خواص تخم کتان به‌قدری چشمگیر است که چارلز کبیر به رعایای خود دستور می‌داد برای سلامت خود تخم کتان بخورند! بنابراین تعجب‌برانگیز نیست که تخم کتان نام Linum usitatissimum به معنای «مفیدترین» را به‌دست آورد. امروزه هم دانشمندان با انجام تحقیقات علمی، متوجه شده‌اند که حق با چارلز کبیر بوده است و تخم کتان فواید زیادی برای سلامتی دارد.
تخم کتان معمولا در ۲ رنگ طلایی و قهوه‌ای موجود است. اختلاف نظر بر سر خواص و فواید این دو نوع زیاد است؛ اما شواهد، به برابری تغذیه‌ای این ۲ اشاره دارد. ما در این مقاله از بلاگ اسنپ مارکت قصد داریم خواص تخم کتان قهوه ای را با شما به اشتراک بگذاریم.
فواید تخم کتان
فواید تخم کتان را دانه‌های مغذی موجود در آن تعیین می‌کنند. تخم کتان که از ابتدای تمدن رشد کرده است و یکی از قدیمی‌ترین محصولات زراعی محسوب می‌شود، سرشار از مواد مغذی‌ست.
یک قاشق غذاخوری تخم کتان، مقدار خوبی از پروتئین، فیبر و اسیدهای چرب امگا ۳ را برای بدن فراهم می‌کند. علاوه‌بر این، یک منبع قوی از ویتامین‌ها و مواد معدنی‌ست. یک قاشق غذاخوری دانه کتان آسیاب‌شده، حاوی مواد زیر است:
- کالری: ۳۷
- پروتئین: 1.3 گرم
- کربوهیدرات: ۲ گرم
- فیبر: 1.9 گرم
- چربی کل: ۳ گرم
- اسیدهای چرب امگا ۳: ۱۵۹۷ میلی‌گرم
همچنین این مقدار تخم کتان دارای ویتامین B1، B6، فولات، کلسیم، آهن، منیزیم، فسفر و پتاسیم است. جالب توجه است که فواید تخم کتان برای سلامتی، عمدتا به اسیدهای چرب امگا ۳، لیگنان‌ها (نوعی ترکیب گیاهی دارویی) و فیبر موجود در آن نسبت داده می‌شود.
حتما بخوانید: فواید و خواص امگا ۳ چیست
· خواص تخم کتان در کاهش ابتلا به سرطان
تخم کتان سرشار از امگا ۳ است. تحقیقات نشان می‌دهد که امگا ۳ می‌تواند به جلوگیری از رشد انواع سرطان کمک کند. همان‌طور که گفتیم تخم کتان همچنین حاوی لیگنان است؛ آنتی‌اکسیدان‌هایی که ممکن است رشد تومور را با جلوگیری از تشکیل رگ‌های خونی جدید، کند کنند. یک تحقیق در سال ۲۰۱۳ نشان داد که میزان سرطان سینه در زنانی که به‌طور منظم تخم کتان مصرف می‌کنند کم‌تر است.
· خواص تخم کتان در سلامت قلب
منبع معتبر انجمن قلب آمریکا (AHA)، خوردن فیبر و امگا ۳ بیشتر را برای سلامت قلب توصیه می‌کند. لیگنان‌ها هم ممکن است به پیشگیری از بیماری‌های قلبی-عروقی کمک کنند. تخم کتان، حاوی همه این مواد مغذی‌ست. تخم کتان همچنین حاوی فیتوسترول است. این ماده ساختاری مشابه کلسترول دارد، اما به جلوگیری از جذب کلسترول در روده کمک می‌کند.
بنابراین مصرف فیتوسترول که در تخم کتان موجود است، ممکن است به کاهش سطح کلسترول بد در بدن کمک کند. برخی دانشمندان روغن‌های امگا ۳ را که معمولا در ماهی‌های چرب وجود دارد، با کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی-عروقی مرتبط می‌دانند.
محققان پیشنهاد کرده‌اند که بذر کتان می‌تواند جایگزینی برای منابع دریایی امگا ۳ باشد. این مورد از فواید تخم کتان، برای کسانی که از رژیم‌های غذایی گیاهی پیروی می‌کنند بسیار مهم است.
· خواص تخم کتان در کاهش علائم بیماری آرتریت
آرتریت نوعی بیماری‌ست که سبب التهاب یک یا چند مفصل در بدن می‌شود. این بیماری، در مفصل زانو بیشتر از سایر مفاصل دیده می‌شود. محققان معتقدند تخم کتان ممکن است به کاهش درد و سفتی مفاصل کمک کند.
هرچند هنوز شواهد کافی برای اثبات این نظریه وجود ندارد، اما آن‌ها می‌گویند ALA (نوعی آنتی‌اکسیدان قدرتمند) موجود در دانه کتان، می‌تواند سبب کاهش التهاب شود. شما می‌توانید برای بهره‌وری از این فواید تخم کتان، از تخم کتان آسیاب‌شده، روغن تخم کتان و کپسول آن استفاده کنید.
· خواص تخم کتان در بهبود قند خون
لیگنان‌ها و سایر فیتواستروژن‌ها، می‌توانند به کاهش خطر بیماری‌های مزمن مانند بیماری دیابت کمک کنند. یک مطالعه حیوانی در سال ۲۰۱۶ نشان داد که ترکیبات موجود در تخم کتان، ممکن است به کاهش بروز دیابت نوع ۱ کمک کند و شروع دیابت نوع ۲ را به تاخیر بیندازد. با این حال، این نتایج ممکن است روی انسان متفاوت باشد.
