رسوبات آهک یک نوع رسوب سفت و به رنگ سفید – شیری است که در اثر تبخیر آب و باقی ماندن مواد معدنی حاصل از آن به مرور زمان در داخل کتری جمع می‌شوند. وقتی آب در یک کتری می‌جوشد، مواد معدنی مانند منیزیم و کلسیم تبخیر نمی‌شوند و به عنوان یک رسوب پودری شکل در دیواره‌ها و بیشتر در انتهای کتری باقی می‌مانند. این رسوبات آهکی معمولاً از آب‌های سخت بیشتر تولید می‌شوند چراکه حاوی ذخایر معدنی بیشتری هستند. از بین بردن رسوب کتری یکی از کارهایی است که به طور منظم انجام می‌شود.
خوشبختانه تعدادی راه آسان برای مقابله با رسوبات آهکی کتری و سماور وجود دارد. از بین بردن رسوب کتری کار دشواری نیست اما باید مرتباً انجام شود تا کتری شما در شرایط عالی باقی بماند. اگر تا به حال با رسوبات کتری و سماور مواجه شده‌اید و ندانستید چگونه از شر آنها خلاص شوید، این مطلب برای شماست چراکه در اینجا به چند ترفند از بین بردن رسوب کتری اشاره خواهیم کرد.
تمیز کردن رسوب کتری و سماور
نه تنها شناور شدن رسوبات آهکی موجود در کتری در یک لیوان چای ناخوشایند به نظر می‌رسد بلکه بر طعم آبی که از کتری شما خارج می‌شود نیز تأثیر می‌گذارد. اگر در راستای حل مشکل از بین بردن رسوب کتری اقدام نکنید، علاوه بر بد طعم کردن چای یا قهوه شما طول عمر کتری را نیز کاهش دهد.
تعویض آب کتری پس از استفاده
اولین کاری که می‌توانید برای از بین بردن رسوب کتری انجام دهید، نگهداری از کتری به صورت منظم و تعویض آبی است که در کتری استفاده می‌شود. باقی ماندن آب در کتری پس از استفاده باعث ایجاد رسوبات آهکی می‌شود. بنابراین توصیه می‌کنیم پس از استفاده و اتمام کار، کتری را خالی کنید به خصوص اگر در مناطقی زندگی می‌کنید که دارای آب سخت است. در واقع برای اینکه کتری کاملاً عاری از رسوب باشد، باید هر بار آن را به طور کامل بشویید و خشک کنید تا از خشک شدن آب در این وسیله جلوگیری کنید.
نصب تصفیه آب
نصب تصفیه آب نه تنها آب را تا حد زیادی نرم (کاهش مواد معدنی در آب) میکند بلکه عمر کتری و تمام لوازم آشپزخانه شما را افزایش می‌دهد چراکه این رسوبات حاصل از آب به خصوص آب‌های سخت در مکان‌های دیده نشده مانند ماشین‌های لباسشویی و ظرف‌شویی نیز تجمع می‌کنند.
رسوب‌زدایی با مخلوط سرکه و آب
از آنجایی که اکثر افراد در یخچال‌های خود همیشه سرکه دارند اولین دستورالعمل ساده، ارزان و بدون دردسری که می‌توانند از آن برای از بین بردن رسوب کتری بهره ببرند مخلوطی از آب و سرکه سفید است.
این ترکیب از نصف سرکه سفید و نصف آب تشکیل شده است. اگر کتری کوچکی دارید، مخلوط 2 لیوان سرکه سفید و 2 لیوان آب کافی است.
این مخلوط را داخل کتری بریزید و بگذارید یک شب تا صبح خیس بخورد. رسوبات آهک طی این مدت به راحتی جدا می‌شوند و کتری به شکوه قبلی بازمی‌گردد.
نکاتی که باید در این روش درنظر بگیرید این است که اولاً مطمئن شوید کتری از برق جدا شده باشد و ثانیاً یک یادداشت روی آن قرار دهید تا هیچ کس به طور تصادفی از آن استفاده نکند.
