نگهداری لبنیات یکی از دغدغههای مهم خانوادههاست؛ چراکه ما روزانه مقدار زیادی لبنیات مصرف میکنیم و باید با روشها و اصول نگهداری لبنیات آشنا باشیم. لبنیات شامل شیر، ماست، پنیر، دوغ، کشک و… میشود. برای هر یک از این موارد باید به نکات مختلفی توجه داشته باشیم.
روش نگهداری لبنیات: شیر
شیر یکی از اصلیترین لبنیاتیست که خانوادهها از آن برای مصرف کلسیم استفاده میکنند. برای نگهداری لبنیاتی مثل شیر باید به نکات زیر توجه کنید.
- بهترین مکان برای شیر، سردترین نقطه یخچال است. داخل در یخچال مکان مناسبی برای شیر نیست.
- بهترین دما برای شیر ۴ درجه سانتیگراد یا کمتر است.
- شیری را که در پارچ ریخته و مدتی از آن استفاده نکردهاید، دوباره به ظرف اصلی برنگردانید.
- برای نگهداری لبنیاتی مثل شیر به مدت طولانی، میتوانید آن را فریز کنید. شیر در فریزر به مدت ۳ تا ۶ ماه باقی میماند. قبل از فریزکردن شیر، تاریخ را روی بسته آن بنویسید تا بدانید زمان مصرف آن چقدر است.
- شیر فریزشده ممکن است منبسط شود؛ بنابراین از ظرفی استفاده کنید که کمی فضای خالی داشته باشد.
- شیری که از فریزر درآمده است باید در عرض ۵ تا ۷ روز مصرف شود.
- برای یخزدایی شیر، آن را درون یخچال یا در یک ظرف آب سرد قرار دهید. ممکن است این پروسه کمی زمانگیر باشد.
- انجماد و یخزدایی شیر ممکن است در طعم و بافت آن کمی تغییر ایجاد کند. از این شیر میتوانید در پختوپز استفاده کنید.
- مدت زمان نگهداری شیر گاو در یخچال 7 روز است.
- شیر داغ را درون یخچال نگذارید. قرارگرفتن غذای داغ در یخچال ممکن است ارزش غذایی آن را کم کند و باعث میشود به یخچال فشار مضاعفی وارد شود.
- برای نگهداری لبنیاتی مثل شیر باید بدانید که نباید بیشتر از دو ساعت بیرون از یخچال قرار بگیرد.
- اگر شیر خام خریداری کردهاید حتما قبل از مصرف، آن را بجوشانید.
- هنگامی که به خرید میروید، شیر آخرین چیزی باشد که از قفسه خرید برمی دارید. شیر و سایر لبنیات را در کنار وسیلههای فریزری که خریدهاید حمل کنید تا از سرمای ایجادشده در کیسه استفاده کنند.
- شیری که بوی ترش بدهد، رنگش تغییر کند و بافتش تودهای شود، خراب شده است.
روش نگهداری لبنیات: پنیر
پنیر یکی از انتخابهای اصلی ایرانیان برای وعده صبحانه است. انواع مختلفی از پنیر وجود دارد. اصول نگهداری لبنیاتی مثل پنیر را در ادامه توضیح میدهیم.
- پنیر را باید در جایی از یخچال گذاشت که کمترین درجه را داشته باشد. کشوهای یخچال که محل نگهداری سبزیجات هستند، محل مناسبی برای پنیر خواهد بود؛ چرا که دمای ثابت و سردی دارند.
- برای نگهداری لبنیاتی مثل پنیر باید بدانید که فقط به مدت یک ساعت میتوانید آن را بیرون از یخچال بگذارید.
- برای پنیرهایی که در آب هستند مثل پنیر فتا و موتزارلا، آنها را در ظرف اصلی خود نگه دارید و هر دو روز آب آن را عوض کنید.
- کاغذی که روی سطح پنیرهای غوطهور در آب میگذارند، نباید دور ریخته شود.
- از آب جوشیده برای نگهداری پنیر استفاده کنید.
- برای برشزدن پنیر، چاقوی تمیز به کار ببرید.
- برای نگهداری لبنیات محلی مثل پنیرهای محلی و لیقوان، آنها را در آب و نمک قرار دهید.
- پنیر چدار و گورگونزولا را در بستهبندی پلاستیکی بپیچید.
- پنیر پارمیزان را ابتدا با یک کاغذ روغنی بپیچید و سپس یک لایه پلاستیک روی آن بکشید.
- یکی از اصول نگهداری لبنیاتی مثل پنیر این است که به اندازه نیاز خود خرید کنید تا نگران خرابشدن آن نباشید.
