گیاه برگ انجیری در آب‌وهوای گرم و مرطوب رشد می‌کند؛ اما می‌توان این گیاه را به‌عنوان یک گیاه آپاراتمانی هم در نظر گرفت. برای نگهداری برگ انجیری در آپارتمان، باید کلیه شرایط موجود را برای رشد و تکثیر آن فراهم کنید. اگر گیاه شما بیش از اندازه بزرگ شود و شاخ و برگ پیدا کند، زمان آن رسیده است که به فکر قلمه زدن برگ انجیری خود بیفتید.
روش‌های مختلفی در نحوه تکثیر برگ انجیری وجود دارد که بهترین آن قلمه‌زدن است. در این مقاله از وبلاگ اسنپ مارکت قصد داریم به‌طور مفصل به نحوه قلمه زدن برگ انجیری بپردازیم؛ پس، تا انتها همراه ما باشید.
نحوه قلمه زدن برگ انجیری چگونه است؟
نحوه تکثیر برگ انجیری بسیار آسان است و در چند مرحله به‌راحتی می‌توانید این کار را انجام دهید. رشد گیاه برگ انجیری زیاد است و می‌تواند به‌راحتی فضای بسیار زیادی را در آپارتمان یا خانه شما اشغال کند. چند برش ساده به کنترل اندازه و حفظ ظاهر گیاه شما کمک می‌کند. در ادامه به توضیح مراحل نحوه قلمه زدن برگ انجیری می‌پردازیم.
مرحله اول: برنامه‌ریزی برای قلمه‌زدن
اگر گیاه برگ انجیری را برای کنترل اندازه یا فقط برای حفظ ظاهر آن قلمه می‌زنید، سعی کنید قبل از فصل بهار این کار را انجام دهید. این موضوع به گیاه قلمه‌شده شما کمک می‌کند تا سریع‌تر رشد کند. اگر گیاه شما برگ‌هایی خشک، زرد یا آسیب‌دیده دارد، هرس‌کردن آن‌ها در هر زمانی در طول سال مشکلی نخواهد داشت.
مرحله دوم: تمیزکردن قیچی باغبانی
قیچی باغبانی خود را با الکل ضدعفونی کنید. تیغه‌های کثیف می‌توانند بیماری‌های مختلفی را به گیاه شما منتقل کنند؛ بنابراین قیچی باغبانی خودتان را با پارچه‌ای آغشته به الکل پاک کنید. اگر خودتان می‌خواهید محلول ضدعفونی‌کننده بسازید، باید ۹ لیوان آب را با یک لیوان مایع ضدعفونی‌کننده یا سفیدکننده مخلوط کنید. اگر قیچی شما واقعا کثیف است، قبل از تمیزکردن و ضدعفونی‌کردن، آن را در آب خیس کنید تا کثیفی کاملا از بین برود.
مرحله سوم: استفاده از دستکش مخصوص
برای محافظت از دستان خود در برابر شیره تحریک‌کننده گیاه دستکش بپوشید. شیره گیاه برگ انجیری دارای اگزالات کلسیم است که می‌تواند پوست شما را تحریک و ملتهب کند. قبل از شروع قلمه زدن برگ انجیری، یک جفت دستکش بپوشید تا از مشکلات پوستی احتمالی جلوگیری کنید.
بهتر است این گیاه را دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی خود قرار دهید. اگر به‌طور تصادفی شیره برگ انجیری روی پوستتان ریخت، در اسرع وقت پوست خود را با آب گرم و صابون بشویید. سعی کنید دستانتان را به صورت یا چشمان خود نزنید.
مرحله چهارم: انتخاب یک شاخه سالم
به دنبال شاخه‌هایی سالم با برگ‌های سبز روشن باشید که گره‌هایی روی آن قرار داشته باشد. گره، برآمدگی یا حلقه‌ای‌ست که درست زیر برگ یا ساقه قرار دارد. به این نکته توجه داشته باشید که قلمه‌ای را انتخاب کنید که شامل گره باشد؛ در غیر این صورت، قلمه‌زدن باعث رشد ریشه نخواهد شد.
