جو جزو اولین دانه‌هایی است که تمدن‌های اولیه، پرورش دادند. امروزه هم بین غلات تولیدی در سراسر جهان، رتبه چهارم (بعد از ذرت، برنج و گندم) از نظر میزان کشت را دارد. حتماً شما هم در مورد خواص نان جو، نکاتی شنیده‌اید و دوست دارید به طور دقیق، در مورد آن بدانید.
دانه جو به شکل‌های بسیار متنوعی مصرف می‌شود و در هر شکل خواص زیادی دارد. ماءالشعیر، اوت‌میل، مصرف به جای برنج و پاستا و نان، انواع موارد مصرف جو هستند. به سادگی می‌توانید این دانه مقوی را در برنامه غذایی خود بگنجانید. در این مقاله به طور ویژه در مورد خاصیت نان جو نکاتی را بیان می‌کنیم.
نان جو چیست؟
نان جو یک نوع نان است که با آرد جو پخته می‌شود. هرچند در بسیاری از مواقع، آرد جو به نسبت‌های متفاوتی با آرد گندم مخلوط می‌شود تا طعم و حالت بهتری به آن ببخشد. به طور کلی در هر تکه نان جو (به اندازه کف دست)، ۷۳ کالری، ۰.۸۵ گرم چربی، ۱۴.۲۲ گرم کربوهیدرات و ۲.۲ گرم پروتئین وجود دارد. این مقادیر نشان‌دهنده اهمیت جو در رژیم‌های کم کلسترول ولی پرانرژی است.
مصرف جو به شکل کامل، باعث حفظ همه مواد مغذی می‌شود؛ به همین دلیل توصیه می‌کنیم که جو را به صورت آرد مصرف کنید. در ادامه به ۷ مورد از خواص نان جو می‌پردازیم.
نان جو، غنی از ریزمغذی‌ها است
از نظر میزان ویتامین، مواد معدنی و دیگر ترکیبات مفید گیاهی، نان جو بسیار غنی است. انواع آنتی‌اکسیدان‌ها، فیبر، مولیبدن، منگنز و سلنیم، مس، ویتامین B1، کروم، فسفر و منیزیم جزو فراوان‌ترین ترکیبات موجود در این نان هستند. خیساندن و جوانه زدن دانه، جذب ریزمغذی‌ها را آسان‌تر می‌کند.
البته باید توجه کنید که مصرف بیش از اندازه نان جو، باعث تجمع موادی در بدن می‌شود که عملکرد مواد مغذی را مختل می‌کنند. مصرف به اندازه در مورد همه مواد غذایی از جمله جو، یک اصل مهم در رژیم‌های ما است.
گرسنگی را کاهش داده و در کاهش وزن مؤثر است
جو خیلی زود در شما احساس سیری ایجاد می‌کند و گرسنگی را کاهش می‌دهد (هر دو روش منجر به کاهش وزن خواهند شد). محتوای غنی فیبر (گروهی که سرعت هضم و جذب را کاهش می‌دهند، مثل بتاگلوکان) که در دانه جو وجود دارد، دلیل اصلی این اتفاق است. این اتفاق برای دستگاه گوارش نیز بسیار مفید است. کاهش سرعت هضم و جذب، علاوه بر کمک به جذب بهتر، از آسیب به اندام‌های مختلف گوارشی هم پیشگیری می‌کند. بنابراین یکی از خواص نان جو این است که از پرخوری جلوگیری خواهد کرد.
تنظیم کلسترول خون، از فواید نان جو
بتاگلوکان موجود در نان جو، کلسترول‌های مضر (LDL) را به اسیدهای صفراوی متصل می‌کند تا از طریق مدفوع دفع شوند. طی آزمایشاتی ثابت شده است که مصرف جو (خصوصاً به شکل نان) به مدت حدود ۵ هفته، سطح کلسترول خون را تا ۷ درصد کاهش می‌دهد.
از طرفی، نان جو باعث افزایش میزان کلسترول مفید (HDL) می‌شود. کنترل بهینه میزان این دو نوع کلسترول، با کاهش نوع مضر و افزایش نوع مفید در گردش خون، یک اتفاق بسیار مثبت در بدن (خصوصاً برای قلب) است.
