می‌خواهید بدانید جوش صورت نشانه چیست؟ جوش و آکنه صورت شما را کلافه کرده است؟ جوش زدن آن هم در ناحیۀ صورت اصلاً خوشایند نیست. خصوصاً وقتی قرار است به یک مهمانی یا قرار مهم برویم که حساسیت ما نسبت به پوستمان بیشتر هم می‌شود، این حس بد چند برابر خواهد بود.
اما واقعاً چرا جوش می‌زنیم؟ دلایل بسیار است. برخی از افراد مستعد جوش پوست هستند و شاید هر روز هم با این مشکل درگیر باشند و عده‌ای دیگر هم شاید ماهی یا حتی سالی یکبار هم به این عارضۀ پوستی دچار نشوند. از آنجایی که این مسئله خصوصاً در بین جوانان و بانوان بسیار شایع است، قرار است که در قالب یک محتوای آموزشی دلایل تا نحوه درمان انواع جوش و آکنه را برای شما شرح دهیم.
دلایل ایجاد جوش صورت
جوش صورت شاید در برخی از مواقع تنها یک دردسر جزئی است. اما در مواقعی آکنه را می‌توان بیماری پوستی محسوب کرد، زیرا هم می‌تواند ظاهر پوست را به هم بریزد و هم دردناک باشد. البته برخی از آکنه‌ها هم باید از نظر علت بروز بررسی شوند، چون می‌توانند خود نشانۀ یک بیماری دیگر باشند که با درمان آن بیماری هم به راحتی از بین می‌روند.
در ایجاد آکنه این فولیکول مو است که به وسیلۀ سلول مرده پوست و چربی مسدود می‌شود. جوش‌ها می‌توانند برآمده و به اشکال سرسفید، سرسیاه، برجستگی‌های کوچک قرمز و حساس معروف به پاپول، پاپول‌های نوک چرکی، توده‌های بزرگ و دردناک زیرپوستی و توده‌های دردناک کیستی ظاهر شوند.
این ضایعات پوستی در قسمت‌های مختلف صورت ظاهر می‌شوند و اگرچه افراد را در هر سنی درگیر می‌کنند، اما در بین نوجوانان شایع‌تر هستند. برای اینکه بتوانیم درمان‌های متعدد آکنه را بررسی کنیم، در ابتدا باید از دلایل ایجاد این مشکل پوستی اطلاعاتی به دست آوریم.
1.رژیم غذایی
طی تحقیقات انجام شده، مصرف برخی از مواد غذایی می‌توانند عاملی برای ایجاد جوش صورت باشند. برای مثال غذاهایی که حاوی کربوهیدرات هستند می‌توانند وجود آکنه را بدتر کنند. البته بر خلاف تصور هر غذای چربی نمی‌تواند باعث بروز این مشکل شود.
علاوه بر این خوردن برخی از غذاهای سرشار از قند و چربی، مانند سیب‌زمینی سرخ کرده و نوشیدنی‌های شیرین نیز می‌توانند باعث بروز این بیماری شوند. بنابراین اگر شما هم در این دسته از افراد قرار دارید که با خوردن برخی از خوراکی‌ها بیشتر شاهد بروز آکنه هستید، بهتر است در رژیم غذایی خود تغییراتی ایجاد کنید و مصرف میوه و سبزیجات خود را افزایش دهید.
مصرف شکلات به طور همزمان می‌تواند باعث بهبود یا بدتر شدن آکنه شود و این به نوع شکلات بستگی دارد. طبق تحقیقات انجام شده شکلات‌های شیرین خطر ابتلا به آکنه را تا 28 درصد افزایش می‌دهند، این در حالی است که مصرف شکلات تلخ حتی می‌تواند در صد ابتلا به آکنه را تا 10 درصد کاهش دهد.
2. جوش صورت با تغییرات هورمونی
یکی دیگر از علل شایعی که می‌تواند منجر به بروز آکنه شود، تغییرات سطح هورمون‌های بدن است. یکی از مثال‌های واضح برای این علت، جوش زدن نوجوانان در سن بلوغ است. آکنه‌های هورمونی زمانی ایجاد می‌شوند که با تغییرات هورمون‌ها میزان تولید چربی پوست افزایش پیدا می‌کند.