مرحله پنجم: برش‌زدن
قیچی ضدعفونی‌شده خود را بردارید و شاخه را درست از زیر گره‌ها ببرید. اگر قیچی شما محکم نیست، می‌توانید مستقیم شاخه مورد نظرتان را برش دهید یا به کمک یک چاقوی تیز آن را ببرید. از شاخه‌های خشک و زرد یا برگ‌هایی که به رنگ قهوه‌ای هستند، قلمه نگیرید.
مرحله ششم: قراردادن شاخه در ظرف آب
آب خنک را در یک لیوان یا گلدان بلند بریزید و کف قلمه را در آن قرار دهید. بهتر است تا ۲ اینچ (۵.۱ سانتی‌متر) پایین قلمه را در آب فرو ببرید. بهتر است از یک گلدان شفاف برای بررسی راحت‌تر ریشه‌ها استفاده کنید.
مرحله هفتم: تعویض آب گلدان
آب را هر چند روز یک بار به مدت چند هفته یا تا زمانی که ریشه‌ها تشکیل شوند، تعویض کنید. گلدانی را که قلمه‌های گیاه در آن قرار دارد، در نور غیرمستقیم آفتاب قرار دهید و قلمه‌ها را رها کنید تا ریشه‌هایی را که از پایین رشد می‌کنند، مشاهده کنید.
آب را هر چند روز یکبار تعویض کنید تا ریشه قلمه پوسیده نشود. هر چند هفته یکبار قلمه خود را بررسی کنید تا ببینید آیا ریشه‌ها رشد کرده‌اند یا خیر. مدت‌زمانی که طول می‌کشد تا قلمه‌ها ریشه دهند و رشد کنند به سلامت و اندازه قلمه‌ای که ایجاد کرده‌اید، بستگی دارد.
مرحله هشتم: انتخاب خاک باکیفیت
زمانی که آماده کاشت قلمه هستید، یک گلدان را با مخلوط خاک پر کنید. گلدانی را انتخاب کنید که حداقل ۶ اینچ (۱۵ سانتی‌متر) عرض و سوراخ‌هایی در پایین آن وجود داشته باشد. این کار از جمع‌شدن آب در نزدیکی ریشه گیاه و پوسیدگی آن جلوگیری می‌کند. سپس 1/3 گلدان را با مخلوطی از خاک باکیفیت پر کنید.
مرحله نهم: کاشت قلمه در خاک
قلمه را داخل گلدان قرار دهید و دور آن را با خاک بپوشانید. برای قلمه زدن برگ انجیری، ریشه‌های قلمه را در خاک فشار دهید تا حداقل یک اینچ (۲.۵ سانتی‌متر) عمق داشته باشند. قلمه را ثابت نگه دارید و خاک مخلوط بیشتری به گلدان اضافه کنید تا تقریبا به بالای آن برسد.
سپس، آب را تا زمانی که از سوراخ‌های پایین گلدان خارج شود، داخل گلدان بریزید. برای مراقبت از گیاه جدید، آن را در مکانی گرم قرار دهید که نور غیرمستقیم دریافت کند و هر زمان که خاک خشک شد، آن را آبیاری کنید.
نحوه تعویض گلدان گیاه برگ انجیری
اکثر گیاهان حداقل هر چند سال یکبار نیاز به تعویض گلدان دارند. تعویض گلدان می‌تواند باعث شوک و ریزش برگ‌ها و برای گیاهان بزرگ‌تر هم مشکل‌ساز شود. همان‌طور که می‌دانید، گیاه برگ انجیری بسیار بزرگ است و بعد از چند سال، رشد خوبی دارد و حتی ممکن است تا سقف آپارتمان شما بالا برود؛ بنابراین، بهتر است هر دوسال یا بیشتر گلدان آن را تعویض کنید. تعویض گلدان می‌تواند به دلیل یکی از موارد زیر باشد:
ریشه‌ها فضای رشد بیشتری نیاز دارند
وقتی مشاهده می‌کنید که ریشه‌ها از سرتاسر گلدان و حتی سوراخ‌های پایین گلدان بیرون زده‌اند،گیاه برگ انجیری شما از گلدان فعلی خود بزرگ‌تر شده است و نیاز به عوض‌کردن گلدان دارد.