روش نگهداری لبنیات: کره
کره یکی از محبوبترین فرآوردههای شیر است. برای نگهداری لبنیاتی مثل کره به نکات زیر توجه کنید.
- اصول نگهداری لبنیاتی مثل کره این است که در یخچال یا فریزر گذاشته شود.
- کره را 10 تا 15 دقیقه قبل از مصرف از یخچال بیرون بیاورید.
- اگر کاغذ اصلی کره پاره شد، میتوانید آن را با یک فویل آلومینیومی بپیچید.
- کره را دور از مواد غذایی دیگر در یخچال نگه دارید یا آن را درون یک محفظه قرار دهید؛ زیرا کره بوی غذا را به خود جذب میکند.
- کره را میتوان به مدت 1 تا 3 ماه در یخچال نگهداری کرد.
- برای نگهداری لبنیاتی مثل کره میتوانید آن را فریز کنید. کرههای بدون نمک 3 تا 5 ماه و کرههای نمکزدهشده تا 9 ماه دوام دارند.
- قبل از فریزکردن کره، روی بسته آن تاریخ بزنید تا مدتزمان استفاده آن را بدانید.
- برای فریزکردن کره، آن را به قطعات کوچکتر تقسیم کنید تا در زمان استفاده زودتر نرم شود.
- برای نگهداری کره در دمای اتاق میتوانید از کره نمکزدهشده استفاده کنید.
- کره را نزدیک اجاق یا حرارت نگه ندارید.
- از یک قاشق یا چاقوی مخصوص برای برش کره استفاده کنید و آن را برای غذای دیگری به کار نبرید. بعد از هر بار استفاده چاقو را به خوبی بشویید.
روش نگهداری لبنیات: ماست
ماست یکی از مشتقات شیر است که طعم متفاوت آن در کنار غذاهای ایرانی بسیار دلپذیر خواهد بود. برای نگهداری لبنیاتی مثل ماست باید چند نکته را در نظر داشته باشید.
- یکی از اصول نگهداری لبنیات مثل ماست این است که باید در یخچال نگهداری شود؛ بنابراین بعد از خرید ماست بلافاصله آن را در یخچال بگذارید.
- بعد از بازشدن در ماست، سعی کنید آن را طی 5 تا 7 روز مصرف کنید.
- ماست را درقفسههای پایین یخچال قرار دهید؛ زیرا در آن جا دما سرد و ثابت است. داخل در یخچال مکان مناسبی برای نگهداری ماست نیست.
- در ماست را محکم ببندید تا بوی مواد غذایی دیگر روی آن تاثیر نگذارد. اگر ماست خریداریشده در ندارد آن را به یک ظرف دردار منتقل کنید.
- گذاشتن ماست در فریزر مشکلی ایجاد نمیکند. شما میتوانید به مدت 2 ماه ماست را در فریزر نگه دارید.
- برای آنکه ماست دیرتر خراب شود، بهطور مستقیم از ظرف اصلی آن ماست نخورید. یک مقداری از آن را در کاسه بریزید و سپس میل کنید. همچنین از قاشقی تمیز برای برداشتن ماست استفاده کنید.
- ماست را بیشتر از 1 یا 2 ساعت در دمای اتاق قرار ندهید.
- یکی از اصول نگهداری لبنیات مثل ماست این است که نباید لبنیات قدیمی و جدید را با هم مخلوط کنید.
- اگر روی ماست، کپک دیدید کل ماست را دور بریزید.
روش نگهداری لبنیات: خامه
خامه یکی از خوراکیهای خوشمزهایست که در هر جشن و تولدی حضور دارد. اگر آشپز هستید و میخواهید با روشهای نگهداری لبنیاتی مثل خامه آشنا شوید، نکات زیر را بخوانید.
- یکی از اصول نگهداری لبنیات مثل خامه این است که داخل در یخچال قرار نگیرد.
- اگرچه استفاده از خامه تازه، طعم و مزه دیگری دارد، اما میتوانید خامه را فریز و در زمان دیگری از آن استفاده کنید. برای این کار خامه را در ظرفی دربسته و محکم بریزید و آن را دور از مواد غذایی دیگر در فریزر بگذارید. 1.5 سانت فضای خالی در ظرف درنظر بگیرید.
- خامه را در دمای اتاق نگه ندارید.
- خامه پاستوریزه را ظرف 5 روز مصرف کنید.
روش نگهداری لبنیات: کشک
کشک ارزش غذایی بالایی دارد و نباید از خوردن آن غافل شوید. بهتر است با روش نگهداری لبنیاتی مثل کشک آشنا شوید و از این ماده مغذی در زندگی روزمره خود بیشتر استفاده کنید.
- کشکهای خشک را میتوان در دمای اتاق نگه داشت. اما کشکهای بازاری لازم است حتما در یخچال نگهداری شوند.