روغنی که ترشح می‌شود با باکتری‌های فولیکول‌های مو که در اصل همان منافذ رشد مو هستند، تعامل پیدا کرده و منجر به بروز جوش می‌شوند. برخی از تغییرات هورمونی که منجر به ایجاد جوش می‌شوند را به راحتی می‌توانید کنترل کنید. برای مثال کمبود خواب یا استفاده از برخی از محصولات که روی هورمون‌ها تأثیر دارند.
اما در مواردی که شما نمی‌توانید برای جلوگیری از بروز آکنه در مواقع تغییرات هورمونی کاری انجام دهید شامل موارد زیر می‌شوند:
- عوارض مصرف برخی داروها
- بارداری، پریودی، یائسگی
- درمان تستسترون در مردان
- مشکلات تخمدانی از جمله سندروم تخمدان پلی کیستیک
اما اگر جوش صورت شما هورمونی باشد، برخی از عوامل از جمله فشار، آلودگی هوا، رطوبت زیاد و رژیم غذایی نامناسب می‌تواند باعث بدتر شدن شرایط آکنه شود. درمان آکنه‌های هورمونی ممکن است بین 4 تا 6 هفته هم طول بکشد، پس برای درمان این نوع جوش صبور باشید.
3. ژنتیک و سابقه خانوادگی
ژنتیک می‌تواند تعیین کند که سیستم ایمنی شما چقدر در دفع پروپیونی باکتریوم آکنه (یک باکتری که باعث ایجاد آکنه می‌شود)، مؤثر است. اگرچه بر اساس تحقیقات نشان می‌دهند که ژن خاصی وجود ندارد که بیش از سایرین منجر به بروز آکنه شود، اما با این حال برخی جوش‌ها هنوز کاملاً دلایل ژنتیکی دارند.
برخی از خانواده‌ها ممکن است از نظر ژنتیکی در شرایطی باشند که سلول‌های مرده پوست بیشتری تولید کنند. همانطور که قبلاً گفتیم، این سلول‌ها می‌توانند منجر به بسته شدن منافذ و ایجاد جوش صورت شوند. برخی دیگر هم تولید سبوم (چربی پوست) بیشتری را تجربه می‌کنند که با ترکیب باکتری‌ها منجر به بروز جوش‌های مکرر می‌شوند. بنابراین چنین گروه‌هایی بیش از سایرین در معرض بروز جوش هستند.
4. استفاده از مواد روغنی
سبوم اضافی پوست همراه با سلول‌های مرده آن می‌تواند یک پلاک در داخل منافذ ایجاد کند و منجر به ایجاد جوش‌های سرسیاه و سرسفید شود. این عامل همچنین باکتری‌ها را در منافذ به دام می‌اندازد که می‌تواند منجر به التهاب شود. در هر صورت شاید روغن پوست تا حدودی برای پوست مفید باشد، اما وجود بیش از اندازۀ آن هم مضر خواهد بود و منجر به بروز آکنه می‌شود.
بنابراین از محصولات و مواد روغنی به اندازه لازم مصرف کنید. البته برخی از روغن‌ها مثل روغن نارگیل خود ممکن است شاهد اثرات مثبت روی جوش‌ها هم باشیم، زیرا می‌توانند اثرات آکنه را از بین برده و حتی با ایجاد رطوبت، اسکار آکنه را نیز کاهش دهند.
5. ایجاد جوش صورت با فشار روی پوست
آکنه مکانیکا نوعی آکنه است که هر کسی ممکن است به آن مبتلا شود. اما به ویژه در ورزشکاران، دانش‌آموزان و سربازان رایج است. این نوع آکنه در اثر گرمای بیش از حد، فشار ، اصطکاک یا مالش پوست ایجاد می‌شود.
هر چیزی که گرما را برای مدت طولانی در بدن به دام می‌اندازد، مالش را ایجاد می‌کند یا به پوست فشار وارد می‌کند، می‌تواند باعث ایجاد مکانیسم آکنه شود. اگر جزو افرادی هستید که به طور مداوم روی صورت خود فشار ایجاد می‌کنید، برای مثال از ماسک، تجهیزات ورزشی یا کلاه و سربند استفاده می‌کنید، بیشتر مستعد بروز جوش خواهید بود.