برای اینکه بو و باقی مانده سرکه در کتری را از بین ببرید باید آن را به خوبی با آب سرد بشویید. بهتر است آب ساده را هر چند بار که لازم است در کتری بجوشانید تا مزه سرکه کاملاً از بین برود.
ریختن آب و سرکه داخل کتری و جوشاندن آب به مدت یک ساعت، روش مشابه دیگری است که می‌توانید با استفاده از آن به نتیجه دلخواهتان برسید. در آخر نیز بهتر است قسمت بیرونی کتری را نیز با حوله خشک کنید.
از بین بردن رسوب کتری با آبلیمو
در دل این ترفند از بین بردن رسوب کتری، دو روش وجود دارد:
- استفاده از برش‌های لیمو به همراه آب
- به کار بردن مخلوط آب لیمو و آب
لیمو ترش از آنجا که سرشار از اسید سیتریک است و ویژگی قدرتمندی در رسوب زدایی دارد می‌تواند سهم بسزایی در این امر داشته باشد:
- لیمو ترش یکی دیگر از راه‌های طبیعی برای حذف رسوب آهک از کتری است. 3 الی 5 لیموی متوسط را به صورت ورقه‌ای برش دهید و در کتری بریزید.
- کتری را تا نیمه از آب پر کنید و بگذارید یک ساعت بجوشد. این کار را تا زمانی که کتری تمیز شود می‌توانید تکرار کنید.
روش دیگری که می‌توانید از آن برای از بین بردن رسوب کتری استفاده کنید آب لیموست.
- آب 2 الی 3 لیموی متوسط را بگیرید و آن را به همراه حدوداً 30 میلی لیتر آب به کتری (کتری تا نیمه پر از آب شود) اضافه کنید.
- بگذارید آب به مدت یک ساعت بجوشد. محتویات را بیرون بریزید.
- ضمناً رسوبات باقی مانده را با برس به خوبی بشویید تا بوی آن نیز بین برود.
رسوب زدایی با جوش شیرین
شاید از شنیدن این که جوش شیرین برای از بین بردن رسوب کتری عالی است تعجب کنید. کتری را تا نیمه از آب پر کنید و یک قاشق چای خوری جوش شیرین به آن اضافه کنید. سپس اجازه دهید آب در کتری به مدت 20 الی 30 دقیقه بجوشد. در نهایت کتری را کاملاً با آب تازه بشویید و مجدداً به صورت تمیز استفاده کنید.
از بین بردن رسوب کتری با نوشابه
در این ترفند از بین بردن رسوب کتری نوشابه را به همراه مقداری آب داخل کتری ریخته و بگذارید یک ساعت بجوشد تا رسوب زدایی کند. تمیز کردن کتری با نوشابه خصوصاً نوشابه سیاه تقریباً مشابه تمیز کردن با سرکه است اما شاید گاهی نتواند به اندازه سرکه به خوبی رسوب زدایی کند.
از بین بردن رسوب کتری با سیب زمینی
تجربه ثابت کرده که سیب زمینی نیز می‌تواند در از بین بردن رسوب کتری سهیم باشد. چند سیب زمینی را بشویید و رنده کنید. داخل کتری را با آب پر کنید و بگذارید تا بجوشد. پس از گذشت نیم ساعت سیب زمینی‌ها و آب را از کتری خارج کنید. کتری را مجدداً با آب پر کنید و به آن زاج سفید بیفزایید. بگذارید نیم ساعت دیگر آب داخل کتری بجوشد. سپس آن را کاملاً بشویید. حال برای استفاده آماده است.
حرارت دادن یا داغ کردن کتری
روش دیگری که می‌توان از آن بهره مند شد حرارت دادن یا داغ کردن کتری است. این ترفند از بین بردن رسوب کتری با حرارت دادن کتری آغاز می‌شود. در مرحله بعدی باید داخل آن را با آب یخ پر کنید. با این کار شاهد این هستید که رسوبات آهکی از دیواره‌های کتری جدا می‌شوند.
البته فراموش نکنید که داغ کردن بیش از حد کتری باعث آب شدن لحیم آن می‌گردد پس در روش فوق باید به این نکته توجه ویژه داشته باشید.
