکات جنین با نوع جنسیتش درآمیخته است. در پاسخ به چنین مسائلی، باید گفت که تکان خوردن جنین به طور کلی بررسی می‌شود و تفاوتی بین دختر یا پسر بودن وجود ندارد.
حتما بخوانید: انواع روش‌های سنتی و پیشرفته برای تعیین جنسیت جنین
کلام آخر
جنینی که در شکم مادرش حمل می‌شود، یک موجود زنده و در حال رشد است. تکان خوردن جنین پسر و دختر نشان‌دهنده سلامت و فعالیت اوست. میزان حرکت‌ها و نوع آنها، به عوامل متفاوتی بستگی دارد ولی چیزی که اهمیت دارد، صرفاً همان تکان خوردن و حرکت است.
توصیه می‌شود که از مادران به صورت روزانه (به طور ویژه از هفته ۲۶ بارداری به بعد) به حرکت جنین دقت کنند تا بابت سلامت و تکان خوردن فرزندشان اطمینان حاصل شود. اگر تا هفته بیست و چهارم بارداری، هیچ حرکتی از جنین احساس نشود، لازم است که مادر با ماما یا پزشک متخصص مشورت کند.
اعتقادات مرسوم درمورد ارتباط تکان خوردن جنین با پسر یا دختر بودنش، فعالیت و روحیه وی در سنین بالاتر و موارد این‌چنینی، پایه و اساس علمی ندارد. فقط سعی کنید با رعایت تغذیه مناسب، خواب کافی، فعالیت روزانه و حفظ آرامش در دوره بارداری، به سلامت جنین و خودتان کمک کنید.