درمان جوش صورت و آکنه
برای درمان آکنه صورت می‌توانید از روش‌های مختلف استفاده کنید. از درمان‌های خانگی گرفته تا کرم‌ها و سرم‌های موضعی پوست و حتی مصرف داروهای خوراکی. علاوه بر این در مواردی می‌توانید از نور درمانی، لایه برداری شیمیایی و تزریق استروئید توسط پزشک، اقدام به رفع جوش‌های صورت کنید. درمان‌ها متنوع و به نوع جوش شما و ماندگاری آن بستگی دارند. در ادامه برخی دیگر از این درمان‌ها را برای شما بازگو خواهیم کرد.
1.درمان آکنه هورمونی
آکنه هورمونی را می‌توانید از طریق پزشک یا برخی از فاکتورها مثل مصرف داروها، سابقه ژنتیکی، دوران بلوغ و مواردی از این دست تشخیص دهید. برای درمان آکنه‌های هورمونی می‌توانید از دو طریق دارویی و درمان خانگی برای رفع جوش‌های خود اقدام کنید. به این منظور لازم است با توجه به شدت جوش، گزینۀ درمانی مناسب را برای خود استفاده کنید.
درمان دارویی آکنه هورمونی
- برای جوش صورت سرسیاه و سر سفید از کرم موضعی ترتینوئین
- برای آکنه‌های التهابی از آنتی‌بیوتیک موضعی یا رتینوئید موضعی و بنزوئیل پر اکسید
- جوش‌های متوسط تا شدید از آنتی‌بیوتیک یا ایزوترتینوئین
- درمان آکنه‌های کیستیک از تزریق استروئید توسط پزشک
نکته مهم: درمان‌های دارویی بهتر است توسط پزشک معالج پیگیری شوند و سعی کنید از دستکاری و درمان خودسرانه آکنه‌ها با انواع کرم‌ها و داروهای بهداشتی خودداری کنید.
درمان خانگی آکنه هورمونی
- پاکسازی مرتب و روزانه پوست صورت از هرگونه چربی و آلودگی
- تغییر در مصرف مواد غذایی مؤثر در بروز آکنه
- تغییر در سبک زندگی اثرگذار در تغییرات هورمونی مثل کم خوابی و کاهش استرس
- استفاده از محصولات مراقبتی باکیفیت که منجر به مسدود شدن منافذ نمی‌شوند
2. درمان خانگی جوش صورت با چای سبز
یکی از دلایل ایجاد آکنه سبوم یا چربی اضافی پوست است. حال می‌توانید با یک راه‌حل کاملاً طبیعی و البته مفید، تولید این چربی‌ها را تا 70 درصد کاهش دهید. برای این کار می‌توانید از چای سبز کمک بگیرید. البته ایجاد جوش همچنین ممکن است بر اثر ایجاد التهاب باشد که می‌توانید باز هم با چای سبز به دلیل خواص ضدالتهابی فوق‌العاده، بروز آکنه در چنین شرایطی را تا 50 درصد کاهش دهید.
شاید تا به حال درباره نوشیدن این چای و خواص آن زیاد شنیده باشید، که کاملاً هم درست است. اما در کنار مصرف خوراکی می‌توانید از آن برای شستوشوی صورت خود و مالش و ماساژ صورت با آن هم کمک بگیرید. از طرفی مصرف کرم‌ها، سرم‌ها و لوسیون‌های حاوی این ماده هم می‌توانند تأثیرات شگفت‌انگیزی روی جوش پوست داشته باشند.
3. استفاده درست و به اندازه از محصولات مراقبت از پوست
درست است که پوست نیاز به مراقبت و رسیدگی دارد ولی مراقبت و توجه بیش از اندازه هم خود می‌تواند دیگر مشکلات پوستی از جمله جوش صورت را در پی داشته باشد. مثلاً استفاده بیش از حد از روغن‌های تقویتی منجر به ایجاد سبوم اضافی و آکنه خواهد شد.