حتما بخوانید: درباره کاهش قند خون چه می‌دانید؟ [راهکار+تغذیه]
· خواص تخم کتان در جلوگیری از یبوست
بذر کتان منبع خوبی از فیبر نامحلول است که در آب حل نمی‌شود و پس از خوردن غذا، در دستگاه گوارش باقی می‌ماند، در آن‌جا آب را جذب و حجم آن را اضافه می‌کند. این امر به جلوگیری از یبوست کمک می‌کند. توجه داشته باشید که اعتدال در مصرف بذر کتان باید رعایت شود. در غیر این صورت، همین مورد که از فواید تخم کتان محسوب می‌شود ممکن است نتیجه عکس دهد و سبب اسهال شدید یا مشکلات دیگر شود.
· خواص تخم کتان در کاهش التهاب
دو جزء موجود در دانه کتان، یعنی ALA و لیگنان‌ها، ممکن است التهاب همراه با برخی بیماری‌ها (مانند آسم و پارکینسون) را با کمک جلوگیری از انتشار برخی بیماری‌های پیش‌التهابی، کاهش دهند. تحقیقات نشان داده‌اند که ALA، واکنش‌های التهابی را در انسان کاهش می‌دهد. همچنین برخی تحقیقات حیوانی نشان می‌دهند لیگنان‌ها، می‌توانند سطوح چندین عامل پیش‌التهابی را کاهش دهند.
· خواص تخم کتان در کمک به هضم بهتر
همان‌طور که گفتیم یکی از فواید تخم کتان، فیبر محلول موجود در آن است که سبب نرم‌شدن مدفوع و دفع آسان‌تر می‌شود. اما تخم کتان علاوه‌بر فیبر محلول، حاوی فیبر نامحلول هم هست. فیبر نامحلول، به تحریک سیستم گوارشی کمک می‌کند تا مواد زائد را از طریق روده حرکت دهد و به نظم روده کمک کند. این ۲ نوع فیبر برای حمایت از دستگاه گوارش با هم کار می‌کنند.
· خواص دانه کتان برای پوست
یک مطالعه کوچک، خواص روغن تخم کتان برای پوست را نشان داده است. طبق این مطالعه، مصرف روغن تخم کتان برای زنان سبب کاهش قابل توجه حساسیت پوست، کاهش زبری و پوسته‌شدن پوست می‌شود. همچنین رطوبت و صافی پوست را افزایش می‌دهد.
· خواص بذر کتان برای بارداری
امگا ۳ موجود در تخم کتان یک ماده مورد نیاز برای همه انسان‌هاست. اما بدن به این ماده در زمان بارداری، بیشتر از هر زمان دیگری نیاز پیدا می‌کند. در دوران بارداری، امگا ۳ به رشد مغز کودک کمک می‌کند که این امر به‌ویژه در ۳ ماهه اول بارداری بسیار ضروری‌ست. یکی دیگر از نگرانی‌های افراد در زمان بارداری، میزان سطح قند خونشان است. تخم کتان، برای تنظیم قند خون هم استفاده می‌شود و می‌تواند در این مورد هم به کمک مادران باردار بیاید.
· خواص تخم کتان برای قاعدگی
ایا بذر کتان قاعده اور است؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم طبق یک گزارش، لیگنان‌های موجود در تخم کتان، به تعادل هورمون‌ها کمک می‌کند. این گزارش همچنین اشاره می‌کند که مصرف مکمل‌های بذر کتان، باعث کاهش سطح هورمون آندروژن در بیماران PCOS می‌شود. PCOS، یک بیماری پزشکی‌ست که می‌تواند سبب پریودهای نامنظم شود.
حتما بخوانید: تغذیه مناسب در دوران قاعدگی
· خواص تخم کتان برای لاغری
بیشتر فیبر محلول موجود در تخم کتان موسیلاژ نامیده می‌شود. این فیبر، با آب ترکیب و سبب ایجاد قوام ژل‌مانندی می‌شود که تخلیه معده را کند می‌کند. این امر احساس سیری را افزایش می‌دهد و گرسنگی مجدد را به تاخیر می‌اندازد. این مورد از خواص تخم کتان برای لاغری مناسب است و باعث کاهش وزن می‌شود.
طریقه مصرف تخم کتان
دانه‌های کتان یا روغن بذر کتان را می‌توان به بسیاری از غذاهای رایج اضافه کرد. برای بهره‌بردن از خواص تخم کتان، می‌توانید آن را به شکل‌های زیر امتحان کنید.
- اضافه‌کردن تخم کتان به آب و نوشیدن آن به‌عنوان بخشی از مایعات مصرفی روزانه
- استفاده از روغن بذر کتان به‌عنوان جایگزین سس روی سالاد
- اضافه‌کردن دانه‌های کتان آسیاب‌شده به صبحانه
- مخلوط‌کردن تخم کتان با ماست
- اضافه‌کردن تخم کتان به کیک، مافین، نان یا هر نوع خمیر دیگر
- و …
کلام آخر
خواص تخم کتان ممکن است شما را وسوسه کند تا راه چارلز کبیر را پش بگیرید و آن را پای ثابت برنامه غذایی روزانه خود کنید. حق هم دارید؛ این حجم از فواید تخم کتان برای سلامتی، شگفت‌انگیز است. اما به خاطر داشته باشید هیچ‌گونه ماده غذایی جادویی وجود ندارد که بتواند یک‌تنه ضامن سلامتی شما شود.
آن‌چه اهمیت دارد، این است که تخم کتان را در یک برنامه غذایی سالم قرار دهید و سبک زندگی خود را به سبک زندگی سالم تغییر دهید. از این طریق می‌توانید از فواید تخم کتان بهترین استفاده را ببرید و چارلز عزیز را هم دعا کنید.