- قاشقی که به کشک زده میشود باید حتما خشک و تمیز باشد؛ زیرا کشک غنی از مواد مغذیست و رطوبت آن محیط مناسبی برای رشد میکروارگانیسمها خواهد بود.
- کشک را میتوان فریز کرد. اما برای نگهداری لبنیاتی مثل کشک باید توجه داشته باشید که نباید برای هر بار مصرف، کل کشک را یخزدایی کنید و دوباره آن را در فریزر قرار دهید. بهتر است کشک را به قسمتهای کوچکتر تقسیم و هر بار یکی از قسمتها را استفاده کنید.
- کشک را قبل از مصرف حتما بجوشانید.
روش نگهداری لبنیات: بستنی
بستنی یکی از خوشمزهترین فرآوردههای لبنی است. اصول نگهداری لبنیاتی مثل بستنی از قرار زیر است.
- بستنی جزو لبنیاتیست که نمیتواند درون یخچال قرار بگیرد و حتما باید در فریزر بماند تا ظاهر خود را حفظ کند.
- داخل در فریزر جای مناسبی برای نگهداری بستنی نیست. در فریزر مدام باز و بسته میشود و دما را افزایش میدهد.
- اگر نصف بستنی خود را خوردهاید و میخواهید بقیه آن را درون فریزر قرار دهید، حتما از یک ظرف دردار استفاده کنید تا بلورهای یخی روی آن شکل نگیرد. همچنین میتوانید بستنی خود را با یک پلاستیک به طور کامل بپوشانید.
- وقتی بستنی ذوب میشود یک محل مناسب برای رشد باکتری ایجاد میکند. اگر بستنی ذوبشده را دوباره فریز کنید باز هم از شر این باکتریها در امان نخواهید بود.
- برای نگهداری لبنیاتی مثل بستنی باید به یاد داشته باشید که به هنگام خرید، بستنی آخرین چیزی باشد که برمیدارید و خریدکردن آخرین کاری باشد که انجام میدهید تا بستنیها آب نشوند.
- بستنیها را از پایینترین قسمت یخچال فروشگاه بردارید.
- برای حمل بستنی از فروشگاه تا خانه، یا آن را در کیسهای مجزا قرار دهید یا آن را روی سایر وسایل بگذارید.
- یکی از اصول نگهداری لبنیات جداکردن آن از سایر مواد غذاییست. بنابراین بستنی را در کنار غذاهای بدون پوشش قرار ندهید. زیرا بهراحتی بوی غذا را به خود جذب میکند.
روش نگهداری لبنیات: دوغ
دوغ یک نوشیدنی بااصالت ایرانیست و روش نگهداری لبنیاتی مثل آن بههیچوجه پیچیده نیست.
- دوغ اگر بیرون از یخچال قرار بگیرد گاز زیادی تولید میکند و ترش میشود؛ به این ترتیب زمان انقصای آن زودتر فرا میرسد. بنابراین مغازهداران نباید دوغها را در محیط بیرون قرار دهند.
- بستهبندی دوغ نباید در معرض نور مستقیم خورشید قرار بگیرد؛ چراکه ممکن است ترکیبات سرطانزا و سمی درون آن ایجاد شود.
روش نگهداری لبنیات: روغن زرد
روغن زرد از کره تهیه میشود. برای این که با اصول نگهداری لبنیاتی مثل روغن زرد آشنا شوید نکات زیر را بخوانید.
- اگرچه میتوانید روغن زرد را بیرون از یخچال نگه دارید اما بهتر است این کار را نکنید. زیرا ممکن است مقداری دوغ درون آن باقی مانده باشد و باعث خرابشدن آن شود.
- اگر میخواهید برای نگهداری لبنیاتی مثل روغن زرد آن را درون یخچال بگذارید، حتما در آن را ببندید تا از عطر و طعم آن کم نشود.
- برای نگهداری روغن بیرون از یخچال، باید آن را در یک جای خشک و خنک مثل کابینت نگه دارید.
- روغن را در فاصلهای دور از شعلههای گاز بگذارید.
- میتوانید روغن را درون ظروف شیشهای بریزید. ظروف پلاستیکی برای این کار مناسب نیستند.
- از قاشق تمیز و خشک برای برداشتن روغن استفاده کنید.
جمعبندی در خصوص نگهداری لبنیات
اصول نگهداری لبنیات بهطور کلی در دو مورد خلاصه میشود:
اول اینکه همه محصولات لبنی باید در یخچال نگهداری شوند و دومین نکته این است که همیشه به یاد داشته باشید نباید لبنیات را به مدتی طولانی در دمای اتاق رها کنید.