پس داشتن یک برنامه روتین مراقبتی با استفاده از چند محصول محدود مثل آبرسان، سرم تقویتی، ماده پاک کنندۀ پوست و مواردی از این دست کفایت می‌کند و نیازی نیست برای پوست خود بیش از اندازه هزینه کنید.
از طرفی برخی از محصولات مراقبت از پوست خصوصاً نمونه‌های جدید ممکن است منجر به تحریک پوست شما و بروز آکنه شوند. به همین منظور باید در انتخاب آن‌ها دقت زیادی داشته باشید. همچنین در استفاده از محصولات آرایشی باید به خاصیت غیر کومدوژن بودن آن‌ها از ضد آفتاب گرفته تا محصولات مراقبتی و حتی زیبایی توجه کنید. چنین محصولاتی می‌توانند منجر به بسته شدن منافذ پوست شما و ایجاد آکنه شوند.
4. عدم دستکاری جوش صورت
برای درمان جوش و آکنه صورت، هرگز آن‌ها را دستکاری نکنید. مالیدن مداوم دست روی صورت و فشار دادن آکنه نه تنها در خوب شدن آن مؤثر نیست، بلکه می‌تواند شرایط آن را وخیم‌تر کند. بنابراین یکی از بهترین کارهایی که می‌توانید برای پوست خود انجام دهید این است که همیشه دستان خود را از آن دور نگه دارید.
دست زدن به پوست صورت در زمان عادی یا در موقع جوش زدن، می‌تواند منجر به انتقال روغن صورت و باکتری‌های آن به سایر منافذ شود. همچنین یکی از کارهای معمول بسیاری از افراد، خالی کردن جوش است که با این کار اغلب آن را عفونی می‌کنند و فرایند بهبود را طولانی‌تر خواهند کرد.
5. رژیم غذایی برای صورت بدون جوش
برای اینکه از شر ایجاد آکنه خلاص شوید، می‌توانید در رژیم غذایی خود تغییراتی ایجاد کنید، زیرا آنچه می‌خورید ارتباط مستقیمی با سلامت بدن از جمله سلامت پوست دارد. بنابراین از خوردن غذاهایی که می‌توانند منجر به ایجاد جوش صورت شوند، خودداری کنید و به جای آن از غذاهای سرشار از آنتی‌اکسیدان از جمله ماهی، انواع سبزیجات، دانه‌ها و بذرها را مصرف کنید.
نکات مهم در برخورد با آکنه
- اگر آکنه شدید دارید، حتماً به متخصص پوست مراجعه کنید. خوددرمانی نمی‌تواند آکنه‌های شدید را درمان کند و ممکن است با عوارض پوستی ناخواستۀ دیگری از جمله جای جوش به صورت گودی یا قرمزی مواجه شوید.
- پوست‌ها مستعد آکنه حساس هستند، به همین دلیل شاید شستوشوی زیاد یا استفاده از محصولاتی خاص اوضاع را بدتر کنند. بنابراین به توصیۀ متخصصان بهتر است فقط در زمان‌های قبل و بعد از خواب و هنگام عرق کردن صورت خود را بشویید.
- در صورتی که پوست چربی دارید، از محصولات مراقبت از پوست بدون چربی و روغن استفاده کنید.
- از داروهای درمان آکنه در کل پوست خود استفاده کنید، نه فقط روی خود جوش.
- روبالشتی خود را به طور مداوم عوض کنید.
حرف پایانی
در این مطلب آموزشی بررسی کردیم که جوش صورت نشانه چیست و چگونه می‌توان این برآمدگی‌های پردردسر را به شکل خانگی و بدون مراجعه به پزشک درمان کرد. مهم‌تر از خود جوش، نوع برخورد شما با این عارضۀ پوستی است که می‌تواند در ماندگاری یا اثراتی که بر جای می‌گذارد، تأثیرات مثبت و منفی داشته باشد.
برای همین بسیار مهم است که قبل از هر چیز نوع جوش خود و علت بروز آن را بشناسید و سپس بر اساس نوع جوش اقدامات درمانی خانگی یا پزشکی را انجام دهید. این را نیز به یاد داشته باشید که از اولین علائم بروز آکنه شروع به درمان آن کنید تا بعداً مجبور نشوید برای درمان جای جوش دچار مشکلات اضافی شوید.