دیگر خواص نان جو، پیشگیری از سنگ مثانه
محتوای فیبر موجود در جو، همچنین در بهبود عملکرد مثانه و جلوگیری از سنگ‌سازی مؤثر است. به ازای مصرف هر ۵ گرم محتوای فیبر نامحلول (که در نان جو به فراوانی وجود دارد)، احتمال ایجاد سنگ مثانه حدود ۱۰ درصد کاهش می‌یابد. البته سنگ مثانه جزو سنگ‌های کم خطر است ولی در صورت ورود به مجاری تخلیه ادرار، نیاز به جراحی خواهد داشت.
خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را کاهش می‌دهد
همه غلات در سلامت قلب مؤثر هستند و جو هم به عنوان عضو مهمی در این گروه، خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را کاهش می‌دهد. علاوه بر کاهش کلسترول مضر، فیبر موجود در نان جو باعث کاهش سطح فشار خون (به ازای هر ۸.۷ گرم نان، ۰.۳ تا ۱.۶ میلی‌متر جیوه) می‌شود. فشار خون و چربی مستعد رسوب در دیواره رگ‌ها، دو مورد از مهم‌ترین دلایل مشکلات قلب و عروقی هستند که هر دو تحت تأثیر ریزمغذی‌های نان جو هستند.
در مقابل دیابت از شما مراقبت می‌کند
جو موجود در نان جو با کاهش سطح قند خون و تقویت ترشح هورمون انسولین، ریسک ابتلا به دیابت نوع دوم را کاهش می‌دهد. در بین خواص نان جو، این خاصیت، مربوط به منیزیم موجود در آن است. منیزیم ضمن ایجاد تعادل در میزان گلوکز خون، بر لوزالمعده که اندام سازنده انسولین است، تأثیرگذار است.
علاوه بر منیزیم، فیبر هم با کاهش سرعت جذب مواد قندی، در این مورد نقش مهمی ایفا می‌کند. فیبر از زمان جذب مواد قندی، بر میزان ورودشان به جریان خون کنترل دارد تا سطح قند خون نه کم و نه زیاد، بلکه به اندازه باشد. با بهره‌مندی از خواص نان جو می‌توانید خطر ابتلا به دیابت را از خود دور کنید.
از سرطان کولون (روده بزرگ) پیشگیری می‌کند
یک رژیم کامل از نظر مصرف غلات، احتمال ابتلا به اغلب بیماری‌های مزمن از جمله سرطان‌ها را کاهش می‌دهد. نقش اصلی در ایجاد این خاصیت بر عهده محتوای فیبری نان جو است. همچنین آنتی اکسیدان‌ها، اسید فایتیک، فنولیک اسید و ساپونین نیز از جمله ترکیبات ضدسرطان موجود در جو هستند. در کل، نان جو مواد مغذی زیادی برای کمک به فعالیت روده بزرگ و محافظت از آن دارد. هرچند کاهش ریسک ابتلا به انواع سرطان یک ویژگی ثابت شده از جو است ولی به طور ویژه در مورد سرطان و بیماری‌های مربوط به کولون بحث می‌شود.
نگاه کلی به جو و خواص نان جو
جو یک غله بسیار سالم با محتوای غنی ویتامینی، مواد معدنی و این قبیل ریزمغذی‌ها است. بخش بزرگی از خواص نان جو، مربوط به فیبر (خصوصاً نوع محلول) موجود در این دانه است. فیبر خواص مختلفی از جمله تقویت گوارش، کاهش گرسنگی، کنترل قند و فشار خون و بسیاری خواص دیگر، در دل دانه جو ایجاد می‌کند.
برای پیشگیری از بیماری‌های مزمن (که رایج‌ترین بیماری‌های عصر جدید هستند) مثل دیابت، بیماری‌های قلبی عروقی و انواعی از سرطان‌ها، توصیه می‌شود که حتماً مصرف جو را در برنامه غذایی خود بگنجانید. برای دستیابی به حداکثر میزان خاصیت جو، توصیه می‌شود که آن را به شکل پوست کنده یا فراوری شده مصرف نکنید. از بهترین و کامل‌ترین روش‌های مصرف جو، استفاده از آرد این دانه است. نانی که از آرد جو تهیه شود، یک شکل کامل و فوق‌العاده برای گنجاندن جو در برنامه غذایی است.