از فشرده‌شدن خاک جلوگیری می‌کند
خاک سنگین، آب را به‌خوبی جذب نمی‌کند و می‌تواند منجر به خشک‌شدن گیاه شود. اگر متوجه شدید که آب بدون فرورفتن در بالای خاک قرار گرفته است، شما باید به‌سرعت گلدان خود را عوض کنید.
خاک تازه به گیاه مواد مغذی می‌رساند
گیاهان می‌توانند در عرض چند ماه از مواد مغذی موجود در خاک گلدان خود استفاده کنند. به همین دلیل است که کود باکیفیت بسیار مهم خواهد بود؛ اما نکته‌ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که با تعویض گلدان، هر چند وقت یکبار خاک را به‌طور کامل عوض کنید. گلدان مجدد می‌تواند راه خوبی برای مبارزه با بیماری‌هایی مانند پوسیدگی ریشه و عفونت‌های باکتریایی باشد.
در ادامه به مراحلی که باید برای عوض‌کردن گلدان خود انجام دهید، می‌پردازیم.
· مرحله اول: بهترین زمان را انتخاب کنید
اوایل بهار، بهترین زمان برای گل‌کاری است؛ اما اگر در هر فصلی علائمی را که در بالا به آن‌ها اشاره شد مشاهده کردید، بدون معطلی گلدان خود را تعویض کنید.
· مرحله دوم: گلدان جدید خود را انتخاب کنید
گلدانی را انتخاب کنید که قطر آن فقط کمی از گلدان قدیمی شما بزرگ‌تر و عمق آن هم چندین اینچ عمیق‌تر باشد. شما نباید یک گلدان خیلی بزرگ‌تر از گیاه خود را انتخاب کنید؛ زیرا گلدانی که بسیار بزرگ‌تر از ریشه گیاه شما باشد می‌تواند آب بیشتری نسبت به گیاه مصرف کند که در نهایت آبیاری بیش از حد، باعث پوسیدگی ریشه‌ها می‌شود.
· مرحله سوم: خاک خود را انتخاب کنید
گلدان خود را تا حدود ¼ تا 1/3 از مخلوط خاک باکیفیت پر کنید. می‌توانید مقداری خزه هم در این مرحله به گلدان خود اضافه کنید.
· مرحله چهارم: برگ انجیری خود را از گلدان قدیمی خارج کنید
برای خارج‌کردن گیاه برگ انجیری خود از گلدان، گلدان را برگردانید و به‌آرامی گیاه را خارج کنید. اگر گیاه تکان نمی‌خورد، سعی کنید گلدان را کمی تکان دهید؛ اما مراقب باشید که گیاه را نشکنید. سعی نکنید آن را مستقیما از گلدان بیرون بیاورید؛ زیرا این کار باعث شکستن ریشه، ساقه و برگ‌ها می‌شود. اگر گیاه شما بسیار بزرگ است، توصیه می‌شود از یک یا دو نفر برای انجام این کار کمک بگیرید. در این مرحله می‌توانید به قلمه زدن برگ انجیری هم بپردازید.
· مرحله پنجم: گیاه را در گلدان جدید قرار دهید
اگر به گلدان خود یک میله اضافه کرده‌اید، گیاه را در اطراف میله قرار دهید. اگر ریشه‌ها بیش از حد بسته هستند، یک سوراخ باریک و عمیق در آن حفر کنید. ریشه‌ها و میله‌ها را با احتیاط داخل گلدان قرار دهید. گاهی اوقات برای نگه‌داشتن گیاه روی گلدان جدید به کمک یک نفر نیاز پیدا می‌کنید. میله را محکم در گلدان قرار دهید، سپس به‌آرامی ریشه‌ها را پایین بیاورید. یک لایه خاک گلدان روی گیاه اضافه کنید و حدود ۲ اینچ فاصله در بالای برگ انجیری باقی بگذارید.