رسوب زدایی با محصولات تجاری
همچنین می‌توانید از محصولات تجاری برای از بین بردن رسوب کتری استفاده کنید. آنها به اشکال مایع، پودر و ژل در فروشگاه‌ها موجود هستند. دقت داشته باشید که روی برچسب آنها حتماً عبارت مخصوص رسوب زدایی نوشته شده باشد. از آنجایی که همه این محصولات به طور کلی به یک شکل عمل می‌کنند، فرقی ندارد کدام مدل را تهیه کنید. اما مهم است که دستورالعمل‌های آنها را به دقت مطالعه کنید.
بسیاری از خانواده‌ها به جای کتری معمولی از سماور استفاده می‌کنند. طبق اظهارات آنها این امر به مجالس یک فضای دنج و گرم می بخشد و چای را خوشمزه تر میکند. واضح است که هر سماوری همانند کتری هر از گاهی نیاز به تمیز کردن دارد پس باید بدانیم چگونه این کار را به درستی انجام دهیم.
تمیزکاری قسمت خارجی سماور
قبل از شروع کار باید بدانید که سماور شما از چه ماده‌ای ساخته شده است که اغلب از جنس مس و برنج هستند. نکته دیگری که باید به آن توجه داشته باشید استفاده از محصولاتی است که به درستی انتخاب شده‌اند و در عین حفظ کیفیت و ظاهر به تمیز کردن وسیله شما در خانه کمک می‌کنند.
داخل سماور را با استفاده از موارد فوق می‌توانید تمیز کنید اما برای نتیجه مطلوب تر بیرون آن را نیز تمیز کنید. بهتر است قبل از شروع به تمیزکاری وسیله خود را به قطعات کوچک تبدیل کرده و آنها را نیز به طور جداگانه تمیز کنید.
استفاده از آمونیاک
یکی از راه‌های تمیز کردن قسمت بیرونی سماور برنجی استفاده از آمونیاک است. برای تمیز کردن قسمت خارجی سماور، یک تکه پارچه نرم را به یک قاشق غذاخوری آمونیاک و 60 میلی‌لیتر آب آغشته کنید. بیرون سماور را با پارچه به آرامی، بدون فشار و به شکل حرکات دایره‌ای روی سطح سماور بمالید. در این حالت نیازی به شستن سماور ندارید، فقط به خوبی با یک پارچه نرم و تمیز آن را پاک کنید.
نمک و سرکه برای رسوب زدایی
نمک، سرکه و آرد را به نسبت مساوی با هم ترکیب کنید. خمیر غلیظ به دست آمده را خوب ورز دهید و روی سطح سماور بمالید. سپس با استفاده از پارچه‌ای نرم سماور را پولیش بزنید یا براق کنید. مقداری از سرکه را بردارید و یک تکه کوچک پارچه نخی را به آن آغشته کنید. تمام سطح بیرونی سماور که از استیل ضد زنگ است را با آن پاک کنید، سپس با آب بشویید و خشک کنید.
کلام آخر
گاهی هیچ چیز به اندازه یک چای یا قهوه گرم در فصل زمستان و یک دمنوش مفید در تمام فصول سال نمی‌تواند آرامش بخش باشد. به همین دلیل برای داشتن یک طعم عالی و جلوگیری از رسوب آهک در کتری تمیز کردن منظم برای کارکرد خوب آن بسیار مهم است. اگر می‌خواهید کتری شما همیشه عاری از رسوب باقی بماند باید کتری خود را ماهی یکبار یا هر چند ماه یکبار رسوب زدایی کنید تا تمیز نگه‌داشتن آن اجازه ندهد رسوب ایجاد شود. تمیز نکردن منظم کتری نه‌تنها جدا کردن رسوبات را دشوارتر می‌سازد بلکه می‌تواند بر عملکرد کتری یا سماورتان تأثیر بگذارد. اکنون نوبت شماست که بگویید چه راهکارهای دیگری برای از بین بردن رسوب کتری و سماور سراغ دارید؟