· مرحله ششم: گیاه را به‌خوبی آبیاری کنید
آب را به گلدان خود اضافه کنید تا از سوراخ‌های انتهای گلدان خارج شود. ممکن است خاک کمی فرو برود؛ بنابراین، ادامه دهید و در صورت لزوم خاک مخلوط بیشتری به آن اضافه کنید. گیاه شما باید به‌سرعت با گلدان جدید خود سازگار شود؛ اما دیدن کمی افتادگی طبیعی است. کافی‌ست آن را در جایی با نور زیاد و غیرمستقیم خورشید بگذارید و حدود ۴ هفته به آن کود دهید.
چه عواملی بر موفقیت تکثیر برگ انجیری تاثیر دارد؟
به‌طور کلی می‌توان گفت قلمه‌های گیاه برگ انجیری نسبت به محیط رشد و موقیعتشان تحمل بسیار بالایی دارند؛ اما قطعا متغیرهایی وجود دارد که می‌توانید با انجام آن‌ها احتمال یا سرعت موفقیت در تکثیر این گیاه را افزایش دهید. البته این موضوع را در نظر داشته باشید که نحوه تکثیر برگ انجیری هم بی‌تاثیر نخواهد بود.
دوره زمانی
به‌یاد داشته باشید که صبر، کلید اصلی موفقیت شماست. برخی از قلمه‌ها فورا ریشه می‌دهند و برگ‌های جدید هم به‌سرعت رشد می‌کنند. برخی دیگر از قلمه‌ها، مخصوصا در فصل زمستان، یک دوره خواب طولانی را پشت سر می‌گذارند. غالبا بهار باعث شروع قلمه‌هایی می‌شود که قبلا در خواب بوده‌اند.
نور و گرما
قلمه‌های گیاه برگ انجیری در محیط‌های گرم و روشن بیشتر جوانه می‌زنند و رشد می‌کنند. علاوه‌بر این، شما می‌توانید از یک وسیله حرارتی برای تسریع در روند رشد این گیاه استفاده کنید.
رطوبت
خاک گیاه برگ انجیری را باید مرطوب نگه دارید؛ اما نباید خیس باشند. خیس‌بودن زیاد از حد باعث پوسیدگی ریشه‌ها می‌شود. هفته‌ای یکبار خاک آن‌ها را لمس کنید و اگر احساس کردید خشک است، به آن‌ها آب دهید. هیچ نیازی به پوشاندن این گیاه با کیسه پلاستیکی نیست.
انتخاب آب
بهترین کار برای قلمه‌زدن برگ انجیری، استفاده از یک گلدان شفاف است که بتوانید هر گونه رشد جدیدی را بلافاصله مشاهده کنید. با این حال، قلمه‌های بزرگ‌تر که شامل برگ‌ها و ریشه‌های هوایی هستند، بهتر است مستقیما به داخل خاک بروند. می‌توانید از آب لوله‌کشی معمولی استفاده کنید. علاوه‌بر این، آب باران یا آب مقطر هم مناسب خواهد بود. بهتر است بیشتر قسمت ساقه را در آب فرو کنید تا برگ‌ها و ریشه‌ها در آب جوانه بزنند.
نکات مهم در نگهداری و تکثیر گیاه برگ انجیری
نگهداری از این گیاه همانند نحوه قلمه زدن برگ انجیری، بسیار آسان است؛ ولی باید به آن توجه ویژه‌ای داشته باشید. نکته‌ای که باید در درجه اول به آن توجه کنید این است که از آبیاری بیش از حد و نگهداری گیاه در نور کم خودداری کنید؛ زیرا، باعث آسیب به ریشه‌ها و برگ‌ها می‌شود. در زیر به بررسی نکات مهم در نگهداری از برگ انجیری می‌پردازیم.
- گیاه برگ انجیری عاشق رطوب است. سطح رطوبت ایده‌آل باید ۵۰ درصد به بالا باشد. اگر قصد دارید گیاه خود را تقویت کنید، می‌توانید از یک دستگاه مرطوب‌کننده محیط استفاده کنید یا یک بار در روز برگ‌های آن را با آب بدون کلر و جوشیده‌شده اسپری کنید.
- از قراردادن این گیاه در برابر نور مستقیم خورشید اجتناب کنید؛ زیرا این کار می‌تواند منجر به کم‌آبی و سوختگی برگ‌ها شود. برای کمک به رشد بهتر گیاه خود، آن را در محلی قرار دهید که نور غیرمستقیم یا فیلترشده زیادی در طول روز دریافت کند.
- سعی کنید دمای خانه شما به زیر ۶۰ درجه فارنهایت (۱۵.۵ درجه سانتی‌گراد) نرسد. اگرچه این گیاه می‌تواند در طیف وسیعی از دماها زنده بماند؛ اما قرارگرفتن مداوم آن در معرض هوای خنک و خشک به‌طور بالقوه، می‌تواند آن را از بین ببرد.
- در اوایل بهار تا اواخر تابستان، بهترین زمان برای رشد گیاه برگ انجیری است؛ بنابراین بهتر است در این دوره هر یک تا دو هفته یکبار آن را آبیاری کنید. از این‌که سطح خاک بین دو آبیاری کاملا خشک شود، نترسید. این کار آب‌وهوای طبیعی گیاه را تقلید و از بیماری‌های قارچی مانند پوسیدگی ریشه هم جلوگیری می‌کند. علاوه‌بر این، این دوره بهترین زمان برای قلمه زدن برگ انجیری خواهد بود.
- توجه داشته باشید که این گیاهان از آب‌وهوای گرمسیری و جنگل‌های بارانی سرچشمه می‌گیرند؛ به این معنی که آن‌ها در دوره‌ای باران‌های شدید و به دنبال آن دوره‌های خشک طولانی را تجربه می‌کنند.
- این گیاه برای انسان، سمی خفیف دارد؛ اما اگر برگ‌های آن بلعیده شوند، می‌تواند باعث تحریک شدید دهان و تورم در حیوانات خانگی شما شود.
- اگر گیاه برگ انجیری شما کم‌آبی داشته باشد، برگ‌های آن زردرنگ و افتادگی پیدا می‌کنند؛ اما اگر گیاه خودتان را بیش از حد آبیاری کرده باشید، ترکیبی از رنگ‌های زرد و قهوه‌ای روی برگ‌ها مشاهده می‌کنید.
- در زمستان به گیاه خود کود ندهید؛ زیرا این زمانی‌ست که گیاه به خواب رفته است تا استراحت کند. کوددهی بیش از حد می‌تواند باعث خراب‌شدن خاک شود.
- تجمع گردوغبار روی برگ‌های گیاه برگ انجیری شما ممکن است رشد آن را متوقف کند. حتما گیاه خود را به‌طور منظم تمیز کنید. برای اطمینان از سلامت گیاه، یک بطری اسپری را با آب، یک قاشق چای‌خوری روغن چریش و یک قطره مایع ظرفشویی پر کنید. به‌محض این‌که متوجه گردوغبار شدید، به کمک این محلول و یک پارچه تمیز آن را پاک کنید.
کلام آخر
در این مقاله از سایت اسنپ مارکت سعی کردیم به نحوه تکثیر برگ انجیری بپردازیم. گیاهان می‌توانند روحی تازه و زیبایی چشم‌نوازی به دکوراسیون منزل شما ببخشند. پس، از آن‌ها غافل نشوید.
آیا تابه‌حال در منزل خود گیاه برگ انجیری را قلمه زده‌اید؟ شما برای قلمه زدن برگ انجیری کدام‌یک از مراحل گفته‌شده در این مقاله را دنبال کرده‌اید؟ نحوه قلمه زدن برگ انجیری به سبک شما چگوه است؟ شما عزیزان می‌توانید در قسمت نظرات، پیشنهادات و تجربیات خود را با ما در میان بگذارید.